บุพบท (介词) ในภาษาจีน
ทำหน้าที่เป็นบทขยายภาคแสดง (บทขยายกริยา) เรียกว่า状语โดยอยู่ในรูป
บุพบท (介词) + กรรมของบุพบท (คน/สถานที่/วัตถุสิ่งของ ฯลฯ)
ซึ่งเราเรียกรูปแบบ หรือโครงสร้าง (ข้างบน) นี้ว่า บุพบทวลี (บุพบท + กรรมของบุพบท) โดยบุพบทวลีมักวางอยู่หน้าคำที่มันไปขยาย หรือวางอยู่หน้าภาคแสดง (谓语/动词) นั่นเอง (ดูข้างล่าง)
บุพบท (介词) + กรรมของบุพบท (คน/สถานที่/วัตถุสิ่งของ ฯลฯ) + ภาคแสดง (กริยา/การกระทำ) (谓语/动词)
ทำความเข้าใจ (คร่าวๆ) กับแนวคิดของบุพบทแล้ว ตอนนี้จะมาแนะนำให้รู้จักกับบุพบทบางตัวกันก่อน คือ 对、朝、向 และ 往
对、朝、向 บุพบททั้ง 3 ตัวนี้ ใช้แทนกันได้ในบางกรณี โดยเฉพาะเมื่อกรรมของบุพบทเหล่านี้เป็นเป้าหมายของกริยา หรือการกระทำ (动作行为的对象) โดยมีรูปแบบ หรือโครงสร้างดังนี้
对/朝/向 + เป้าหมายของกริยา หรือการกระทำ (ผู้รับผลของการกระทำ) + ภาคแสดง (กริยา/การกระทำ)
ตัวอย่างประโยค
他对/朝//向我挥了挥手。 (เขาโบกมือให้ฉัน)
นอกจากนั้น บุพบท 对 สามารถใช้ในความหมายของการปฏิบัติ (对待) ต่อคน (人对人) หรือคนต่อเรื่องราวสิ่งของ (人对事物) โดยภาคแสดง (กริยา) ที่ตามหลังมา มักเป็นคำที่แสดงถึงทัศนคติ หรือความรู้สึกที่ (ประธาน) มีต่อกรรมของบุพบท 对 นั่นเอง คืออยู่ในรูปแบบ หรือโครงสร้างดังนี้
对 + เป้าหมายของกริยา หรือการกระทำ (ผู้รับผลของการกระทำ) + ภาคแสดง (กริยา/การกระทำ) แสดงถึงทัศนคติ/ความรู้สึก
ตัวอย่างประโยค
他对我非常热情。 (ใช้ 朝 ไม่ได้)
他对这个决定很有意见。 (ใช้ 朝 ไม่ได้)
ส่วนบุพบท 朝、向 และ 往 จะใช้บอก หรือแสดงทิศทาง/ตำแหน่งของกริยา หรือการกระทำ (ที่มุ่งไป)
ดังนั้น กรรมที่ตามหลังบุพบท 3 ตัวนี้ จะเป็นคำบอกทิศทาง/ตำแหน่ง หรือสถานที่ เมื่อใช้ในกรณีเช่นนี้ บุพบท 朝、向 และ 往 สามารถใช้แทนกันได้ โดยมีรูปแบบ หรือโครงสร้างดังนี้
朝/向/往 + ทิศทาง/ตำแหน่ง/สถานที่ที่มุ่งไป + ภาคแสดง (กริยา/การกระทำ)
ตัวอย่างประโยค
火车朝/向/往清迈开去。 (ใช้ 对 ไม่ได้)
孩子们朝/向/往海边跑去。 (ใช้ 对 ไม่ได้)
飞机朝/向/往北边飞去了。 (ใช้ 对 ไม่ได้)
这趟车开往/向曼谷。
ข้อแตกต่างระหว่าง 朝 กับ 向 คือเมื่อกรรมของบุพบทเป็นเป้าหมายของกริยา หรือการกระทำ (动作行为的对象) 朝 จะมีขอบเขต (การใช้) น้อยกว่า 向 กล่าวคือ
朝 จะจำกัดการใช้เฉพาะกริยา หรือการกระทำที่เกี่ยวข้องกับร่างกายคนเท่านั้น และเป็นกริยา หรือการกระทำที่เห็นได้ชัดเจน ส่วน 向 ไม่มีข้อจำกัดเช่นนี้ กล่าวคือกริยา หรือการกระทำจะเกี่ยวข้องกับร่างกายคน หรือไม่ก็ได้
ตัวอย่างประโยค
领导朝/向大家挥了挥手。 (กริยาเกี่ยวกับร่างกายคน)
他朝/向我点点头，表示同意了。 (กริยาเกี่ยวกับร่างกายคน)
他朝/向我瞪了一眼。 (กริยาเกี่ยวกับร่างกายคน)
向/朝大家鞠了一躬 (กริยาเกี่ยวกับร่างกายคน)
向她赠送了鲜花 (ใช้ 朝 ไม่ได้)
向困难作斗争(ใช้ 朝 ไม่ได้)
向我介绍了情况 (ใช้ 朝 ไม่ได้)
จะเห็นได้ว่า บุพบท 向 มีที่ใช้มากกว่า กล่าวคือสามารถใช้กับเป้าหมายของกริยา (การกระทำ), เรื่องราว หรือทิศทางตำแหน่งได้หมด และไม่จำกัดว่ากริยา หรือการกระทำนั้น ต้องเห็นได้ชัดเจนเท่านั้น สามารถเป็นกริยา หรือการกระทำที่เป็นนามธรรม (มองเห็นไม่ชัดเจน) ได้ด้วย รวมไปถึงกริยา หรือการกระทำที่เกี่ยวข้องกับภาษา (การสื่อสาร) ด้วย เช่น
向困难作斗争 (ใช้ 朝 ไม่ได้)
向英雄学习 (ใช้ 朝 ไม่ได้)
向雷锋学习 (ใช้ 朝 ไม่ได้)
向他道出了实情 (ใช้ 朝 ไม่ได้)
向老乡致谢 (ใช้ 朝 ไม่ได้)
ข้อแตกต่างของการใช้บุพบท 往 กับ 向 คือ
กรรมที่เป็นทิศทาง/ตำแหน่งของ 往 ต้องเป็นทิศทาง/ตำแหน่งที่มีรูปธรรมชัดเจน (กรรมเป็นรูปธรรม) ในขณะที่กรรมของ 向 นอกจากเป็นทิศทาง/ตำแหน่งที่มีรูปธรรมชัดเจนแล้ว ยังสามารถเป็นทิศทาง/ตำแหน่งที่เป็นนามธรรม (กรรมเป็นนามธรรม) ได้ด้วย เช่น
开往/向北京
走向成功 (ใช้ 往 ไม่ได้)
走向光明 (ใช้ 往 ไม่ได้)
走向未来 (ใช้ 往 ไม่ได้)
และกรรมของ 往 จะต้องเป็นทิศทาง/ตำแหน่ง/สถานที่เท่านั้น จะเป็นเป้าหมายของกริยา หรือการกระทำ (动作行为的对象) ไม่ได้ ต่างจากกรรมของ 向、朝 จะเป็นทิศทาง/ตำแหน่ง/สถานที่ หรือเป็นเป้าหมายของกริยา หรือการกระทำ (动作行为的对象) ก็ได้ เช่น
他向/朝我使了一个眼色。
向/朝大家鞠了一躬
向她赠送了鲜花 (ใช้ 朝 ไม่ได้)
向困难作斗争
向英雄学习
向我介绍了情况 (ใช้ 朝 ไม่ได้)
CR.Gunthasith Lertpraingam