ถ้าเราต้องการพูดว่า “กริยา หรือการกระทำ” นั้น “กำลังเกิดขึ้น หรือกำลังดำเนินอยู่” (คล้าย continue tense หรือ progressive tense) ซึ่งภาษาจีนเรียกว่า “动作行为的进行“
โดยหลักๆ จะมีกริยาวิเศษณ์ (副词) อยู่ 2 + 1 ตัว ที่ใช้บอกว่า “กริยา หรือการกระทำนั้นกำลังเกิดขึ้น หรือดำเ้นินอยู่” คือ
“在“, ” 正”, “正在” กริยาวิเศษณ์ 3 ตัวนี้ แปลเหมือนกันหมด คือ “กำลัง” (ทำกริยานั้นอยู่) โดยจะวางอยู่หน้ากริยา (动词) เพื่อทำหน้าที่ขยาย หรือบอกให้รู้ว่า “กริยานั้นกำลัีงเกิดขึ้น หรือดำเนินอยู่”
ข้อแตกต่าง และรายละเอียดปลีกย่อยในการใช้งาน คือ
1. ถ้าต้องการเน้น “เวลา” ที่กริยานั้นกำลังเกิดขึ้น หรือดำเนินอยู่ จะใช้ “正“
2. ถ้าต้องการเน้น “สภาพ” หรือ “สภาวะ” ที่กริยานั้นกำลังเกิดขึ้น หรือดำเนินอยู่ จะใช้ “在“
3. ถ้าต้องเน้นทั้งสองอย่าง คือทั้ง “เวลา” และ “สภาวะ” ที่กริยานั้นกำลังเกิดขึ้น หรือดำเนินอยู่ ก็จะใช้ “正在“
4. รูปประโยคที่ใช้กัน มักประกอบด้วยคำเสริมท้ายกริยา “着” เพื่อบอกให้รู้ว่ากริยากำลัีงเกิดขึ้น หรือดำเนินอยู่ และน้ำเสียงเสริมท้ายประโยค “呢” คืออยู่ในรูป
[“在/正/正在” + (คำกริยา) + “着” + (กรรม) + “呢”]
ทั้งนี้ ถ้าใช้ “正” มักจะมี “着” และ “呢” ประกอบด้วยเสมอ แต่ถ้าเป็น “在” หรือ “正在” จะมี หรือไม่มี “着” หรือ “呢” ก็ได้
ตัวอย่างประโยค เช่น
他在听音乐 (呢)。 — เขากำลังฟังดนตรี (เน้นสภาวะ “การฟังเพลง หรือดนตรี” ที่กำลังดำเนินอยู่)
爸爸正洗着澡呢。– พ่อกำลังอาบน้ำ (เน้นเวลา ณ ขณะนั้นว่า พ่อ “กำลังอาบน้ำ” อยู่)
妈妈正在做饭。 — แม่กำลังทำอาหาร (เน้นทั้งเวลา และสภาวะที่แม่ “กำลังทำอาหาร” อยู่)
5. กริยาที่อยู่หลัง “正” โดยทั่วไปจะไม่เป็นคำกริยาอย่างเดียวโดดๆ คือจะมีส่วนประกอบอื่นตามมาด้วย เช่น มี “着”, มี “呢” (ดูข้อ 4.), มีกรรม หรือมีส่วนเสริมประเภท “来” หรือ “去” (ที่เรียกว่า “趋向补语”) เช่น
他正吃。 (ประโยคแบบนี้เราจะไม่พูด … มันฟังดูแปลกๆ) แต่จะพูดว่า
他正吃着呢。หรือ
他正吃着饭呢。
他们正跑来。
6. ข้อแตกต่าง (เล็กๆ) ระหว่าง “在” กับ “正” คือเมื่อ “在” เน้นสภาวะ ในขณะที่ “正” เน้นเวลา ดังนั้น กริยา หรือการกระทำที่มีลักษณะต่อเนื่องค่อนข้างกินเวลา หรือใช้เวลานาน มักจะใช้ “在” เป็นส่วนใหญ่ เช่น
他们在研究这个问题。 — พวกเขากำลังศึกษาวิจัยปัญหานี้อยู่ (กริยา “ศึกษาวิจัย” ค่อนข้างใช้เวลายาวนาน จึงควรใช้ “在” มากกว่า “正”)
และ “在” จะครอบคลุมเวลาในอดีตด้วย (เกิดขึ้นแล้ว และดำเนินต่อเนื่องถึงปัจจุึบัน)
แต่ “正” จะหมายถึง “เวลา ณ ปัจจุบัน” ที่กำลังเกิดขึ้น หรือดำเนินอยู่เป็นหลัก (ดูตัวอย่างประโยค ข้อ 3.)
7. “在/正/正在” จะไม่ใช่กับกริยาบางประเภท เช่น “是”, “有”, “认识” เป็นต้น เช่น
她正是学生。– เขา (ผู้หญิง) กำลังเป็นนักเรียน (ประโยคนี้ใช้ “正”, “在” หรือ “正在” ไม่ได้ เพราะมันผิด)
CR.Gunthasith Lertpraingam