การใช้คำกริยา “使“、”令“、”让” และ “叫“
1. “使” หมายถึง “ใช้” (使用) เช่น
使了两千块钱。
他跟我使了一个眼色。
2. “使” มีความหมายเหมือน “让” กับ “叫” ในกรณีที่หมายถึง”ทำให้” (致使) สิ่งใดสิ่งหนึ่งเกิดขึ้น หรือเป็นอย่างไร เช่น
这首歌使我想起了童年时代的生活。
ซึ่งถ้าประธานเป็น “คน” จะใช้ “让” หรือ “叫” แต่ถ้าประธานเป็น “วัตถุสิ่งของ” จะใช้ “使” เช่น
(我)让你久等了。
大热天使我出了一身汗。
ในกรณีที่หมายถึง “ทำให้” (致使) ก็สามารถใช้ “令” ได้เช่นเดียวกัน แต่กรรม (หรือ兼语 – ดูความหมายของ 兼语 ส่วนถัดไป) ของ “令” จะต้องเป็น “คน”เท่านั้น ซึ่งการใช้ “令” ในความหมายนี้ จะสื่อถึงการเป็นผู้ “ถูกกระทำ” หรือ passive voice ค่อนข้างชัดเจน โดยมีความหมายถึงสาเหตุ หรือเงื่อนไขหนึ่งทำให้ (令) เกิดอารมณ์ ความรู้สึกอย่างใดอย่างหนึ่งขึ้น เช่น
这个消息令人激动。
令人惊讶。
令人失望。
ทั้งนี้จะสังเกตเห็นว่า ส่วนประกอบหลัง “令人” (ซึ่งมักเป็นคำกริยา) จะมีกริยาวิเศษณ์ เช่น “很” ขยายอีกไม่ได้
3. ถ้าหมายถึง “ขอร้อง” (祈求) หรือ “สั่ง” (命令;使令) ให้ใครทำสิ่งใดสิ่งหนึ่ง ต้องใช้ “让” หรือ “叫” จะใช้ “使” ไม่ได้ เช่น
老师让/叫大家发表意见。
你去叫她快点儿来。(ประโยคนี้ “叫” ไม่ได้แปลว่า “เรียก”แต่แปลว่า “สั่ง”)
ในกรณีที่หมายถึง”สั่ง” (命令;使令) ถ้าใช้ “令” ส่วนใหญ่จะใช้ได้ในกรณีที่หมายถึงผู้บังคับบัญชา หรือเจ้านาย “สั่ง” ให้ผู้ใต้บังคับบัญชา หรือลูกน้อง ทำสิ่งใดสิ่งหนึ่งเป็นต้น เช่น
学校令他退学。
ประโยคตามตัวอย่างต่างๆ ด้านบน เรียกว่า 兼语句 คือประโยคที่มีโครงสร้างดังนี้
主语 + 使令动词(叫、让、请等)+ 兼语(宾语/主语) + 动词 + 宾语
兼语 หมายถึงคำที่ทำหน้าที่เป็นทั้งกรรม (宾语) และประธาน (主语) ในขณะเดียวกัน หมายถึงเป็นกรรมของกริยาตัวแรก (使令动词) ในขณะเดียวกัน ก็เป็นประธานของกริยา (动词) ตัวหลัง ดูตัวอย่างเพิ่มเติม เช่น
老师叫我回答问题。
我请一位老师教我汉语。
CR.Gunthasith Lertpraingam