“怎么“、 “怎样” และ “怎么样” ทั้ง 3 คำนี้ เป็นสรรพนามคำถาม (疑问代词) ทั้งหมด โดยทั่วไปมักแปลว่า “อย่างไร” (บางกรณีแปลว่า “ทำไม”)
บางคนอาจยังงงๆ กับการใช้สรรพนามคำถาม 3 คำนี้ หรือสงสัยว่าประโยคแบบไหนควรใช้ “怎么” หรือประโยคแบบไหนควรใช้ “怎样” หรือ “怎么样” … Love Chinese ตอนนี้จะมาไขข้อข้องใจชวนงงในการใช้สรรพนามคำถาม 3 คำนี้กัน
“怎么“、 “怎样” และ “怎么样” มีความหมาย และวิธีการใช้โดยส่วนใหญ่ที่คล้ายคลึงกัน บางกรณีสามารถใช้แทนกันได้ แต่ก็มีบางกรณีที่ใช้แทนกันไม่ได้ มาว่ากันเป็นข้อๆ กันเลย
1. ถ้าเป็นการ “ถามคำถาม” โดยทั่วไป “怎么“、 “怎样” และ “怎么样” สามารถใช้แทนกันได้ โดยทั้ง 3 คำนี้จะทำหน้าที่เป็นบทขยายภาคแสดง (状语)เพื่อบอกวิธีการของการทำกริยานั้น ตัวอย่างเช่น
你们是怎么/怎样/怎么样来的？
你是怎么/怎样/怎么样说服他的？
2. “怎么“、 “怎样” และ “怎么样” เมื่อใช้ร่วมกับ “无论”、 “不管”、 “都”、 “也” เพื่อบอก “ความสัมพันธ์แบบไม่มีข้อยกเว้นหรือไม่มีเงื่อนไข” ในกรณีเช่นนี้ สรรพนาม 3 คำนี้ บางครั้งสามารถใช้แทนกันได้ ตัวอย่างเช่น
无论怎么/怎样/怎么样忙，她都要来看我。
不管他怎么/怎样/怎么样对待我，我也不会说他的。
3. “怎么“、 “怎样” และ “怎么样” ล้วนสามารถใช้ในโครงสร้าง “A (动词) + 就 + A (动词)” ได้ทั้งนั้น ตัวอย่างเช่น
你想怎么说就怎么说吧。 (อยากพูดอะไรก็พูดเถอะ)
你怎样想的就怎样说好了。 (คิดอย่างไรก็พูดออกมาได้เลย)
你想怎么样就怎么样，我不干涉你。 (เธอคิดอย่างไรก็ว่ากันตามนั้น)
4. “怎么“、 “怎样” และ “怎么样” สามารถใช้แทน หรือหมายถึง “วิธีการ สถานการณ์หรือสภาพสภาวะที่ไม่ทราบชัดเจน ไม่จำเป็นเจาะจง หรือไม่จำเป็นต้องกล่าวออกมาได้” ตัวอย่างเช่น
我不知道怎么/怎样/怎么样感谢你才好。 (ไม่ทราบจะขอบคุณคุณอย่างไรดี)
听说他最近病得很重, 我想去看看他到底怎么样了。 (อยากไปดูว่า (อาการเจ็บป่วยของ) เขาเป็นอย่างไรกันแน่)
หมายเหตุ ข้อ 2., 3., 4. เป็นการใช้ “怎么“、 “怎样” และ “怎么样” ในประโยคที่ไม่ใช่ประโยคคำถาม
5. ถ้าเป็นการถามถึง “สาเหตุ” เราสามารถใช้ “怎么” (แปลว่า “ทำไม”) ทำหน้าที่เป็นบทขยายภาคแสดง (状语) ในประโยค ถามถึงสาเหตุได้ กรณีนี้ใช้ “怎样” และ “怎么样” ไม่ได้ ตัวอย่างเช่น
这么重要的事，你怎么没告诉我？ (ทำไมไม่บอกฉัน)
你怎么老跟我过意不去？ (ทำไมเธอถึงชอบขัดคอฉัน)
6. “怎样” และ “怎么样” สามารถใช้ลำพังโดดๆ ทำหน้าที่เป็นภาคแสดง (谓语) เพื่อ “ถามถึงสถานการณ์ (ว่าเป็นอย่างไร)” โดยท้ายประโยคไม่จำเป็นต้องมีคำเสริมน้ำเสียง (语气助词) เช่น “了” หรือ “啦” ได้ กรณีนี้ ถ้าใช้ “怎么” ท้ายประโยคต้องมีคำเสริมน้ำเสียง เช่น “了” หรือ “啦” ด้วย จึงกลายเป็นประโยคที่ (ถูกต้อง) สมบูรณ์ ตัวอย่างเช่น
你怎样/怎么样？最近忙不忙？
他进来怎样/怎么样？身体还好吗？
นอกจากนั้น การใช้ “怎么” ถามถึงเหตุการณ์ หรือสถานการณ์แบบนี้ (ท้ายประโยคต้องมี “了” หรือ “啦”) (ตามตัวอย่างข้างต้น) ยังมีข้อแตกต่างคือ
ถ้าใช้ “怎么” จะหมายถึงเป็นเหตุการณ์ใหม่ที่เพิ่งเกิดขึ้น ผู้พูด (หรือผู้ถาม)ไม่ทราบเกี่ยวกับเหตุการณ์นั้นมาก่อน (เป็นข้อมูลใหม่)
แต่ถ้าใช้ “怎样” และ “怎么样” จะหมายถึงผู้พูดทราบเกี่ยวกับเหตุการณ์ หรือเรื่องนั้นมาก่อนหน้านี้แล้ว และเพื่อให้เข้าใจเหตุการณ์มากขึ้นกว่าเดิมจึงใช้ “怎样” และ “怎么样” ถามเกี่ยวกับเหตุการณ์นั้นต่อ ตัวอย่างเช่น
你怎么啦？ (ผู้ถามไม่ทราบว่าเกิดอะไรขึ้นกับเธอมาก่อน)
电脑怎么啦？ (ผู้ถามไม่ทราบว่าเกิดอะไรขึ้นกับคอมพิวเตอร์)
她的病最近怎样/怎么样啦？ (ผู้ถามทราบเกี่ยวกับอาการเจ็บป่วยมาก่อนหน้านี้แล้ว)
7. “怎样” และ “怎么样” สามารถใช้เป็นกรรม (宾语) เพื่อถามถึง “ความคิด ความเห็น ความปรารถนา” หรือใช้เป็นบทเสริม (补语) เพื่อถามถึง “สถานการณ์ว่าเป็นอย่างไร” ได้ ซึ่ง “怎么” ไม่มีวิธีใช้แบบนี้ ตัวอย่างเช่น
你想怎样/怎么样？ (เป็นกรรม ถามความต้องการ ความปรารถนา)
你认为怎样/怎么样？ (เป็นกรรม ถามความคิดเห็น)
论文写得怎样啦？ (เป็นบทเสริม ถามถึงสถานการณ์)
แต่ก็มีบางกรณีที่ “怎么“、 “怎样” และ “怎么样” สามารถใช้เป็นกรรม (宾语) เพื่อถามถึง “สถานการณ์” ได้ แต่ในกรณีนี้ ท้ายประโยคต้องมีคำเสริมน้ำเสียง “了” หรือ “啦” ด้วย
โดยถ้าใช้ “怎么” ถาม หมายถึงผู้ถามไม่ทราบเรื่องนั้นมาก่อน หรือเป็นเหตุการณ์ที่เพิ่งเกิดขึ้น
แต่ถ้าใช้ “怎样” และ “怎么样” ถาม หมายถึงผู้ถามทราบเกี่ยวกับเหตุการณ์มาก่อนหน้านี้แล้ว แต่ถามเพื่อต้องการทราบว่าเหตุการณ์เป็นอย่างไรต่อไป ตัวอย่างเช่น
你以为怎么啦？ (ถามเหตุการณ์ที่ยังไม่ทราบ หรือเพิ่งเกิดขึ้น)
你以为怎样/怎么样啦？ (ทราบเหตุการณ์มาก่อนหน้านี้แล้วถามว่าเหตุการณ์จะเป็นอย่างไรต่อไป)
8. “怎么“、 “怎样” และ “怎么样” สามารถใช้เป็นบทขยายนาม (定语) เพื่อถามถึง “คุณลักษณะ คุณสมบัติของสิ่งใดสิ่งหนึ่ง”
โดยถ้าใช้ “怎样” เป็นบทขยายนาม ข้างหน้า “怎样” จะมี หรือไม่มี “คำบอกจำนวน + ลักษณนาม (数量词)” ก็ได้
ถ้าใช้ “怎么样” เป็นบทขยายนาม ข้างหน้า หรือข้างหลัง “怎么样” มักจะมี “คำบอกจำนวน + ลักษณนาม (数量词)” อยู่ด้วย
และถ้าใช้ “怎么” เป็นบทขยายนาม ข้างหลัง “怎么” จะต้องมี “คำบอกจำนวน + ลักษณนาม (数量词)” อยู่เสมอ ตัวอย่างเช่น
我们该采取怎样的行动呢？ (ไม่มีจำนวน + ลักษณนาม)
那是一个怎样的年代？ (มีจำนวน + ลักษณนาม)
他是一个怎么样的人？ (มีจำนวน + ลักษณนาม)
这到底是怎么回事啦？ (มี 回 เป็นลักษณนาม มาจาก 一回)
9. “怎么” สามารถใช้ในรูปปฏิเสธ (否定) ในโครงสร้าง “不 + 怎么 + （形容词/动词）” หมายถึง “ระดับ(ดีกรี) ที่จำเพาะแน่นอนระดับหนึ่ง” โดย “怎样” ไม่ค่อยนิยมใช้ในรูปแบบ หรือโครงสร้างนี้ ส่วน “怎么样” ไม่ใช้ในโครงสร้างนี้ ตัวอย่างเช่น
今年夏天不怎么热。
他个子长得不怎么高。
我不怎么了解他。
10. “怎么” สามารถใช้ลำพังโดดๆ ได้ เพื่อสื่อถึง “(เรื่อง หรือเหตุการณ์ที่)คาดคิดไม่ถึง แปลกประหลาดใจ” โดย “怎样” และ “怎么样” ไม่มีวิธีใช้แบบนี้ ตัวอย่างเช่น
怎么？！又发火啦？
怎么？！他没来？
11. “怎样” สามารถใช้ใน “ประโยคบอกเล่า เพื่อเน้นระดับ (ดีกรี)”หรือใช้ใน “ประโยคอุทาน เพื่อสื่อถึงอารมณ์ความรู้สึกที่รุนแรงชัดเจน” โดย “怎么样” ไม่นิยมใช้ในรูปแบบนี้ ส่วน “怎么” ไม่มีวิธีใช้แบบนี้ ตัวอย่างเช่น
为大家做出了怎样大的贡献。
这是怎样的一种精神啊！ (ประโยคอุทาน)
CR.Gunthasith Lertpraingam