ถ้าใครได้เคยคบหาเป็นเพื่อนกับคนจีน หรือมีเพื่อนเป็นคนจีน (จริงๆ) จะรู้ หรือสังเกตว่าคนจีนไม่นิยมพูดคำว่า “ขอบคุณ”, “ขอบใจ” หรือ “谢谢” บ่อยๆ
เพราะคนจีนถือว่า ถ้าเป็นเพื่อนกันแล้ว ก็ไม่จำเป็นต้องเกรงใจ หรือรักษามารยาทกันมากนัก (แต่คนจีนรุ่นใหม่กลับนิยมพูดคำว่า “谢谢” เพราะได้รับอิทธิพลตามวัฒนธรรมตะวันตกนั่นเอง)
คำว่า “ขอบใจ”, “ขอบคุณ” หรือ “ขอบพระคุณ” ฯลฯ ในภาษาจีนที่เราคุ้นเคยกันดี คือคำว่า “谢“、”谢谢” และ “感谢“
“谢谢” ใช้เมื่อแสดงการขอบใจ (ขอบคุณ) ด้วย “คำพูด” หรือ “วาจา” มักใช้เป็นคำพูด หรือการพูดตามมารยาท แต่จะไม่ใช้ในการบอกเล่า (หรือบรรยาย) เพื่อแสดงการขอบใจ (ขอบคุณ) เหมือนคำว่า “谢” หรือ “感谢“
“谢” จะใช้ในการบอกเล่า (หรือบรรยาย) เพื่อแสดงการขอบใจ (ขอบคุณ) เป็นส่วนใหญ่
“感谢” นอกจากใช้แสดงการขอบใจ (ขอบคุณ) ด้วย “คำพูด” หรือ “วาจา” แล้ว (เหมือน “谢谢“) ยังใช้ในกรณีของ “การให้ของขวัญ” หรือ “พฤติกรรม การกระทำ” ต่างๆ (เช่น การให้ความช่วยเหลือ, สนับสนุน) เพื่อแสดงการขอบใจ (ขอบคุณ) ได้ด้วย
นอกจากนั้น “感谢” ยังใช้ในการบอกเล่า (หรือบรรยาย) เพื่อแสดงการขอบใจ (ขอบคุณ) เช่นเดียวกับคำว่า “谢” ได้ด้วย
มาดูตัวอย่างกัน (เพื่อความเข้าใจที่แจ่มแจ้งขึ้น)
谢谢你！ (ขอบคุณด้วยคำพูด)
谢谢各位！ (ขอบคุณด้วยคำพูด)
谢谢大家为我送行。 (ขอบคุณด้วยคำพูด)
他又在谢师父了。 (ใช้ในการบอกเล่า (หรือบรรยาย) เพื่อแสดงการขอบใจ)
你该准备一份礼物感谢一下他。 (การให้ของขวัญ เพื่อแสดงการขอบใจ)
感谢你支持我的学习。 (พฤติกรรม การกระทำ (ให้การสนับสนุน) เพื่อแสดงการขอบใจ)
เมื่อใช้ “感谢” มักเป็นการแสดงการขอบใจ (ขอบคุณ) อย่างจริงจัง เป็นเรื่องเป็นราว เป็นทางการ ใช้ได้ทั้งในภาษาพูด และภาษาเขียน
ในขณะที่ “谢谢” เป็นการแสดงการขอบใจ (ขอบคุณ) อย่างเป็นกันเอง ใช้ได้ทั่วๆ ไป เช่น การขอบใจ (ขอบคุณ) เล็กๆ น้อยๆ (ที่ได้รับน้ำใจ หรือความช่วยเหลือจากคนอื่น) มักใช้ในภาษาพูดเป็นหลัก เช่น
我们非常感谢贵公司的热情款待！ (ขอบคุณอย่างเป็นทางการ เป็นเรื่องเป็นราว)
“感谢” มีบทขยายภาคแสดง (状语) (หรือกริยาวิเศษณ์) วางอยู่หน้า, มีบทเสริม (补语) วางอยู่ท้าย หรือมีคำเสริม “过” วางอยู่ท้าย และมีคำปฏิเสธ (เช่น “不必”) วางอยู่หน้าได้
ส่วน “谢谢” และ “谢” จะมีบทขยาย (状语) (หรือกริยาวิเศษณ์) วางอยู่หน้าไม่ได้ เช่น เราจะไม่พูดว่า “非常谢谢” หรือ “非常谢”
แต่ “谢” สามารถมีบทเสริม (补语) วางอยู่ท้าย หรือมีคำเสริม “过”、”了”วางอยู่ท้าย และมีคำปฏิเสธ (เช่น “不必”) วางอยู่หน้าได้ (“谢谢” ไม่มีวิธีการใช้แบบนี้) เช่น
非常感谢！
十分感谢！
我很感谢你。
感谢得不得了！
感谢一下他。
我感谢/谢过他了。
不必感谢/谢我。
不用感谢/谢！
别谢我！
甭谢了！
不谢！
谢了半天！
谢天谢地！
谢错了。
他谢了王老师，又去谢林老师。
นอกจากนั้น ข้างหน้า “谢” ยังสามารถมีบทขยายภาคแสดง (状语) บอกวิธีการ (แสดงการขอบใจ (ขอบคุณ) อย่างไร, ด้วยวิธีการแบบไหน) หรือเป็นบทขยายภาคแสดงที่เป็นคำพยางค์เดียวได้ด้วย (“谢谢” ไม่มีวิธีใช้แบบนี้) เช่น
我们怎么谢你们才好？
白谢了一顿。
สุดท้าย เรายังสามารถจะใช้ “谢” วางไว้หน้าคำว่า “道” กลายเป็น “谢道” ได้อีกด้วย เช่น
他连忙谢道：“谢谢您！谢谢您！”
(คำว่า “道” ในที่นี้ คือ “说” นั่นเอง)
谢绝 ขอบคุณและปฏิเสธ
CR.Gunthasith Lertpraingam