พจนานุกรม ไทย – ไทย ผ-ฝ

【 ผ 】แปลว่า: พยัญชนะตัวที่ ๒๘ เป็นพวกอักษรสูง.
【 ผก 】แปลว่า: ก. หกกลับ, ปก; (ถิ่นพายัพ) แอบ, ซ่อน, ดัก.
【 ผกผงก 】แปลว่า: ก. ผงกหัวขึ้นเหลียวดู.
【 ผกผัน 】แปลว่า: ก. หกหัน, ผันกลับ.
【 ผกเรือก 】แปลว่า: น. ต้นไทร. (พจน. ๒๔๙๓).
【 ผกา 】แปลว่า: น. ดอกไม้. (ข. ผฺกา).
【 ผการาย 】แปลว่า: น. เรียกต้นหมากที่เพิ่งออกดอกประปราย.
【 ผกากรอง 】แปลว่า: น. ชื่อไม้พุ่มหลายชนิดในสกุล /Lantana/ วงศ์ Verbenaceae เช่น
ชนิด/ L. camara L./ ลําต้นตรง กิ่งสี่เหลี่ยมมีหนามเล็กห่าง ๆ ดอก
เป็นกระจุกสีชมพู หรือ แดงอมเหลือง ปลูกเป็นไม้ประดับ และแพร่
พันธุ์จนเป็นวัชพืชในบางท้องที่, ก้ามกุ้ง ก็เรียก, ชนิด /L. sellowiana/
Link. ลําต้นเลื้อย กิ่งไม่มีหนาม ดอกสีม่วง, ผกากรองเลื้อย ก็เรียก,
ทั้ง ๒ ชนิดนี้เป็นไม้ต่างประเทศ; ชนิด / L. trifolia/ L. ขึ้นในป่าโปร่ง
ระดับสูงทางภาคเหนือ ลําต้นกลม ดอกสีม่วง.
【 ผกาย 】แปลว่า: น. ดาว; แสงกระจาย, โดยมากใช้ว่า ประกาย. (ข. ผฺกาย).
【 ผคม 】แปลว่า: [ผะคม] ก. ไหว้, แผลงเป็น บังคม ก็ได้. (ข. บงฺคํ).
【 ผง 】แปลว่า: น. สิ่งละเอียด เช่น ตำแป้งจนเป็นผง; เศษหยากเยื่อ มักเรียกว่า
ขี้ผง หรือ เศษผง. ว. ที่ละเอียด เช่น นมผง แป้งผง.
【 ผงขาว 】แปลว่า: น. ยาเสพติดร้ายแรงชนิดหนึ่ง มีองค์ประกอบส่วนใหญ่เป็นสาร
ประเภทแอลคาลอยด์ คือ มอร์ฟีน เฮโรอีน และแอลคาลอยด์อื่น ๆ
ที่ได้จากฝิ่น ลักษณะเป็นของแข็ง เมื่อทําให้ร้อนจะแปรสภาพเป็นไอ.
【 ผงเข้าตาตัวเอง 】แปลว่า: (สํา) น. เมื่อปัญหาหรือความเดือดร้อนเกิดแก่ผู้อื่น ช่วยแก้ไข
ให้เขาได้แต่เมื่อเกิดแก่ตน กลับแก้ไขไม่ได้.
【 ผงคลี 】แปลว่า: น. ฝุ่นละเอียด, ละออง.
【 ผงชูรส 】แปลว่า: น. เกลือกรดชนิดหนึ่งชื่อโซเดียมไฮโดรเจนกลูทาเมต หรือ
โมโนโซเดียมกลูทาเมต มีสูตร HOOC(CH2)2CH(NH2)
COONa ลักษณะเป็นผลึกสีขาว ใช้ในการปรุงแต่งรสอาหาร.
【 ผงซักฟอก 】แปลว่า: น. สารอินทรีย์ชนิดหนึ่ง ลักษณะเป็นผง มีหลายชนิด มีองค์ประกอบ
ที่สําคัญแตกต่างกัน เช่น ประกอบด้วยโซเดียมลอริลซัลเฟต (sodium
lauryl sulphate) หรือโซเดียมอัลคิลอะริล ซัลโฟเนต (sodium alkyl
aryl sulphonate) เป็นต้น ใช้ประโยชน์ในการซักฟอกได้ดีกว่าสบู่ ทั้งใช้
ซักฟอกในนํ้าอ่อน นํ้ากระด้าง หรือนํ้าเค็มได้ดี.
【 ผงฟู 】แปลว่า: น. สารผสมชนิดหนึ่ง ซึ่งเมื่อเปียกนํ้าหรือทําให้ร้อนจะให้แก๊ส
คาร์บอนไดออกไซด์ออกมา มีองค์ประกอบที่สําคัญ คือ
โซเดียมไฮโดรเจนคาร์บอเนต มีสูตร NaHCO3 ปนแป้ง ผสม
คลุกเคล้ากับสารอื่นซึ่งมักเป็นกรดทาร์ทาริก มีสูตร HOOC
CHOHCHOHCOOH หรือโพแทสเซียมไฮโดรเจนทาร์เทรต
มีสูตร KHC4H4O6 หรือแคลเซียมไดไฮโดรเจนฟอสเฟต มีสูตร
Ca(H2PO4)2 หรือสารส้มใช้ประโยชน์ทําให้ขนมปังและขนม
บางประเภทมีเนื้อฟูพรุน.
【 ผงก 】แปลว่า: [ผะหฺงก] ก. ยกหัวขึ้นน้อย ๆ, ก้มหัวลงแล้วเงยขึ้นโดยเร็วแสดง
อาการยอมรับหรือเห็นด้วย.
【 ผงม 】แปลว่า: [ผะหฺงม] ก. ประคบประหงม.
【 ผงร 】แปลว่า: [ผะหฺงอน] ก. หงาย, ชูขึ้น, ทรงไว้, เช่น ข้าแต่พระผู้ผงรแผ่นแผ้ว.
(ม. คําหลวง จุลพน); ชะเง้อขึ้น เช่น เสือผกผงร. (เสือโค). (ข. ผฺงาร).
【 ผงอน 】แปลว่า: [ผะหฺงอน] น. แผ่นดิน, (โบ) เขียนว่า ผงร ก็มี. ก. เอี้ยว, เลี้ยว.
【 ผงอบ 】แปลว่า: [ผะหฺงอบ] ว. อ่อนเพลียมาก, จวนจะสิ้นใจ.
【 ผงะ 】แปลว่า: [ผะหฺงะ] ก. แสดงอาการชะงักงันหรือถอยไปข้างหลังเมื่อ
ประสบเหตุการณ์ประจันหน้าโดยกะทันหันไม่ทันรู้ตัวหรือ
คาดหมายมาก่อน.
【 ผงาด 】แปลว่า: [ผะหฺงาด] ว. สง่า, เด่น, ผาดโผน.
【 ผง่าน 】แปลว่า: [ผะหฺง่าน] ว. ผงาด เช่น ทั้งอกไหล่ก็ผายผึ่งผง่านโง. (ม. คําหลวง ชูชก).
【 ผจง 】แปลว่า: [ผะจง] น. ความตั้งใจ. ก. ตั้งใจทําให้ดี, บรรจง, เช่น ผจงแต่ง ผจงจัด.
(ข. ผฺจง่).
【 ผจญ, ผจัญ 】แปลว่า: [ผะจน, ผะจัน] ก. พยายามต่อสู้, พยายามเอาชนะ, เช่น มารผจญ,
ต่อสู้ดิ้นรนเพื่อเอาชนะ เช่น ผจญความทุกข์ยาก ผจญอุปสรรค,
ประจญ หรือ ประจัญ ก็ว่า. (ข. ผฺจาญ่ ว่า ทําให้แพ้).
【 ผจญภัย 】แปลว่า: ก. ออกไปเสี่ยงสู้ภัยอันตราย.
【 ผจาน 】แปลว่า: ก. เปิดเผยความชั่ว, ประจาน. (ข. ผฺจาล ว่า ทําให้เข็ดหลาบ).
【 ผชุม 】แปลว่า: ก. ประชุม. (ข. บฺรชุํ).
【 ผณิ, ผณิน 】แปลว่า: น. งู. (ป. ผณิ; ส. ผณินฺ).
【 ผณินทร, ผณิศวร 】แปลว่า: น. พญางู คือ นาคราช. (ส. ผณินฺ + อินฺทฺร; ส. ผณินฺ + อีศฺวร).
【 ผณินทรสมพัตสร 】แปลว่า: [ผะนินทฺระสมพัดสอน] น. ปีงูใหญ่, ปีมะโรง. (ป. ผณิ + ส. อินฺทฺร
+ ส. สํวตฺสร).
【 ผณินทร, ผณิศวร 】แปลว่า: /ดู ผณิน./
【 ผณินทรสมพัตสร 】แปลว่า: /ดู ผณิน./
【 ผด 】แปลว่า: น. ชื่อโรคผิวหนังชนิดหนึ่ง ขึ้นเป็นผื่นเม็ดเล็ก ๆ ตามผิวหนัง
มักเกิดในเวลาที่มีอากาศร้อนอบอ้าว มีอาการคัน.
【 ผดุง 】แปลว่า: [ผะดุง] ก. ประดุง, คํ้า, คํ้าจุน, ระวัง, อุดหนุน.
【 ผดุงครรภ์ 】แปลว่า: [ผะดุงคัน] น. ผู้ทําการคลอดบุตรแผนปัจจุบัน.
【 ผเดิน 】แปลว่า: ก. เดิน, ใช้ บันเดิน ก็มี.
【 ผทม 】แปลว่า: [ผะทม] ก. นอน (ใช้แก่เจ้านาย), ประทม หรือ บรรทม ก็ใช้. (ข. ผฺทํ).
【 ผทมเพลิง 】แปลว่า: ก. อยู่ไฟ.
【 ผนวก 】แปลว่า: [ผะหฺนวก] ก. เพิ่มเข้า, บวกเข้า, เช่น ผนวกดินแดน.
【 ผนวช 】แปลว่า: ผะหฺนวด ก. บวช.
【 ผนัง 】แปลว่า: [ผะหฺนัง] น. ฝาที่ก่ออิฐถือปูน, ฝาทึบที่โบกปูน, โดยปริยายหมายถึง
สิ่งที่มีลักษณะคล้ายคลึงเช่นนั้น เช่น ผนังถ้ำ.
【 ผนิด 】แปลว่า: [ผะหฺนิด] ก. ปิดให้แน่น เช่น พอเขียนหมดเข้าผนิดปิดตรา.
(อิเหนา).
【 ผนึก 】แปลว่า: [ผะหฺนึก] ก. ติดให้แน่น เช่น ผนึกซอง ผนึกตรา, อัดให้แน่นเป็น
ปึก เช่น ผนึกกระดาษหลาย ๆ แผ่นให้เป็นปึกเดียวกัน, ปิดให้แน่น
เช่น ผนึกไห, รวมกันให้เป็นปึกแผ่น เช่นผนึกกําลัง. น. การนํา
ช้างเล็กไปโดยใช้ช้างใหญ่ขนาบไป; เครื่องใช้ที่มีลักษณะแคบ
สำหรับสอดใส่สิ่งของ.
【 ผม ๑ 】แปลว่า: น. ขนที่ขึ้นอยู่บนศีรษะ โดยปรกติเป็นเส้นยาว, บางทีก็ใช้เข้าคู่
กับคํา เผ้า เป็น ผมเผ้า หรือ เผ้าผม.
【 ผมแกละ 】แปลว่า: [แกฺละ] น. ผมเด็กผู้ชายที่เอาไว้เป็นแหยมตรงแง่ศีรษะ.
【 ผมจุก 】แปลว่า: น. ผมเด็ก ๆ ที่ขมวดเอาไว้ตรงขม่อม, จุก หรือ หัวจุก ก็เรียก.
【 ผมชิงเกิล 】แปลว่า: น. ทรงผมผู้หญิงที่ซอยผมด้านหลังไล่ระดับกันลงมาถึงต้นคอ.
(อ. shingle).
【 ผมดอกกระทุ่ม 】แปลว่า: น. ทรงผมผู้หญิงที่ตัดสั้นแล้วหวีเสยให้เป็นพุ่มคล้ายดอกกระทุ่ม
ไม่มี จอน.
【 ผมทรงมหาดไทย, ผมมหาดไทย 】แปลว่า: (โบ) น. ทรงผมผู้ชายที่โกนรอบศีรษะ แต่ไว้ยาวตรงกลางกระหม่อม
แล้วหวีแต่งเรือนผมตามแต่จะเห็นงาม, ผมหลักแจว ก็ว่า.
【 ผมทัด 】แปลว่า: น. ทรงผมผู้หญิงที่มีผมยื่นยาวทั้ง ๒ ข้างจอนผมสําหรับทัดหู.
【 ผมบ๊อบ 】แปลว่า: น. ทรงผมผู้หญิงที่ตัดปลายด้านหลังให้เสมอกัน ยาวราวระดับ
ต้นคอ. (อ. bob).
【 ผมปีก 】แปลว่า: น. ทรงผมผู้หญิงที่ไว้ผมยาวแต่เฉพาะกลางกระหม่อมคล้าย
ผมทรงมหาดไทยด้านหลังยาวประบ่า.
【 ผมเป๋ 】แปลว่า: น. ทรงผมผู้ชายที่หวีแสกข้าง.
【 ผมเปีย 】แปลว่า: น. ผมที่ไว้ยาวบริเวณท้ายทอย, ผมที่ถักห้อยยาวลงมา, เปีย
หรือ หางเปีย ก็เรียก.
【 ผมโป่ง 】แปลว่า: น. ทรงผมผู้หญิงที่มีช้องหนุนให้ผมโป่งแล้วเกล้าเป็นมวย.
【 ผมไฟ 】แปลว่า: น. ผมเดิมของทารกที่ติดมาแต่กําเนิด, ที่เรียกว่าผมไฟนั้นเพราะ
แต่เดิมมารดาทารกต้องอยู่ไฟ.
【 ผมมวย 】แปลว่า: น. ทรงผมที่ไว้ยาวแล้วเกล้าเป็นมวย.
【 ผมม้า 】แปลว่า: น. ทรงผมผู้หญิงที่หวีส่วนหนึ่งลงมาปรกหน้าผากราวระดับคิ้ว.
【 ผมรองทรง 】แปลว่า: น. ทรงผมผู้ชายที่ตัดข้างล่างสั้น ข้างบนยาว.
【 ผมลานบิน 】แปลว่า: น. ทรงผมผู้ชายที่ตัดข้างล่างสั้นเกรียน ข้างบนราบเสมอกัน.
【 ผมสองสี 】แปลว่า: ว. มีอายุแล้ว หมายถึง คนที่มีผมหงอกบ้างแล้ว เช่น เขาเป็นคน
ผมสองสีแล้ว. น. คนมีอายุแล้ว (มักใช้พูดในเชิงกระทบกระเทียบ)
เช่น ผมสองสีแล้วยังทำเป็นเด็ก ผมสองสีแล้วยังพูดจาเชื่อถือไม่ได้,
สองผม ก็ว่า.
【 ผมหลักแจว 】แปลว่า: น. ผมทรงมหาดไทย.
【 ผม ๒ 】แปลว่า: ส. คําใช้แทนตัวผู้พูด เพศชาย ใช้พูดโดยสุภาพ, เป็นสรรพนาม
บุรุษที่ ๑.
【 ผมนาง 】แปลว่า: น. ชื่อปลาทะเลชนิด /Alectis ciliaris/, /A. indica/ และ /Carangoides/
/armatus/ ในวงศ์ Carangidae ลําตัวสั้น กว้าง แบนข้างมาก
คอดหางเล็ก เกล็ดละเอียด เว้นแต่ที่ส่วนท้ายของเส้นข้างตัว โดย
เฉพาะบริเวณคอดหางเกล็ดจะขยายใหญ่เป็นสันแข็ง มีกระดูก
เป็นหนาม ๒ อัน โผล่อยู่หน้าครีบก้น ที่สําคัญคือ ต่างก็มีก้านครีบ
หลังตอนที่ ๒ และครีบก้นที่เป็นเส้นยาวมาก ลําตัวสีเงิน เฉพาะ
ใกล้สันหลังเป็นสีฟ้าอมเทา ในระยะที่เป็นปลาขนาดเล็กจะมีลาย
พาดขวางเป็นบั้งสีเทาอยู่หลายแถบ เส้นครีบที่เป็นลายยาวมีสี
คลํ้าหรือดํา จึงได้ชื่อว่า ผมนาง เฉพาะชนิด /A. indica/ มีขนาด
ยาวได้ถึง ๘๐ เซนติเมตร.
【 ผยอง 】แปลว่า: [ผะหฺยอง] ก. เผ่นโผน; ลําพอง, เย่อหยิ่ง, ฮึกเหิม.
【 ผย่ำเผยอ 】แปลว่า: [ผะหฺยํ่าผะเหฺยอ] ก. ปํ้า ๆ เป๋อ ๆ เช่น ทําหาวเรอพูดผยํ่าเผยอ.
(พงศ. เลขา).
【 ผรณ 】แปลว่า: [ผะระนะ] น. การแผ่ไป, การซ่านไป. (ป.).
【 ผรณาปีติ 】แปลว่า: [ผะระ] น. ปีติที่เกิดแล้วทําให้รู้สึกซาบซ่านไปทั่วร่างกาย. (ป.).
【 ผรณาปีติ 】แปลว่า: /ดู ผรณ./
【 ผรสุ 】แปลว่า: [ผะระสุ] น. ขวาน. (ป.; ส. ปรศุ).
【 ผริต, ผริต 】แปลว่า: [ผะหฺริด, ผะริตะ] ก. แผ่ไป, ซ่านไป. (ป.).
【 ผรุพก 】แปลว่า: [ผะรุ] น. กระโถน. (ส.).
【 ผรุส 】แปลว่า: [ผะรุสะ, ผะรุดสะ] ว. หยาบ, หยาบคาย. (ป.).
【 ผรุสวาจา, ผรุสวาท 】แปลว่า: [ ผะรุสะวาด, ผะรุดสะวาด] น. คําหยาบ. (ป.).
【 ผล 】แปลว่า: น. ลูกไม้ เช่น ผลมะม่วง ผลมะปราง; สิ่งที่เกิดจากการกระทำ เช่น
ผลแห่งการทำดี ผลแห่งการทำชั่ว; ประโยชน์ที่ได้รับ เช่น ทำนา
ได้ผล เรียนได้ผล; ในพระพุทธศาสนา เป็นชื่อแห่งโลกุตรธรรม
มี ๔ ชั้น คือ โสดาปัตติผล สกิทาคามิผล อนาคามิผล อรหัตผล,
คู่กับ มรรค; ลักษณนามเรียกผลไม้ เช่น มะม่วง ๒ ผล มะปราง
๓ ผล; จำนวนที่ได้จากการคำนวณ เช่น ๕ กับ ๗ บวกกัน ได้ผล
เท่ากับ ๑๒, ผลลัพธ์ ก็ว่า. (ป., ส.).
【 ผลพลอยได้ 】แปลว่า: น. สิ่งที่ได้รับนอกเหนือจากผลที่ได้ตามความมุ่งหมาย.
【 ผลลัพธ์ 】แปลว่า: น. จํานวนที่ได้จากการคํานวณ เช่น ถอดกรณฑ์ที่ ๒ ของ ๔๙ ได้
ผลลัพธ์เป็น ๗, ผล ก็ว่า.
【 ผลานิสงส์ 】แปลว่า: [ผะ] น. ความไหลออกแห่งผล (ความดี), ผลแห่งบุญกุศล. (ป.).
【 ผลาผล 】แปลว่า: [ผะลาผน] น. ลูกไม้ใหญ่น้อย. (ป.).
【 ผลาหาร 】แปลว่า: [ผะลาหาน] น. อาหารคือลูกไม้.
【 ผลก 】แปลว่า: ผะหฺลก ว. บ่อย ๆ, เนือง ๆ.
【 ผลคุน 】แปลว่า: [ผนละคุน] น. เดือนผาลคุน คือ เดือน ๔ ตกในราวเดือนมีนาคม.
(ส.; ป. ผคฺคุณ).
【 ผลคุนี 】แปลว่า: [ผนละคุนี] น. ชื่อดาวนักษัตรมี ๔ ดวง เรียกว่า ดาวเพดาน เมื่อแยก
เพียง ๒ ดวงหน้า เรียกว่า บุรพผลคุนี เป็นดาวฤกษ์ที่ ๑๑ คือ ดาววัว
ตัวผู้ หรือ ดาวงูเมีย, อีก ๒ ดวงหลังเรียกว่า อุตรผลคุนี เป็นดาวฤกษ์
ที่ ๑๒ คือ ดาวเพดาน หรือ ดาววัวตัวเมีย. (ส.; ป. ผคฺคุณี).
【 ผลคุนีบูรพมาส 】แปลว่า: [–บูระพะมาด] น. วันเพ็ญในนักษัตรอุตรผลคุนี. (ส. ผาลคุนี +
ปูรฺว + มาส).
【 ผลง 】แปลว่า: [ผฺลง] ก. ปลิดปลง, ฆ่าให้ตาย.
【 ผลอ 】แปลว่า: [ผฺลอ] ว. โบ๋, โหว, เช่น ปากผลอ; ประจบประแจง เช่น พูดผลอ.
【 ผล็อง 】แปลว่า: [ผฺล็อง] ว. เสียงเช่นของตกลงในไห.
【 ผล็อย, ผล็อย ๆ 】แปลว่า: [ผฺล็อย] ว. อาการที่ร่วงหรือหล่นไปโดยเร็ว เช่น ฝนตกผล็อย ๆ,
อาการที่หลับไปโดยเร็ว เช่น หลับผล็อย, ผ็อย หรือ ผ็อย ๆ ก็ว่า.
【 ผละ 】แปลว่า: [ผฺละ] ก. แยกออก เช่น นักมวยชกแล้วผละออก, ละทิ้งไปโดย
กะทันหัน เช่น ผละไปจากการประชุม.
【 ผละงาน 】แปลว่า: ก. ละทิ้งการงานไปโดยกะทันหัน, นัดหยุดงาน.
【 ผลัก 】แปลว่า: [ผฺลัก] ก. ใช้มือดันให้พ้นตัวหรือให้เคลื่อนที่ไปทันที เช่น
ผลักประตู.
【 ผลัด 】แปลว่า: [ผฺลัด] ก. เปลี่ยนแทนที่ เช่น ผลัดเสื้อผ้า ผลัดเวร ผลัดใบ ผลัดขน.
น. ลักษณนามเรียกการผลัดเปลี่ยนเวรยาม เช่น เปลี่ยนเวรวันละ
๓ ผลัด.
【 ผลัดเปลี่ยน 】แปลว่า: ก. ผลัดกันประจําหน้าที่ เช่น ผลัดเปลี่ยนเวรยาม.
【 ผลัดแผ่นดิน 】แปลว่า: ก. เปลี่ยนพระเจ้าแผ่นดิน คือ พระเจ้าแผ่นดินองค์ใหม่ขึ้นครอง
ราชสมบัติ, เปลี่ยนแผ่นดิน ก็ว่า.
【 ผลับ 】แปลว่า: [ผฺลับ] ว. เร็ว; เสียงอย่างเสียงสุนัขกินนํ้าข้าว.
【 ผลัวะ 】แปลว่า: [ผฺลัวะ] ว. อาการที่ผลุนผลันเข้าไปหรือออกมาอย่างรวดเร็ว เช่น
เปิดประตูผลัวะเข้าไป; เสียงดังอย่างเอาดินปาพุ่มไม้หรืออย่างเสียง
นกเขาที่บินออกจากพุ่มไม้.
【 ผลา 】แปลว่า: [ผฺลา] น. ง้าว; ก้อนหิน. ว. กล้า; คม.
【 ผลาญ 】แปลว่า: [ผฺลาน] ก. ทําลายให้หมดสิ้นไป, บางทีหมายถึงทําลายทรัพย์สมบัติ
ให้หมดสิ้นไป เช่น ผลาญพ่อผลาญแม่ คือ ทําลายทรัพย์สมบัติของ
พ่อแม่ให้หมดสิ้นไป.
【 ผลานิสงส์ 】แปลว่า: /ดู ผล./
【 ผลาผล 】แปลว่า: /ดู ผล./
【 ผลาหาร 】แปลว่า: /ดู ผล./
【 ผลิ 】แปลว่า: [ผฺลิ] ก. เริ่มงอกปริออกมา, เริ่มแตกดอกออกใบ, เช่น ดอกไม้ผลิ
ใบไม้ผลิ.
【 ผลิก, ผลิกะ 】แปลว่า: [ผะลิกะ] น. ผลึก. (ป.).
【 ผลิกศิขรี 】แปลว่า: [สิขะรี] น. เขาแก้วผลึก คือ เขาไกรลาส. (ป. ผลิก + ส. ศิขรี).
【 ผลิกศิลา 】แปลว่า: น. หินผลึก. (ป. ผลิก + ส. ศิลา).
【 ผลิต, ผลิต 】แปลว่า: [ผะหฺลิด, ผะหฺลิดตะ] ก. ทําให้เกิดมีขึ้นตามที่ต้องการด้วยอาศัย
แรงงานหรือเครื่องจักรเป็นต้น เช่น ผลิตข้าว ผลิตรถยนต์ ผลิตครู
ผลิตบัณฑิต. (ป.).
【 ผลิตกรรม 】แปลว่า: น. การทําให้เป็นผล.
【 ผลิตผล 】แปลว่า: น. ผลที่ทําขึ้น, ผลที่ได้จากการผลิตด้วยอาศัยแรงหรือเครื่องจักร
เป็นต้น.
【 ผลิตภัณฑ์ 】แปลว่า: น. สิ่งที่ทําขึ้น.
【 ผลิน, ผลี 】แปลว่า: [ผะลิน, ผะลี] ว. มีผล. (ส.).
【 ผลีผลาม 】แปลว่า: [ผฺลีผฺลาม] ว. รีบร้อนเกินไปโดยไม่ระมัดระวังหรือไม่ถูกกาลเทศะ.
【 ผลึก 】แปลว่า: [ผะหฺลึก] น. ชื่อแก้วอย่างหนึ่งมีสีใสขาว เรียกว่า แก้วผลึก, สิ่งมี
ลักษณะขาวใสดั่งแก้ว เช่น น้ำตาลตกผลึก ผลึกน้ำตาล. (ป. ผลิก);
(วิทยา) ของแข็งที่มีโครงสร้างเป็นรูปทรงเรขาคณิตที่แน่นอน
เฉพาะตัว. (อ. crystal).
【 ผลึ่ง 】แปลว่า: [ผฺลึ่ง] ก. บวมขึ้น, พองขึ้น. ว. เสียงดังอย่างเสียงของหนัก ๆ
ตกลงที่พื้น, อาการที่ล้มหงายไปทันทีทันใด ในคําว่า ล้มผลึ่ง
หงายผลึ่ง.
【 ผลือ 】แปลว่า: [ผฺลือ] น. ปม.
【 ผลุ 】แปลว่า: [ผฺลุ] ว. เสียงดังอย่างเสียงของอ่อนน่วมตกลง เช่น มะละกอสุก
หล่นลงมาดังผลุ.
【 ผลุง 】แปลว่า: [ผฺลุง] ว. อาการที่ทิ้งหรือปาสิ่งของไปโดยเร็ว เช่น ทิ้งผลุง, อาการ
ที่กระโดดไปโดยเร็วในคำว่า โดดผลุง, เสียงอย่างเสียงของหนัก
ตกนํ้า.
【 ผลุด 】แปลว่า: [ผฺลุด] ก. หลุดเข้าหรือออกโดยเร็ว, มุดเข้าหรือออกโดยเร็ว.
【 ผลุน 】แปลว่า: [ผฺลุน] ว. โดยรวดเร็วทันที (อย่างไม่ได้นึกคาดหมาย) เช่น ผลุนไป
ผลุนมา วิ่งผลุนไป.
【 ผลุนผลัน 】แปลว่า: [ผฺลัน] ว. หุนหัน, ทันทีทันใดโดยไม่ยับยั้งรั้งรอ.
【 ผลุบ 】แปลว่า: [ผฺลุบ] ว. อาการที่ดําลง มุดลง หรือลับหายเข้าไปทันที เช่น
นกผลุบเข้ารัง.
【 ผลุบผลับ 】แปลว่า: [ผฺลับ] ว. ลุกลน, ไม่เรียบร้อย.
【 ผลุบโผล่, ผลุบ ๆ โผล่ ๆ 】แปลว่า: ว. อาการที่ผลุบลงแล้วผุดขึ้น, อาการที่ผลุบเข้าไปแล้วโผล่ออกมา,
จม ๆ ลอย ๆ, เช่น ขอนลอยน้ำผลุบ ๆ โผล่ ๆ, โดยปริยายหมายความว่า
ทําบ้างไม่ทําบ้างไม่สมํ่าเสมอ, ลุ่ม ๆ ดอน ๆ, กะผลุบกะโผล่ หรือ
ผลุบโผล่ ๆ ก็ว่า.
【 ผลุย 】แปลว่า: [ผฺลุย] ว. อาการที่เชือกหรือปมหลุดโดยเร็ว.
【 ผลู 】แปลว่า: [ผฺลู] น. ทาง. (ข.).
【 ผลูบด 】แปลว่า: น. ทางเลี้ยว. (ข.).
【 ผลูแบก 】แปลว่า: น. ทางแยก. (ข.).
【 ผวน 】แปลว่า: [ผฺวน] ก. หวน, กลับ, เช่น ผวนคํา, เรียกคําที่พูดทวนกลับเช่นนั้น
เช่น ตกที่อิฐ ผวนเป็นติดที่อก ว่า คําผวน.
【 ผวย 】แปลว่า: น. เรียกผ้าห่มนอนว่า ผ้าผวย.
【 ผวา 】แปลว่า: [ผะหฺวา] ก. แสดงอาการเช่นเอามือไขว่คว้าหรืออ้าแขนโถมตัว
เข้ากอดเมื่อสะดุ้งตกใจหรือตื่นเต้นเป็นต้น. ว. อาการที่หวาด
สะดุ้งเพราะตกใจกลัวเป็นต้น เช่น นอนผวากลัวโจรมาปล้น,
อาการที่เด็กนอนสะดุ้งยกมือไขว่คว้า ในคำว่า เด็กนอนผวา,
อาการที่อ้าแขนโผเข้ากอดกัน เช่น เด็กวิ่งผวาเข้าหาแม่.
【 ผสม 】แปลว่า: [ผะ–] ก. รวมกันเข้า. (ข. ผฺสํ).
【 ผสมเทียม 】แปลว่า: ก. ผสมพันธุ์ด้วยวิธีฉีดนํ้าอสุจิเข้าอวัยวะสืบพันธุ์ของสตรีหรือสัตว์
ตัวเมียโดยไม่ได้ร่วมสัมพันธ์ทางเพศกัน.
【 ผสมผสาน 】แปลว่า: ก. เก็บไว้ทีละเล็กทีละน้อย, เก็บเล็กผสมน้อย.
【 ผสมผเส 】แปลว่า: ว. ปนเปกัน.
【 ผสมพันธุ์ 】แปลว่า: ก. สืบพันธุ์, คัดเลือกพันธุ์ที่มีคุณภาพมาผสมกัน, ประสมพันธุ์ ก็ว่า.
【 ผสมโรง 】แปลว่า: ก. พลอยไปด้วย, ร่วมด้วย.
【 ผสมเสร็จ 】แปลว่า: /ดู สมเสร็จ./
【 ผสาน 】แปลว่า: [ผะ] ก. ประสาน. (ข. ผฺสาร = บัดกรี).
【 ผสาย 】แปลว่า: [ผะ] ก. กระจาย, เรียงราย, เช่น ตรีมุขสิงหาสน์แก้ว กรองผสาย.
(เฉลิมพระเกียรติพระนารายณ์). (ข. ผฺสายร).
【 ผสาร 】แปลว่า: ผะสาน ก. ผสาน.
【 ผอก ๑ 】แปลว่า: น. การกินข้าว; ข้าวที่กิน; ภาชนะที่อาจสวมหรือใส่สิ่งอื่นได้, ปลอก;
ปลาหรือกุ้งประสมตํากับเกลือ. (ถิ่นอีสาน) ก. ใช้ข้าวสุกเป็นเครื่องมือ
ในการเชื้อเชิญผีออกจากคนที่กำลังเจ็บป่วยเพื่อให้หาย.
【 ผอก ๒ 】แปลว่า: ว. น่าเกลียด เช่น แลจะให้แก่พราหมณ์เถ้าผอกหงอกหลง.
(ม. คําหลวง มหาราช).
【 ผอง 】แปลว่า: ว. ทั้งปวง, ทั้งหมด.
【 ผ่อง ๑ 】แปลว่า: ว. ปลั่ง, ปราศจากมลทิน, ไม่ขุ่นมัว, เช่น ผิวผ่อง หน้าผ่อง ขาวผ่อง.
【 ผ่องแผ้ว 】แปลว่า: ว. เปล่งปลั่ง, บริสุทธิ์, สะอาดหมดจด, เช่น จิตใจผ่องแผ้ว.
【 ผ่องใส 】แปลว่า: ว. สุกใส, บริสุทธิ์, เช่น จิตใจผ่องใส, แจ่มใส, มีน้ำมีนวล, เช่น
หน้าตาผ่องใส.
【 ผ่อง ๒ 】แปลว่า: ก. ออกเสียงร้องว่า “ผ่อง” เมื่อเปิดไพ่ขึ้นมาเข้าตอง เป็นคําใช้
ในการเล่นไพ่ผ่องไทยหรือจีน.
【 ผอด 】แปลว่า: ก. หายใจ, ดูดลม (จากปอด).
【 ผ่อน 】แปลว่า: ก. ทําให้หย่อนหรือคลายความตึง เช่น ผ่อนสายป่านว่าว ผ่อนหนี้
ผ่อนอารมณ์.
【 ผ่อนคลาย 】แปลว่า: ก. ลดความตึงเครียด เช่น เหตุการณ์ผ่อนคลาย.
【 ผ่อนชำระ 】แปลว่า: ก. ทยอยจ่ายเป็นงวด ๆ.
【 ผ่อนปรน 】แปลว่า: ก. แบ่งหนักให้เป็นเบา, เอาไปทีละน้อย, ขยับขยายให้เบาบางลง.
【 ผ่อนผัน 】แปลว่า: ก. ลดหย่อนตาม, ลดหย่อนให้.
【 ผ่อนส่ง 】แปลว่า: ก. ผ่อนชําระ เช่น ผ่อนส่งบ้าน; (ปาก) ค่อยเป็นค่อยไปทีละน้อย
เช่น ตายแบบผ่อนส่ง.
【 ผ่อนสั้นผ่อนยาว 】แปลว่า: (สํา) ก. ประนีประนอมกัน, อะลุ้มอล่วยกัน, ผ่อนผันสั้นยาว ก็ว่า.
【 ผ่อนหนักเป็นเบา 】แปลว่า: (สํา) ก. ลดความรุนแรงลง, ลดหย่อนลง.
【 ผ่อนหนี้, ผ่อนหนี้ผ่อนสิน 】แปลว่า: ก. ผ่อนชำระหนี้สินเป็นงวด ๆ.
【 ผอบ 】แปลว่า: [ผะ] น. ภาชนะสำหรับใส่ของ มีเชิง ฝาครอบมียอด มักทำด้วย
โลหะหรือไม้กลึงเป็นต้น.
【 ผอม 】แปลว่า: ว. ร่างกายมีเนื้อน้อย, ซูบ, ตรงข้ามกับ อ้วน.
【 ผอมกะหร่อง 】แปลว่า: ว. ผอมไม่มีเรี่ยวแรง.
【 ผอมเกร็ง 】แปลว่า: ว. ผอมแต่แข็งแกร่ง.
【 ผอมโซ 】แปลว่า: ว. ผ่ายผอมเพราะอดอยาก.
【 ผอมแห้ง 】แปลว่า: ว. ผอมมากจนแทบไม่มีเรี่ยวแรง.
【 ผ็อย, ผ็อย ๆ 】แปลว่า: ว. อาการที่ร่วงหรือหล่นไปโดยเร็ว เช่น ฝนตกผ็อย ๆ, อาการที่
หลับไปโดยเร็ว เช่น หลับผ็อย, ผล็อย หรือ ผล็อย ๆ ก็ว่า.
【 ผ่อย 】แปลว่า: ก. ม่อย เช่น ลมจับพับผ่อยพ้น นับครั้งคราวหลาย. (นิทราชาคริต).
【 ผอวด 】แปลว่า: [ผะ–] ก. อวด.
【 ผอูน 】แปลว่า: [ผะอูน] น. น้องหญิง, โผอน ก็ว่า. (ข. บฺอูน).
【 ผะ ๑ 】แปลว่า: ใช้แทน ประ เช่น ผะเด ผะเด็น ผะแดง ผะเทศ.
【 ผะ ๒ 】แปลว่า: ใช้นําหน้าคําที่ตั้งต้นด้วยตัว ผ มีความแปลอย่างเดียวกับคําเดิมนั้น
เช่น ผะผก ผะผ่อง ผะผ้าย ผะผ่าว ผะผํ้า.
【 ผะแคง 】แปลว่า: ว. ประดัง, คับคั่ง.
【 ผะดา 】แปลว่า: ก. คํ้าชู, จุน, ช่วย.
【 ผะสา 】แปลว่า: น. ประสา.
【 ผะออบ 】แปลว่า: น. ชื่อโรคนกเขามีอาการนํ้าออกทางปากทางจมูก.
【 ผัก 】แปลว่า: น. พืชที่ใช้เป็นอาหาร; ใช้เป็นคํานําหน้าชื่อพืชบางจําพวก เช่น
ผักกาด ผักกูด ผักปลาบ ผักหนอก.
【 ผักต้มขนมยำ 】แปลว่า: (สํา) ว. ผสมผเสปนเปกันยุ่ง.
【 ผักไก 】แปลว่า: /ดู เทา ๒./
【 ผักขวง, ผักขี้ขวง 】แปลว่า: /ดู ขวง ๑./
【 ผักโขม 】แปลว่า: /ดู ขม ๒ (๑)./
【 ผักคราด, ผักคราดหัวแหวน 】แปลว่า: /ดู คราด ๒./
【 ผักโฉม 】แปลว่า: /ดู กระโฉม./
【 ผักชี 】แปลว่า: /ดู ชี ๒./
【 ผักชีโรยหน้า 】แปลว่า: (สํา) น. การทําความดีเพียงผิวเผิน.
【 ผักตบชวา 】แปลว่า: /ดู ตบ ๑./
【 ผักทอดยอด 】แปลว่า: (ราชา) น. ผักบุ้ง.
【 ผักบุ้ง 】แปลว่า: /ดู บุ้ง ๒./
【 ผักบุ้งขัน 】แปลว่า: /ดู บุ้งขัน ที่ บุ้ง ๒./
【 ผักบุ้งจีน 】แปลว่า: /ดู บุ้ง ๒./
【 ผักบุ้งทะเล 】แปลว่า: /ดู บุ้งทะเล ที่ บุ้ง ๒./
【 ผักบุ้งฝรั่ง 】แปลว่า: /ดู บุ้งฝรั่ง ที่ บุ้ง ๒./
【 ผักบุ้งร้วม 】แปลว่า: /ดู บุ้งร้วม./
【 ผักบุ้งรั้ว 】แปลว่า: /ดู บุ้งฝรั่ง ที่ บุ้ง ๒./
【 ผักเบี้ย, ผักเบี้ยใหญ่ 】แปลว่า: /ดู เบี้ย ๒./
【 ผักปลัง 】แปลว่า: /ดู ปลัง./
【 ผักปุ่มปลา 】แปลว่า: /ดู ปอด ๒./
【 ผักเผ็ด 】แปลว่า: (ถิ่นพายัพ) น. ผักคราด. /(ดู คราด ๒)./
【 ผักไผ่ 】แปลว่า: (ถิ่นพายัพ) น. ผักแพว. /[ดู แพว (๑)]./
【 ผักแพว 】แปลว่า: /ดู แพว (๑)./
【 ผักรู้นอน 】แปลว่า: (ราชา) น. ผักกระเฉด.
【 ผักแว่น 】แปลว่า: น. (๑) (ถิ่นตราด) ต้นบัวบก./ [ดู บัวบก (๑)].(๒) /ดู แว่น ๒ (๑).//
【 ผักสาบ 】แปลว่า: /ดู อีนูน./
【 ผักสามหาว 】แปลว่า: (ราชา) น. ผักตบชนิด /Monochoria hastata Solms/ .
【 ผักเสี้ยน 】แปลว่า: น. ชื่อไม้ล้มลุกหลายชนิดในสกุล/ Cleome/ วงศ์ Capparidaceae
เช่น ผักเสี้ยนป่า (/C. chelidonii/ L.) ดอกสีม่วง, ผักเสี้ยนขาว หรือ
ผัก ส้มเสี้ยน (/C. gynandra / L.) ดอกสีขาวยอดดองแล้วกินได้, และ
ผักเสี้ยนผี (/C. viscosa/ L.) ดอกสีเหลือง ใช้ทํายาได้.
【 ผักหนอก 】แปลว่า: [หฺนอก] (ถิ่นพายัพ, อีสาน) น. ต้นบัวบก. /[ดู บัวบก (๑)]./
【 ผักหนอง 】แปลว่า: หฺนอง น. ผักกระเฉด. /(ดู กระเฉด)./
【 ผักหนาม 】แปลว่า: น. ชื่อไม้ล้มลุกชนิด/ Lasia spinosa / (L.) Thwaites ในวงศ์ Araceae
ก้านใบ ก้านช่อดอกและต้นมีหนาม ใบอ่อนมีพิษ แต่ดองหรือต้มแล้ว
กินได้ เหง้าใช้ทํายาได้.
【 ผักหวาน 】แปลว่า: น. (๑) ชื่อไม้พุ่มชนิด /Sauropus androgynus / (L.) Merr. ในวงศ์
Euphorbiaceae ยอดกินได้, ผักหวานบ้าน ก็เรียก. (๒) ชื่อไม้ต้น
ชนิด/ Melientha suavis/ Pierre ในวงศ์ Opiliaceae ยอดและ
ดอกอ่อนกินได้, ผักหวานป่า ก็เรียก.
【 ผักหวานบ้าน 】แปลว่า: /ดู ผักหวาน (๑)./
【 ผักหวานป่า 】แปลว่า: /ดู ผักหวาน (๒)./
【 ผักโหม 】แปลว่า: /ดู ขม ๒ (๑)./
【 ผักไห่ 】แปลว่า: /ดู มะระ./
【 ผักไหม 】แปลว่า: /ดู กระพังโหม.m/
【 ผักอีแปะ 】แปลว่า: /ดู ตับเต่า (๑)./
【 ผัคคุณ, ผัคคุณ 】แปลว่า: [ผักคุน, ผักคุนะ] น. เดือนผลคุน, เดือนผาลคุน. (ป.).
【 ผัคคุณมาส 】แปลว่า: น. เดือนอันมีพระจันทร์เพ็ญเสวยนักษัตรผลคุนี คือ เดือน ๔
ตกในราวเดือนมีนาคม. (ป.).
【 ผัคคุณี 】แปลว่า: น. ดาวผลคุนี. (ป.; ส. ผลคุนี). (ดู ผลคุนี).
【 ผัง ๑ 】แปลว่า: น. ไม้สําหรับถ่างผ้าที่ทอให้ตึง ปลายทั้ง ๒ มีเข็มสําหรับเสียบที่
ริมผ้า; ไม้หรือเส้นแบบสําหรับเป็นแบบขุดหลุมเสาปลูกเรือน;
พื้นที่ราบ; ระดับพื้นที่; แบบที่เขียนย่อหรือขยายจากสิ่งต่าง ๆ
เช่น ตึก เรือน, แผนผัง ก็ว่า.
【 ผังเมือง 】แปลว่า: (กฎ) น. แผนผัง นโยบาย และโครงการที่ใช้เป็นแนวทางในการสร้าง
หรือพัฒนาเมืองหรือส่วนของเมือง ในด้านสุขลักษณะความสะดวก
สบายความเป็นระเบียบความสวยงาม การใช้ประโยชน์ในทรัพย์สิน
ความปลอดภัยของประชาชน และสวัสดิภาพของสังคม เพื่อส่งเสริม
เศรษฐกิจ สังคม และสภาพแวดล้อม.
【 ผัง ๒ 】แปลว่า: ว. เข้มแข็ง, รวดเร็ว, เช่น ผายผัง.
【 ผัด 】แปลว่า: ก. เอาสิ่งที่ใช้เป็นอาหารใส่ลงในกระทะที่มีนํ้ามันหรือนํ้าเล็กน้อย
ตั้งไฟแล้วพลิกกลับไปมาจนสุก เช่น ผัดข้าว ผัดหมี่, เรียกอาหาร
ที่ทําด้วยวิธีการเช่นนั้น เช่น ข้าวผัด หมี่ผัด; ย้ายไปย้ายมา, หมุน
ไปมา, ล่อให้ไล่; ขอเลื่อนเวลาไป เช่น ผัดวัน ผัดหนี้; เอาแป้งลูบ
ที่หน้าเพื่อให้นวล เช่น ผัดหน้า.
【 ผัดเจ้าล่อ 】แปลว่า: ก. ผัดให้หลงเชื่อรํ่าไปอย่างขอไปที.
【 ผัดช้าง 】แปลว่า: ก. ล่อให้ช้างไล่.
【 ผัดผ่อน 】แปลว่า: ก. ผัดพอให้ทุเลาหรือหย่อนคลายลง.
【 ผัดผัน 】แปลว่า: ก. หมุนกลับไปกลับมา.
【 ผัดเพี้ยน 】แปลว่า: ก. ขอเลื่อนเวลาอยู่เรื่อย ๆ, เพี้ยนผัด ก็ว่า.
【 ผัดวันประกันพรุ่ง 】แปลว่า: (สํา) ก. ขอเลื่อนเวลาออกไปครั้งแล้วครั้งเล่า.
【 ผัน ๑ 】แปลว่า: น. ชื่อบัวชนิด/ Nymphaea cyanea/ Roxb. ในวงศ์ Nymphaeaceae
ดอกสีคราม, บัวขาบ ก็เรียก.
【 ผัน ๒ 】แปลว่า: ก. หัน เช่น ผันหน้า, ผิน หรือ หิน ก็ว่า; ทำให้เปลี่ยนไปจากแนว
หรือลักษณะเดิม เช่น ผันน้ำเข้านา.
【 ผันแปร 】แปลว่า: [แปฺร] ก. เปลี่ยนแปลงไป, กลับกลายไป, แปรผัน ก็ว่า.
【 ผันผยอง 】แปลว่า: ก. เผ่นลําพองหมุนรอบตัว.
【 ผันผวน 】แปลว่า: ก. กลับไปกลับมา, ปั่นป่วน.
【 ผันผ่อน 】แปลว่า: ก. ลดหย่อนตาม, ลดหย่อนให้.
【 ผันผาด 】แปลว่า: ก. วิ่งหกหันไปมา.
【 ผันผาย 】แปลว่า: ก. กลับไป, เดินไป, ผายผัน ก็ว่า.
【 ผันหม้อ 】แปลว่า: ก. ดงข้าว คือ ทําข้าวให้ระอุ.
【 ผันอักษร 】แปลว่า: ก. เปลี่ยนเสียงพยัญชนะให้สูงตํ่าไปตามวรรณยุกต์.
【 ผับ, ผับ ๆ 】แปลว่า: ว. เสียงดังเช่นนั้น (ใช้ในลักษณะรวดเร็วทันทีทันใด) เช่น เตะผับ
วิ่งผับ ๆ.
【 ผัลคุนี 】แปลว่า: [ผันละ] น. ผลคุนี.
【 ผัว 】แปลว่า: น. สามี, ชายที่เป็นคู่ครองของหญิง, คู่กับ เมีย.
【 ผัวหาบเมียคอน 】แปลว่า: (สํา) ช่วยกันทํามาหากินทั้งผัวทั้งเมีย, ชายหาบหญิงคอน ก็ว่า.
【 ผัวะ 】แปลว่า: ว. เสียงอย่างเสียงไม้หักหรือเสียงตบ.
【 ผัสส, ผัสสะ 】แปลว่า: น. การกระทบ, การถูกต้อง, เช่น ผัสสะทางกาย ผัสสะทางใจ,
การที่ตา หู จมูก ลิ้น และกาย กระทบกับรูป เสียง กลิ่น รส และ
สิ่งที่รับรู้ได้ทางกาย เช่น ความสุขทางผัสสะ. (ป.).
【 ผัสสาหาร 】แปลว่า: น. อาหารคือผัสสะ หมายเอาการประจวบกันแห่งอายตนะ
ภายใน อายตนะภายนอก และวิญญาณ เป็นปัจจัยแห่ง
เจตสิกอันจะพึงเกิดโดยวิถีมีเวทนาเป็นต้น เป็นประการหนึ่ง
ในอาหารทั้ง ๔ (อีก ๓ อย่าง คือ กวลิงการาหาร อาหารคือ
คําข้าว ๑ มโนสัญเจตนาหาร อาหารคือมโนสัญเจตนา ๑
และวิญญาณาหาร อาหารคือวิญญาณ ๑). (ป.).
【 ผัสสาหาร 】แปลว่า: /ดู ผัสส, ผัสสะ./
【 ผา 】แปลว่า: น. หินที่เขา เช่น หน้าผา เนินผา ผาลาด, ภูเขา เช่น เชิงผา, เรียก
ภูเขาด้านที่มีแผ่นหินตั้งชันว่า หน้าผา.
【 ผาดำ 】แปลว่า: น. เขากาฬกูฏ.
【 ผาเผือก 】แปลว่า: น. เขาไกรลาส.
【 ผาสามเส้า 】แปลว่า: (โบ) น. เขาตรีกูฏ.
【 ผาหอม 】แปลว่า: น. เขาคันธมาทน์.
【 ผ่า 】แปลว่า: ก. ทําให้แยกออกจากกันตามยาวด้วยมีดหรือขวานอย่างผ่าฟืน,
โดยปริยายหมายถึงกิริยาที่ทําให้แยกออก เช่น ผ่าฝี ผ่าปากม้า;
แหวกเข้าไป เช่น ผ่าเข้าไป; ฟาดฟันลงไป; (ปาก) ทำสิ่งที่ไม่น่า
จะทำหรือในลักษณะที่ไม่ควรจะเป็นเช่นนั้น เช่น วิ่งผ่าเข้าไป
กลางวงแทนที่จะเล่นกันอยู่ข้างล่าง ผ่าขึ้นไปอยู่บนยอดไม้.
【 ผ่าตัด 】แปลว่า: ก. ผ่าส่วนใดส่วนหนึ่งของร่างกายแล้วตัดเอาส่วนที่เสียออก
เพื่อรักษาโรคตามหลักศัลยกรรมเป็นต้น.
【 ผ่าปากม้า 】แปลว่า: ก. เอาบังเหียนซึ่งทำด้วยเหล็กหรือไม้ใส่เข้าไปในปากม้า.
【 ผ่าเผย 】แปลว่า: ว. องอาจ, มักใช้เข้าคู่กับคํา สง่า เป็น สง่าผ่าเผย.
【 ผ่าหมาก 】แปลว่า: ว. เรียกอาการเตะเข้าหว่างขาของคู่ต่อสู้ว่า เตะผ่าหมาก.
【 ผ่าเหล่า 】แปลว่า: ว. มีความประพฤติผิดไปจากเทือกเถาเหล่ากอ (ใช้ในทางไม่ดี),
ผ่าเหล่าผ่ากอ ก็ว่า.
【 ผ้า 】แปลว่า: น. สิ่งที่ทําด้วยเยื่อใยเช่น ฝ้าย ไหม ขนสัตว์ โดยวิธีทอหรืออัด
ให้เป็นผืน, มัก”เรียกตามลักษณะของสิ่งที่ทำ เช่น ผ้าไหม ผ้าฝ้าย
ผ้าขนสัตว์ หรือตามลักษณะที่ใช้ เช่น ผ้ากราบ ผ้าอาบ ผ้าอ้อม.
【 ผ้ากฐิน 】แปลว่า: น. ผ้าพิเศษที่พระพุทธเจ้าทรงอนุญาตแก่ภิกษุเฉพาะกฐินกาล.
【 ผ้ากราบ 】แปลว่า: น. ผ้าที่ภิกษุสามเณรใช้รองในเวลากราบพระ ซึ่งกลายมาจาก
ผ้าสันถัต, (โบ) กราบพระ ก็ว่า.
【 ผ้าเกี้ยว 】แปลว่า: น. ผ้าลายหรือผ้าปูมสมัยเก่าสำหรับขุนนางนุ่งหรือห่อคัมภีร์
เป็นต้น, สมปัก ก็เรียก.
【 ผ้าแก้ว 】แปลว่า: น. ผ้าบางใสอย่างแก้ว เนื้อแข็ง ใช้ทำเครื่องแต่งกายหรือ
ดอกไม้เป็นต้น.
【 ผ้าขนหนู 】แปลว่า: น. ผ้าที่มีลักษณะเป็นขนขด ใช้ห่มหรือเช็ดตัวเป็นต้น.
【 ผ้าขาวม้า 】แปลว่า: น. ผ้าฝ้ายทอเป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า มักมีลายตาหมากรุก
ใช้ผลัดอาบน้ำหรือเคียนพุงเป็นต้น, (ปาก) ผ้าขะม้า.
【 ผ้าขี้ริ้ว ๑ 】แปลว่า: น. ชื่อกระเพาะอย่างหนึ่งของสัตว์เคี้ยวเอื้องเช่นวัว ควาย
เป็นต้น; ผ้าเก่าขาดที่ใช้เช็ดถูเป็นต้น.
【 ผ้าขี้ริ้วห่อทอง 】แปลว่า: (สํา) น. คนมั่งมีแต่แต่งตัวซอมซ่อ.
【 ผ้าชุบสรง 】แปลว่า: น. ผ้าผลัดอาบน้ำเจ้านายหรือพระสงฆ์.
【 ผ้าชุบอาบ 】แปลว่า: น. ผ้าผลัดอาบน้ำ.
【 ผ้าเช็ดตัว 】แปลว่า: น. ผ้าขนหนูรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า ใช้ซับหรือเช็ดเนื้อตัวให้แห้ง.
【 ผ้าเช็ดปาก 】แปลว่า: น. ผ้าแดงหรือผ้าแดงสลับเหลืองเป็นตา ๆ สำหรับคนกินหมาก
ใช้เช็ดปาก.
【 ผ้าเช็ดมือ 】แปลว่า: น. ผ้ารูปสี่เหลี่ยมจัตุรัสสำหรับเช็ดมือหรือเช็ดปากที่โต๊ะอาหาร.
【 ผ้าเช็ดหน้า 】แปลว่า: น. ผ้าผืนเล็กรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัส สําหรับเช็ดหน้าซับเหงื่อเป็นต้น.
【 ผ้าดำ 】แปลว่า: น. ผ้าด้ายชนิดย้อมมะเกลือ ใช้เป็นผ้านุ่งไว้ทุกข์.
【 ผ้าดิบ 】แปลว่า: น. ผ้าที่ทอด้วยด้ายที่ยังไม่ได้ฟอก.
【 ผ้าแดง 】แปลว่า: น. ผ้าทอด้วยด้ายย้อมสีแดงเลือดนก มักใช้ทําผ้านุ่งโจงกระเบน
หรือผ้าเช็ดปากสําหรับคนกินหมากเป็นต้น.
【 ผ้าต่วน 】แปลว่า: น. ชื่อผ้าแพรชนิดหนึ่ง เนื้อเกลี้ยงเป็นมันด้านเดียว ทอเป็นลายสอง.
【 ผ้าตา 】แปลว่า: น. ผ้านุ่งชนิดหนึ่งที่ทอด้วยด้ายหรือไหมมีลายเป็นตา ๆ.
【 ผ้าไตร 】แปลว่า: น. ผ้า ๓ ผืนของภิกษุ คือ อันตรวาสก (สบง) อุตราสงค์ (จีวร) และ
สังฆาฏิ (ผ้าทาบ), ไตร ก็เรียก เช่น ไตรครอง ดอกไม้คลุมไตร,
เรียกเต็มว่า ผ้าไตรจีวร.
【 ผ้าถุง 】แปลว่า: น. เครื่องนุ่งของผู้หญิง ซึ่งใช้ผืนผ้าเย็บริมด้านข้างให้ติดกัน.
【 ผ้าแถบ 】แปลว่า: น. ผ้าผืนยาว ๆ แคบ ๆ ใช้ห่มคาดหน้าอกต่างเสื้อ.
【 ผ้าทิพย์ 】แปลว่า: น. ผ้าที่ห้อยตรงหน้าฐานพระพุทธรูป (โดยมากปั้นด้วยปูนทําเป็น
ลายต่าง ๆ แต่ที่ไม่เป็นลายก็มี), ผ้าที่ห้อยหน้าราชอาสน์หรือ
พนักพลับพลา.
【 ผ้าเทศ 】แปลว่า: (โบ) น. ผ้าขาวเนื้อดีมาจากต่างประเทศ.
【 ผ้านวม 】แปลว่า: น. ผ้าห่มที่มีของอ่อนนุ่มเช่นสำลีอยู่ข้างในเพื่อให้ความอบอุ่น.
【 ผ้านุ่ง 】แปลว่า: น. ผ้าสําหรับนุ่งชนิดหนึ่ง มีลักษณะเป็นสี่เหลี่ยมผืนผ้า เวลานุ่ง
ม้วนให้เป็นชายกระเบนหรือหางกระเบนแล้วสอดไปใต้หว่างขา
ดึงขึ้นไปเหน็บขอบผ้าด้านหลังระดับบั้นเอวตอนที่เรียกว่า
กระเบนเหน็บ.
【 ผ้าใบ 】แปลว่า: น. ผ้าชนิดหนึ่ง เนื้อหนา ทนทาน ใช้ทําใบเรือ กระเป๋า รองเท้า
เป็นต้น, ผ้าที่ใช้เขียนรูปสีนํ้ามัน.
【 ผ้าใบกลอย 】แปลว่า: น. ผ้าขาวบางเนื้อแน่นละเอียด.
【 ผ้าใบเมี่ยง 】แปลว่า: น. ผ้าขาวใช้ห่อศพที่เข้าโกศ.
【 ผ้าป่า 】แปลว่า: น. ผ้า (พร้อมทั้งเครื่องบริวาร ถ้ามี) ที่นําเอาไปวางทอดไว้เสมือนว่า
เป็นผ้าที่ทิ้งอยู่ในป่า เพื่อให้พระชักเอาไป เป็นทํานองผ้าบังสุกุล
มักทําเป็นปรกติต่อท้ายทอดกฐิน เรียกว่า ทอดผ้าป่า.
【 ผ้าป่าน 】แปลว่า: น. ผ้าที่ทอด้วยป่าน มีลักษณะบางโปร่ง เส้นแกร่ง.
【 ผ้าผ่อน 】แปลว่า: น. ผ้าทั่ว ๆ ไป, ผ้านุ่งผ้าห่ม.
【 ผ้าแฝง 】แปลว่า: น. ผ้าคาดเอว ปักด้วยดิ้นเงินแล่ง ทองแล่ง เป็นลวดลายต่าง ๆ
โบราณใช้เป็นเครื่องประกอบอย่างหนึ่งที่แสดงศักดิ์, สมรด หรือ
สํารด ก็เรียก.
【 ผ้าพันคอ 】แปลว่า: น. ผ้าสําหรับพันคอเพื่อกันหนาวเป็นต้น.
【 ผ้าพันแผล 】แปลว่า: น. ผ้าที่ทอด้วยฝ้าย เป็นแถบยาว ๆ มีลักษณะโปร่งบาง สีขาว
ใช้สําหรับพันหุ้มบาดแผล.
【 ผ้าพื้น 】แปลว่า: น. ผ้านุ่งที่ทอด้วยด้ายมีสีใดสีหนึ่งเป็นพื้น ไม่มีดอกไม่มีลาย.
【 ผ้าเพลาะ 】แปลว่า: น. ผ้า ๒ ผืนที่เย็บข้างต่อริมติดกันให้กว้างออก.
【 ผ้าแพร 】แปลว่า: น. ผ้าไหมชนิดหนึ่ง.
【 ผ้าโพกหัว 】แปลว่า: น. ผ้าที่ใช้พันหรือคลุมหัว.
【 ผ้าม่วง 】แปลว่า: น. ผ้าไหมสำหรับผู้ชายนุ่ง มีสีม่วงครามหรือม่วงชาดเป็นต้น.
【 ผ้ามัดหมี่ 】แปลว่า: น. ผ้าชนิดหนึ่ง ทอโดยเอาเชือกมัดด้ายหรือไหมเป็นเปลาะ ๆ
ตามลาย แล้วย้อมสี เมื่อทอแล้วจะได้ลวดลายตามที่มัดไว้,
หมี่ ก็เรียก.
【 ผ้ายก 】แปลว่า: น. ผ้าไหมชนิดหนึ่งที่ทอยกเป็นดอกให้เป็นลายเด่นขึ้น.
【 ผ้ายาง 】แปลว่า: น. ผืนยางหรือพลาสติก ใช้ปูที่นอนหรือเบาะเป็นต้น.
【 ผ้าลาย 】แปลว่า: น. ผ้านุ่งที่เขียนหรือพิมพ์ลายเป็นดอกดวงต่าง ๆ มีลักษณะเป็น
สี่เหลี่ยมผืนผ้า ใช้เป็นผ้านุ่งโจงกระเบน ปัจจุบันทําเป็นผ้าถุง.
【 ผ้าลูกไม้ 】แปลว่า: น. ผ้าที่ถักโปร่งเป็นลวดลายต่าง ๆ.
【 ผ้าสันถัต 】แปลว่า: น. ผ้าที่พระภิกษุรองนั่ง.
【 ผ้าสาลู 】แปลว่า: น. ผ้าขาวบางเนื้อละเอียด, ในปัจจุบันอนุโลมเรียกผ้าขาวบางเนื้อนุ่ม
มักใช้ทำเป็นผ้าอ้อมว่า ผ้าสาลู ด้วย.
【 ผ้าสำลี 】แปลว่า: น. ผ้าชนิดหนึ่ง มีขนเนื้อนุ่ม มักใช้ห่ม ตัดเสื้อกันหนาว.
【 ผ้าห้อยหอ 】แปลว่า: (โบ) น. ผ้าซึ่งเจ้าบ่าวนุ่งในพิธีซัดนํ้าแต่งงานแล้วผลัดพาด
ไว้ที่เรือนหอ มีของมีค่าอยู่ในนั้นเพื่อเป็นรางวัลผู้เอาไปซัก.
【 ผ้าหางกระรอก 】แปลว่า: น. ชื่อผ้าชนิดหนึ่งที่ทอด้วยด้ายหรือไหมต่างสี ฟั่นเป็นเกลียว
เสียก่อนเมื่อทอแล้วมีลายแลดูดังลายหางกระรอก.
【 ผ้าเหลือง 】แปลว่า: (ปาก) น. จีวร เช่น เกาะชายผ้าเหลือง, เครื่องหมายแห่งพระพุทธศาสนา,
พระพุทธศาสนา, ในความว่า ไม่เห็นแก่พระ ก็เห็นแก่ผ้าเหลืองเถิด.
【 ผ้าเหลืองร้อน 】แปลว่า: (ปาก) ก. อยากสึก (ใช้แก่พระภิกษุสามเณร).
【 ผ้าไหว้ 】แปลว่า: น. ผ้าที่ฝ่ายชายนําไปให้แก่ญาติผู้ใหญ่ของฝ่ายหญิง เพื่อเป็น
การเคารพในเวลาแต่งงาน.
【 ผ้าอนามัย 】แปลว่า: น. ผ้าสําหรับซับระดู.
【 ผ้าอ้อม 】แปลว่า: น. ท่อนผ้าสําหรับปูให้เด็กนอนในเบาะ.
【 ผ้าอาบ 】แปลว่า: น. ผ้าที่พระภิกษุสามเณรใช้ผลัดอาบนํ้า.
【 ผาก ๑ 】แปลว่า: ว. แห้งอย่างไม่มีความชื้นปนอยู่, แห้งสนิท, ในคำว่า แห้งผาก.
【 ผากแผ้ง 】แปลว่า: ก. เหือดแห้ง, แห้งกรอบ.
【 ผาก ๒ 】แปลว่า: น. ชื่อไผ่ชนิด/ Gigantochloa hasskarliana /Backer ในวงศ์
Gramineae ไม่มีหนาม ปล้องยาว กาบหุ้มลําต้นแข็ง สีส้ม มีขนดํา.
【 ผาก ๓ 】แปลว่า: น. ส่วนหน้าเหนือคิ้วขึ้นไป เรียกว่า หน้าผาก.
【 ผ้าขี้ริ้ว ๑ 】แปลว่า: /ดูใน ผ้า./
【 ผ้าขี้ริ้ว ๒ 】แปลว่า: น. ชื่องูทะเลชนิด/ Acrochordus granulatus/ ในวงศ์ Colubridae
ตัวสีเทาลายเทาเข้มปนนํ้าเงิน นุ่มนิ่มเหมือนกองผ้าขี้ริ้ว อาศัยตาม
ทะเลโคลนมากกว่าทะเลนํ้าใส ไม่มีพิษ.
【 ผาง 】แปลว่า: ว. เสียงดังอย่างเสียงเอามือตบสิ่งของ.
【 ผ่าง ๆ 】แปลว่า: ว. เสียงดังเช่นนั้น.
【 ผาณิต 】แปลว่า: [–นิด] น. นํ้าอ้อย, บางทีประสงค์เอานํ้าตาลด้วย, เช่น ผาณิตผิชิดมด
ฤจะอดบอาจจะมี. (อิลราช). (ป., ส.).
【 ผาด, ผาด ๆ 】แปลว่า: ว. ผ่านหรือเคลื่อนไปเร็ว (มักใช้แก่กริยาเห็น), มองแต่เผิน ๆ
ไม่ถี่ถ้วน, เช่น มองผาด เห็นผาด ๆ ดูผาด ๆ.
【 ผาดผัง 】แปลว่า: ก. ไปเร็ว, แล่นเร็ว.
【 ผาดแผลง 】แปลว่า: [แผฺลง] ก. ยิงไปโดยเร็ว.
【 ผาดโผน 】แปลว่า: ว. เคลื่อนไหวไปมารวดเร็วว่องไวน่าหวาดเสียวต่ออันตราย
เช่น บินผาดโผน แสดงผาดโผน.
【 ผาดเพ่ง 】แปลว่า: ก. ดูห่าง ๆ, ดูเผิน ๆ.
【 ผาติ 】แปลว่า: ว. เจริญขึ้น. (ป., ส.).
【 ผาติกรรม 】แปลว่า: น. การทําให้เจริญ, ใช้ในวินัยว่า การจําหน่ายครุภัณฑ์เพื่อประโยชน์
สงฆ์อย่างใดอย่างหนึ่ง โดยเอาของเลวแลกเปลี่ยนเอาของดีกว่าให้
แก่สงฆ์ หรือเอาของของตนถวายสงฆ์เป็นการทดแทนที่ตนทําของ
สงฆ์ชํารุดไปบ้าง, รื้อของที่ไม่ดีออกเสียทําให้ใหม่ดีกว่าของเก่า เช่น
เอาที่วัดไปทําอย่างอื่นแล้วสร้างวัดถวายใหม่เป็นการชดใช้.
【 ผ่าน 】แปลว่า: ก. ล่วงจุดใดจุดหนึ่งไป เช่น รถผ่านสนามหลวง, อาการที่เคลื่อน
จากจุดหนึ่งไปยังอีกจุดหนึ่ง เช่น รถสายนี้ผ่านสามย่าน สีลม,
ล่วงเลย เช่น เวลาผ่านไป ๕ ปี; โดยปริยายหมายความว่า เคย
เช่น ผ่านตามาแล้ว ผ่านหูมาก่อน หรือ ชำนาญเชี่ยวชาญ เช่น
ผ่านงานมามาก ผ่านศึกมาหลายครั้ง, ยอมให้ก่อน เช่น ผ่านไป
ก่อน, ยอมให้ล่วงเข้าไปได้ เช่น บัตรผ่านประตู, สอบได้ เช่น ผ่าน
ชั้นประถมปีที่ ๑ แล้ว, ได้รับความเห็นชอบ เช่น พระราชบัญญัติ
งบประมาณผ่านสภาแล้ว, ตัดทาง, ลัดทาง, เช่น ห้ามเดินผ่าน
สนาม, ข้าม เช่น ไฟแดงห้ามผ่าน มองผ่านไป, เปลี่ยน เช่น ผ่านมือ,
ครอบครอง เช่น ผ่านเมือง, บอกราคาสูงเกินไป ในความว่า บอก
ราคาผ่านมากไป, ล่วงพ้นไป เช่น เวลาผ่านไป. ว. เรียกม้าที่มี
ลายขาวขวางพาดตัวว่า ม้าผ่าน; ถ้าประกอบหน้านามบางคํา
หมายความว่า พระเจ้าแผ่นดิน เช่น ผ่านเกล้าฯ ผ่านเผ้า
ผ่านพิภพ ผ่านฟ้า.
【 ผาม ๑ 】แปลว่า: น. ม้าม.
【 ผาม ๒ 】แปลว่า: (ถิ่นอีสาน) น. ปะรํา.
【 ผาย 】แปลว่า: ก. แผ่กว้างออก เช่น อกผาย ตะโพกผาย; เคลื่อนจากที่
(คือ ผ้าย); เปิด; ระบายออก; แบะออก, แยกออก.
【 ผายปอด 】แปลว่า: ก. ช่วยทําให้ปอดของผู้ป่วยได้รับออกซิเจนเพียงพอ โดยการ
กดหลัง การยกศอก เป็นต้น.
【 ผายผัง 】แปลว่า: ก. ไปเร็ว, วิ่งเร็ว.
【 ผายผัน 】แปลว่า: ก. กลับไป, เดินไป, ผันผาย ก็ว่า.
【 ผายลม 】แปลว่า: ก. ปล่อยให้ลมออกทางรูก้น, ตด.
【 ผ่าย 】แปลว่า: (ปาก) น. ข้าง.
【 ผ้าย 】แปลว่า: ก. เคลื่อนจากที่, ใช้ ผาย ก็มี.
【 ผ่ายผอม 】แปลว่า: ว. ผอมไป.
【 ผาล 】แปลว่า: น. เหล็กสําหรับสวมหัวหมูเครื่องไถ. (ป., ส.).
【 ผาลคุน 】แปลว่า: [ผานละคุน] น. เดือนซึ่งพระจันทร์เพ็ญเสวยนักษัตรผลคุนี คือ
เดือน ๔ ตกในราวเดือนมีนาคม. ว. ซึ่งเกี่ยวกับนักษัตรผลคุนี,
ซึ่งเกิดในนักษัตรผลคุนี. (ส. ผาลฺคุน; ป. ผคฺคุณ).
【 ผาลา 】แปลว่า: (ถิ่น–ปักษ์ใต้) ว. เตี้ย, แจ้, ลาด.
【 ผาลาเพียงไหล่ 】แปลว่า: น. ชื่อท่ารําท่าหนึ่งในแม่ท่า.
【 ผ่าว 】แปลว่า: ว. อาการที่รู้สึกร้อนแรงเมื่อมีไอร้อนมากระทบ เช่นตัวร้อนผ่าว,
โดยปริยายหมายถึงอาการที่รู้สึกคล้ายคลึงเช่นนั้น เช่น อกร้อน
ผ่าว หน้าร้อนผ่าว.
【 ผาสุก 】แปลว่า: น. ความสําราญ, ความสบาย. (ป.).
【 ผ้าฮาด 】แปลว่า: /ดู กระโดน./
【 ผำ 】แปลว่า: /ดู ไข่แหน./
【 ผ้ำ ๆ 】แปลว่า: ว. อาการเดินหรือวิ่งอย่างหนัก.
【 ผิ 】แปลว่า: สัน. ถ้า, หาก, แม้น.
【 ผิว ๑, ผิว่า 】แปลว่า: [ผิวะ] สัน. ถ้าว่า, หากว่า, แม้นว่า.
【 ผิง 】แปลว่า: ก. ทำให้ร่างกายอบอุ่นด้วยวิธีอังไฟ เรียกว่า ผิงไฟ, ทำให้ร่างกาย
อบอุ่นด้วยแดด เรียกว่า ผิงแดด; ทำให้สุกด้วยไฟล่างไฟบน เช่น
ผิงขนมกลีบลำดวน. น. ชื่อขนมอย่างหนึ่ง ทําด้วยแป้ง ไข่ นํ้าตาล
ทราย มีรูปแบน ๆ คล้ายไข่แมงมุม อบให้สุกด้วยไฟล่างไฟบนเรียก
ว่า ขนมผิง.
【 ผิด 】แปลว่า: ว. ไม่ตรงกับความจริงหรือที่กําหนดนิยมไว้, ไม่ถูก, ต่างไป,
แปลกไป, เช่น ของสิ่งนี้ผิดกับสิ่งนั้น.
【 ผิดกลิ่น 】แปลว่า: ว. แปลกไปจากกลิ่นที่คุ้นเคยและทำให้เกิดปฏิกิริยา.
【 ผิดขา 】แปลว่า: ว. ผิดไปจากพวก, ไม่ถูกขากัน.
【 ผิดคน 】แปลว่า: ว. ไม่ใช่คนที่ตนมุ่งประสงค์, ไม่ใช่คนที่ต้องการ, เช่น ถามผิดคน.
【 ผิดคำพูด 】แปลว่า: ว. ไม่รักษาคำพูด, ผิดวาจา ก็ว่า.
【 ผิดใจ 】แปลว่า: ก. หมางใจกัน.
【 ผิดตัว 】แปลว่า: ว. ผิดจากคนที่ตนเจาะจง เช่น ตีผิดตัว ชี้ผิดตัว.
【 ผิดตา 】แปลว่า: ว. แปลกไปจากที่เคยเห็น.
【 ผิดท่า 】แปลว่า: ก. ผิดจังหวะ.
【 ผิดที่, ผิดที่ผิดทาง 】แปลว่า: ก. อยู่ในที่ที่ไม่เคยอยู่, อยู่ในที่ที่ไม่ควรจะอยู่.
【 ผิดนัก 】แปลว่า: (สำ) ถ้าพลาดไป เช่น ผิดนักก็แค่ตาย.
【 ผิดนัด 】แปลว่า: ก. ไม่ไปตามนัด, ไปไม่ตรงตามเวลาที่นัดไว้; (กฎ) การที่ลูกหนี้
ไม่ชําระหนี้ตามกําหนดเวลา หรือการที่เจ้าหนี้ไม่รับชําระหนี้
โดยปราศจากมูลเหตุอันจะอ้างกฎหมายได้.
【 ผิดน้ำ 】แปลว่า: ก. ดื่มนํ้าจากแหล่งที่ไม่เคยกินจนทำให้ไม่สบาย; ทำผิดจากคำ
ปฏิญาณเมื่อดื่มน้ำสาบาน ทำให้ได้รับผลร้าย; อาการที่ปลา
หายใจไม่สะดวกเมื่อปล่อยลงไปในแหล่งน้ำที่แปลกไป ในคำว่า
ปลาผิดน้ำ.
【 ผิดประหลาด 】แปลว่า: ก. แปลกจากที่เคย.
【 ผิดปาก 】แปลว่า: ก. ผิดไปจากที่พูด เช่น ผิดปากว่าเสียเมื่อไหร่ ไม่ผิดปาก.
【 ผิดผี 】แปลว่า: ก. ผิดจารีตประเพณี (มักใช้ในทางชู้สาว).
【 ผิดผู้ผิดคน 】แปลว่า: ว. ไม่เหมือนคนทั่วไป.
【 ผิดแผก 】แปลว่า: ก. แตกต่าง.
【 ผิดฝาผิดตัว 】แปลว่า: ว. ไม่เข้าชุดกัน, ไม่เข้าคู่กัน, คนละพวก คนละฝ่าย.
【 ผิดพ้องหมองใจ 】แปลว่า: ก. ขุ่นเคืองใจ.
【 ผิดพ่อผิดแม่ 】แปลว่า: ว. แตกต่างไปจากพ่อแม่.
【 ผิดเพศ 】แปลว่า: ว. ผิดแผกไปจากเพศของตน เช่น แต่งตัวผิดเพศ.
【 ผิดเพี้ยน 】แปลว่า: ว. ผิดแปลกไปเล็กน้อย, คลาดเคลื่อน, เพี้ยน ก็ว่า.
【 ผิดมนุษย์มนา 】แปลว่า: ว. ไม่เหมือนมนุษย์ธรรมดาสามัญ เช่น รูปร่างใหญ่โตผิด
มนุษย์มนา มีพละกำลังผิดมนุษย์มนา.
【 ผิดเมีย,ผิดลูกผิดเมีย 】แปลว่า: ก. ล่วงประเวณีกับภริยาผู้อื่น.
【 ผิดรูปผิดร่าง 】แปลว่า: ว. เปลี่ยนไปจนเสียรูปเดิม.
【 ผิดวาจา 】แปลว่า: ว. ไม่รักษาคำพูด, ผิดคำพูด ก็ว่า.
【 ผิดวิสัย 】แปลว่า: ว. ผิดลักษณะที่เป็นอยู่ตามปรกติ เช่น ผิดวิสัยของมนุษย์.
【 ผิดศีล 】แปลว่า: ก. ล่วงละเมิดศีล.
【 ผิดสังเกต 】แปลว่า: ก. ไม่เป็นไปตามปรกติอย่างที่เคยพบเคยเห็น.
【 ผิดสําแดง, ผิดสำแลง 】แปลว่า: ก. กินอาหารแสลงไข้ ทําให้โรคกําเริบ.
【 ผิดสี 】แปลว่า: (ปาก) ว. ต่างสีกัน, เดิมใช้แก่คนที่แต่งเครื่องแบบต่างสีกัน เมื่อพบ
เห็นมักทำให้รู้สึกว่าเป็นคนละพวก.
【 ผิดสีผิดกลิ่น 】แปลว่า: ว. ไม่ใช่พวกเดียวกัน.
【 ผิดเส้น 】แปลว่า: (ปาก) ว. ไม่ถูกกัน.
【 ผิดหวัง 】แปลว่า: ว. ไม่สมหวัง, ไม่ได้ดังที่หวัง.
【 ผิดหู 】แปลว่า: (ปาก) ว. แสลงหู, ไม่ถูกหู.
【 ผิดหูผิดตา 】แปลว่า: ก. ผิดสังเกต, ผิดแปลกไปจากเดิม.
【 ผิดอากาศ 】แปลว่า: ก. ผิดไปจากอากาศที่เคยคุ้น, แพ้อากาศ.
【 ผิดก 】แปลว่า: [ผิ–ดก] ว. มั่งคั่ง, ผึ่งผาย. (ป. ผีตก; ส. สฺผีตก).
【 ผิตะ ผีตะ 】แปลว่า: ว. มั่งคั่ง, ผึ่งผาย, กว้างขวาง. (ป.).
【 ผิน 】แปลว่า: ก. หัน, ผัน หรือ หิน ก็ว่า; แปรพระพักตร์ (ใช้แก่พระพุทธรูป).
【 ผินหลังให้ 】แปลว่า: (สํา) ก. ไม่สนใจ, ไม่แยแส, ไม่ไยดี, เลิกคบกัน.
【 ผิว ๑ 】แปลว่า: /ดูใน ผิ./
【 ผิว ๒ 】แปลว่า: น. ส่วนที่มีลักษณะบาง ๆ เป็นพื้นหุ้มอยู่ภายนอกสุดของหนัง
และเปลือกเป็นต้น.
【 ผิว ๆ, ผิวเผิน 】แปลว่า: ว. ตื้น ๆ, ไม่ลึกซึ้ง.
【 ผิวจราจร 】แปลว่า: น. ผิวถนนที่ยวดยานพาหนะแล่นไปมา.
【 ผิวน้ำ 】แปลว่า: น. ส่วนบนสุดของนํ้า.
【 ผิวบาง 】แปลว่า: ว. แบบบาง, อ่อนแอ, ผู้ดี, ใช้โดยปริยายไปถึงจิตใจด้วย.
【 ผิวปาก 】แปลว่า: ก. ห่อริมฝีปากให้แคบพอ แล้วเป่าลมออกให้เกิดเสียงตามที่ต้องการ.
【 ผิวพรรณ 】แปลว่า: น. สีเนื้อ.
【 ผิวหนัง 】แปลว่า: น. หนังที่เป็นผิวชั้นนอกสุดของคนและสัตว์, หนังกําพร้า ก็เรียก;
ชื่อโรคชนิดหนึ่งก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงขึ้นที่ส่วนต่าง ๆ ของ
ผิวหนัง.
【 ผี 】แปลว่า: น. สิ่งที่มนุษย์เชื่อว่าเป็นสภาพลึกลับ มองไม่เห็นตัว แต่อาจจะ
ปรากฏเหมือนมีตัวตนได้อาจให้คุณหรือโทษได้ มีทั้งดีและร้าย
เช่น ผีปู่ย่าตายาย ผีเรือน ผีห่า, เรียกคนที่ตายไปแล้ว; (โบ) เทวดา;
(ปาก) โดยปริยายหมายความว่า เลว เช่น คนผี; เรียกบุคคลที่
หมกมุ่นในการพนันว่า ผีการพนันเข้าสิง.
【 ผีกระสือ 】แปลว่า: น. ผีชนิดหนึ่งที่ถือว่าเข้าสิงในตัวผู้หญิง ชอบกินของโสโครก,
คู่กับ ผีกระหังซึ่งเป็นผีผู้ชาย. /(ดู กระสือ ๑)./
【 ผีกระหัง 】แปลว่า: น. ผีชนิดหนึ่งที่ถือว่าเข้าสิงในตัวผู้ชาย เชื่อกันว่าเดิมเป็นผู้ชาย
ที่เรียนวิชาอาคมแก่กล้าเข้าก็มีปีกมีหาง จะไปไหนก็ใช้กระด้ง
ต่างปีก สากตำข้าวต่างขา สากกะเบือต่างหาง ชอบกินของ
โสโครก, คู่กับ ผีกระสือ ซึ่งเป็นผีผู้หญิง.
【 ผีกองกอย 】แปลว่า: น. ผีชนิดหนึ่ง เชื่อกันว่ามีตีนเดียว ไม่มีสะบ้าหัวเข่า จึงต้อง
เดินเขย่งเกงกอยชอบออกมาดูดเลือดที่หัวแม่เท้าของคน
ที่นอนหลับพักแรมในป่า.
【 ผีเข้าผีออก 】แปลว่า: (สํา) ว. เดี๋ยวดีเดี๋ยวร้าย, ไม่คงที่.
【 ผีโขมด 】แปลว่า: น. ผีชนิดหนึ่งในพวกผีกระสือหรือผีโพง เห็นเป็นแสงเรืองวาว
ในเวลากลางคืนทำให้หลงผิดนึกว่ามีคนถือไฟหรือจุดไฟอยู่
ข้างหน้า พอเข้าไปใกล้ก็หายไป. /(ดู โขมด ๑)./
【 ผีซ้ำด้ำพลอย 】แปลว่า: (สํา) ว. ถูกซํ้าเติมเมื่อพลาดพลั้งลงหรือเมื่อคราวเคราะห์ร้าย.
【 ผีดิบ 】แปลว่า: น. ผีที่ยังไม่ได้เผา.
【 ผีตากผ้าอ้อม 】แปลว่า: น. แสงแดดที่สะท้อนกลับมาสว่างในเวลาจวนพลบในบางคราว.
【 ผีตายทั้งกลม 】แปลว่า: น. หญิงที่ตายในขณะที่ลูกยังอยู่ในท้อง.
【 ผีตายโหง 】แปลว่า: น. คนที่ตายผิดธรรมดาโดยอาการร้ายเช่นถูกฆ่าตาย ตกน้ำตาย.
【 ผีถ้วยแก้ว 】แปลว่า: น. เรียกการเล่นทรงเจ้าเข้าผีวิธีหนึ่ง โดยผู้เล่นเอานิ้วแตะที่ถ้วย
แก้วแล้วถ้วยแก้วจะเคลื่อนไปตามตัวอักษรต่าง ๆ ให้ผู้เล่นอ่าน
เอาความได้.
【 ผีถึงป่าช้า 】แปลว่า: (สํา) ต้องยอมทําด้วยความจําใจหรือไม่มีทางเลือก.
【 ผีแถน 】แปลว่า: น. ผีฟ้า.
【 ผีทะเล 】แปลว่า: (ปาก) ว. เลวมาก เช่น คนผีทะเล.
【 ผีบ้านไม่ดี ผีป่าก็พลอย, ผีเรือนไม่ดี ผีป่าก็พลอย 】แปลว่า: (สํา) น.
【 คนในบ้านเป็นใจช่วยให้คนนอกบ้านเข้ามาทําความ 】แปลว่า:
เสียหายได้.
【 ผีบุญ 】แปลว่า: น. ผู้อวดคุณวิเศษว่ามีฤทธิ์ทําได้ต่าง ๆ อย่างผีสางเทวดา
ให้คนหลงเชื่อ.
【 ผีปอบ 】แปลว่า: น. ผีชนิดหนึ่งเชื่อกันว่าสิงอยู่ในตัวคน กินตับไตไส้พุงจนหมด
แล้วออกไป คนนั้นก็ตาย.
【 ผีโป่ง 】แปลว่า: น. ผีที่อยู่ในป่าโป่ง.
【 ผีโป่งค่าง 】แปลว่า: /ดู โป่งค่าง./
【 ผีพุ่งไต้ 】แปลว่า: น. เทหวัตถุแข็งจากอวกาศ มี ๒ ชนิด ชนิดหนึ่งประกอบด้วยหิน
เป็นส่วนใหญ่อีกชนิดหนึ่งประกอบด้วยเหล็กเป็นส่วนใหญ่ เมื่อ
เคลื่อนที่ผ่านบรรยากาศสู่ผิวโลก จะลุกไหม้ให้แสงสว่างจ้า
เนื่องจากเสียดสีกับอากาศ ถ้ามีขนาดเล็กก็จะไหม้หมดก่อนถึง
ผิวโลก ถ้ามีขนาดใหญ่ก็จะตกถึงผิวโลกและเรียกว่า อุกกาบาต,
ดาวตก ก็เรียก.
【 ผีเพลีย 】แปลว่า: น. ดิถีวันห้ามไม่ให้แรกนา.
【 ผีโพง 】แปลว่า: น. ผีชนิดหนึ่งกล่าวกันว่าชอบกินของสดคาว.
【 ผีฟ้า 】แปลว่า: (ถิ่นอีสาน, พายัพ) น. เทวดาพวกหนึ่ง.
【 ผีไม่มีศาล 】แปลว่า: (สํา) ว. ไม่มีที่อยู่เป็นหลักแหล่ง.
【 ผีเรือน 】แปลว่า: น. ผีที่อยู่ประจําเรือน.
【 ผีสัง, ผีสาง 】แปลว่า: น. ผี, บางทีใช้นำหน้าชื่อคนที่ตายแล้ว เช่น ผีสางยายเขียว
ผีสางตาขำ.
【 ผีเสื้อน้ำ 】แปลว่า: น. เทวดาที่รักษาน่านนํ้า, เสื้อนํ้า ก็เรียก.
【 ผีเสื้อเมือง 】แปลว่า: น. เทวดาที่รักษาบ้านเมือง, พระเสื้อเมือง หรือ เสื้อเมือง ก็เรียก,
(โบ) พระเชื้อเมือง.
【 ผีเสื้อยักษ์ ๑ 】แปลว่า: น. ผีหรืออมนุษย์จำพวกหนึ่งที่เป็นยักษ์.
【 ผีเสื้อราตรี 】แปลว่า: (ปาก) น. เรียกผู้หญิงที่มีอาชีพให้บริการในสถานบันเทิงใน
เวลากลางคืน.
【 ผีเสื้อสมุทร 】แปลว่า: น. ยักษ์พวกหนึ่ง เชื่อกันว่าสิงอยู่ในทะเล.
【 ผีหลอก ๑ 】แปลว่า: น. เรือแจวจับสัตว์นํ้าในลําคลองและลํานํ้าชนิดหนึ่ง จับได้
ทั้งปลาและกุ้งกราบเรือด้านหนึ่งติดแผ่นกระดานทาสีขาว
ปล่อยริมข้างหนึ่งให้ลงนํ้า กราบอีกด้านหนึ่งมีตาข่ายกันมิให้
ปลาและกุ้งกระโดดข้าม ใช้จับเวลากลางคืน ปลาตกใจจะ
กระโดดเข้ามาหาเรือเอง.
【 ผีห่า 】แปลว่า: (ปาก) น. ผีจำพวกหนึ่งถือกันว่าทำให้เกิดโรคระบาดอย่างร้ายแรง
เช่น อหิวาตกโรค กาฬโรค, เรียกโรคเช่นนั้นว่า โรคห่า.
【 ผีอำ 】แปลว่า: ก. อาการที่ปรากฏเมื่อเวลานอนเคลิ้มไปว่ามีคนปลุกปลํ้าหรือ
ยึดคร่าให้มีอาการเหนื่อยหอบจนตื่นขึ้น.
【 ผีตองเหลือง 】แปลว่า: น. ชนชาติข่าพวกหนึ่ง, ตองเหลือง ก็เรียก.
【 ผีตะ 】แปลว่า: ว. มั่งคั่ง, ผึ่งผาย, กว้างขวาง. (ป.).
【 ผี้ว์ 】แปลว่า: สัน. ผิว, ผิว่า, ถ้าว่า, หากว่า, แม้นว่า.
【 ผีเสื้อ ๑ 】แปลว่า: น. ชื่อแมลงทุกชนิดในอันดับ Lepidoptera มีปีกเป็นแผ่นบาง ๒ คู่
ลําตัว ปีก และขาปกคลุมด้วยเกล็ดขนาดเล็กมาก คล้ายฝุ่นเมื่อมอง
ด้วยตาเปล่า เกล็ดเหล่านี้ทําให้เกิดสีต่าง ๆ กันปากเป็นงวงยาวม้วน
เข้าอยู่ใต้หัวได้ มีทั้งชนิดหากินในเวลากลางวัน เรียกผีเสื้อกลางวัน,
พายัพเรียก กะเบ้อ กำเบ้อ ก่ำเบ้อ หรือ อีเบ้อ, และชนิดหากินใน
เวลากลางคืน เรียก ผีเสื้อกลางคืน, พายัพเรียก แมงกาย.
【 ผีเสื้อ ๒ 】แปลว่า: น. ชื่อปลาทะเลทุกชนิดในวงศ์ Chaetodontidae ยกเว้นปลาโนรี
/(Heniochus spp.)/ ลําตัวสั้น กว้าง แบนข้างมาก ปากเล็ก บางชนิด
ปากยื่นยาวเป็นท่ออยู่ปลายสุดของหัว เกล็ดสากมือคลุมถึงบน
ครีบหลัง ครีบก้น และครีบหาง สีสวยสด มักเป็นบั้ง แถบ หรือ
จุดคละกันหลายสี อาศัยอยู่ตามแนวหินปะการัง ขนาดยาวตั้งแต่
๑๐–๓๐ เซนติเมตร.
【 ผีเสื้อเงิน 】แปลว่า: น. ชื่อปลาทะเลชนิด/ Monodactylus argenteus/ ในวงศ์
Monodactylidae ลำตัวสั้นมาก รูปไข่แบนข้าง ครีบหลังและ
ครีบก้นยาวพื้นลําตัวและครีบสีเทาเงิน มีแถบสีดําพาดขวาง
ผ่านตา ๑ แถบและอีกแถบโค้งผ่านแผ่นปิดเหงือกไปยังขอบ
หน้าของครีบหลังและครีบก้น ขนาดยาวได้ถึง ๒๕ เซนติเมตร
อยู่ในนํ้าจืดได้, โสร่งแขก ก็เรียก.
【 ผีเสื้อน้อย 】แปลว่า: (ถิ่น–พายัพ) น. ต้นคนทีสอ. /(ดู คนทีสอ ที่ คนที ๒)./
【 ผีเสื้อยักษ์ ๑ 】แปลว่า: /ดูใน ผี./
【 ผีเสื้อยักษ์ ๒ 】แปลว่า: น. ชื่อผีเสื้อขนาดใหญ่หลายชนิด เช่น ชนิด/ Attacus atlas/ ในวงศ์
Saturniidae ตัวเมียเมื่อกางปีก วัดจากขอบปีกหนึ่งถึงอีกขอบปีก
หนึ่งยาวได้ถึง ๒๑–๒๕ เซนติเมตร ลําตัวยาว ๔–๕ เซนติเมตร
กว้าง ๑.๕–๒ เซนติเมตร ลําตัวและอกคลุมด้วยขนสีนํ้าตาลแดง
ปีกสีนํ้าตาลแดงมีลวดลายโดยเฉพาะบริเวณเกือบกึ่งกลางปีก
มีลักษณะบางใสรูปคล้ายใบโพ.
【 ผีหลอก ๑ 】แปลว่า: /ดูใน ผี./
【 ผีหลอก ๒ 】แปลว่า: /ดู คางคก ๒./
【 ผึง 】แปลว่า: ว. เสียงดังเช่นนั้น เช่น เชือกขาดดังผึง; อาการที่เป็นไปอย่าง
รวดเร็วทันทีทันใด เช่น ขาดผึง ดีดผึง; ใช้ประกอบคำ แห้ง ว่า
แห้งผึง หมายความว่า แห้งสนิท เช่น ปลักควายแห้งผึง.
【 ผึ่ง ๑ 】แปลว่า: น. ชื่อเครื่องมือสําหรับถากไม้ชนิดหนึ่ง รูปคล้ายจอบ.
【 ผึ่ง ๒ 】แปลว่า: ก. เอาไว้หรือให้อยู่อย่างเปิดเผย เพื่อให้ได้รับแดด ลม นํ้าค้าง เป็นต้น
เช่น ผึ่งแดด ผึ่งลม. ว. ที่กางออก, ที่ผายออก, เช่น อกผายไหล่ผึ่ง;
แสดงท่าทางว่าเป็นคนสําคัญหรือใหญ่โต, มักใช้ประกอบคําอื่น เช่น
ทําผึ่ง นั่งผึ่ง วางผึ่ง.
【 ผึ่งผาย 】แปลว่า: ว. มีรูปตรงไหล่กางอย่างสง่า ไม่คู้ค้อม, มีท่าทางเป็นสง่าผ่าเผย.
【 ผึ้ง ๑ 】แปลว่า: น. ชื่อแมลงหลายชนิดในวงศ์ Apidae มีปีกบางใส ๒ คู่ ปีกคู่หลัง
เล็กกว่าปีกคู่หน้า ปากใช้ทั้งกัดอาหารและดูดกินของเหลวได้
ท้องปล้องแรกที่ติดกับอกเล็กมาก ปล้องที่ ๒ มีขนาดไล่เลี่ยกัน
ปล้องที่เหลือมีขนาดไล่เลี่ยกับอก ยกเว้นปล้องสุดท้ายที่มีขนาด
เล็กกว่ามีขนปกคลุมตามลําตัว รวมตัวอยู่เป็นฝูง แบ่งชั้นวรรณะ
เก็บเกสรและนํ้าหวานดอกไม้มาทํานํ้าผึ้ง เช่น ผึ้งหลวง (/Apis/
/dorsata/) ผึ้งโพรง (/A. cerana/) ผึ้งมิ้ม (/A. florea/) ผึ้งเลี้ยง
(/A. mellifera/) ผึ้งหอยโข่ง (/Trigona/ spp.) และหลายชนิดในวงศ์
Megachilidae ซึ่งเป็นผึ้งที่อาศัยอยู่อย่างโดดเดี่ยว ไม่รวมตัว
เป็นฝูง ไม่แบ่งชั้นวรรณะ ได้แก่ ผึ้งกรวย เช่น ชนิด /Megachile/
/griseopicta/ และผึ้งหลอด เช่น ชนิด /Chalicodoma atrata,/ เผิ้ง
ก็เรียก.
【 ผึ้ง ๒ 】แปลว่า: /ดู รากกล้วย./
【 ผึ้งรวง 】แปลว่า: /ดู พรวด ๒./
【 ผืน 】แปลว่า: น. เรียกสิ่งที่มีลักษณะแบนเป็นแผ่นอย่างผ้า หนังหรือเสื่อ เป็นต้น
มีขนาดเต็มตามกําหนดและอาจม้วนหรือพับได้เช่นผ้านุ่ง ผ้าห่ม
เสื่อ พรม และหนัง ว่า ผืนผ้า ผืนหนังเป็นต้น; ใช้เป็นลักษณนาม
เช่น ผ้า ๓ ผืน เสื่อ ๒ ผืน; “เรียกแผ่นดินทั้งหมดหรือส่วนใดส่วนหนึ่ง
เช่น ผืนแผ่นดิน แผ่นดินผืนนี้ ที่ดินผืนนั้น.
【 ผื่น 】แปลว่า: น. เม็ดตุ่มหรือแถบที่ผุดขึ้นเป็นพืดบนผิวหนัง.
【 ผุ 】แปลว่า: ก. กร่อนอย่างฟันผุ, ร่วนหรือยุ่ย เช่น กระดูกผุ ไม้ผุ.
【 ผุด 】แปลว่า: ก. โผล่, ทะลึ่งหรือสูงเด่นขึ้นมาปรากฏอยู่เหนือพื้นดินพื้นนํ้า
เป็นต้น เช่น ปลาผุด ตอผุด อย่าได้ผุดได้เกิด.
【 ผุดผ่อง 】แปลว่า: ว. ผ่องใส, เป็นนํ้านวล.
【 ผุดผาด 】แปลว่า: ว. งามน่ารัก, ผ่องใส.
【 ผุดผาย, ผุดผ้าย 】แปลว่า: ก. ลุกไป.
【 ผุดลุกผุดนั่ง 】แปลว่า: ก. เดี๋ยวลุกเดี๋ยวนั่ง, มีอาการลุกลนนั่งนิ่งไม่ได้นาน.
【 ผุยผง 】แปลว่า: น. ละอองละเอียด, ผงละเอียด.
【 ผุสราคา 】แปลว่า: [ผุดสะ] น. บุษปราค.
【 ผู้ 】แปลว่า: น. คำใช้แทนบุคคล เช่น นายกรัฐมนตรีเป็นผู้รับสนองพระบรม
ราชโองการ หรือใช้แทนคำว่า คน เช่น ผู้นั้น ผู้นี้ ทุกผู้ทุกนาม
หรือใช้แทนสิ่งที่ถือเสมือนคน เช่น ศาลเป็นผู้ตัดสิน; คําใช้
ประกอบคํากริยาหรือประกอบคําวิเศษณ์ให้เป็นนามขึ้น เช่น
ผู้กิน ผู้ดี. ว. คําบอกเพศ หมายความว่า ตัวผู้ เช่น ม้าผู้ วัวผู้.
ส. ที่, ซึ่ง, เช่น บุคคลผู้กระทำความดีย่อมได้รับความสุข.
【 ผู้กว้างขวาง 】แปลว่า: (ปาก) น. นักเลงใหญ่, ผู้มีอิทธิพล.
【 ผู้ก่อการร้าย 】แปลว่า: น. บุคคลที่ตั้งตนเป็นปฏิปักษ์ต่อรัฐบาลและพยายามก่อความ
ไม่สงบขึ้นในที่ต่าง ๆ.
【 ผู้ขนส่ง 】แปลว่า: (กฎ) น. บุคคลผู้รับขนส่งของหรือคนโดยสารเพื่อบำเหน็จเป็นทาง
ค้าปรกติของตน. (อ. carrier).
【 ผู้ขับขี่ 】แปลว่า: (กฎ) น. ผู้ขับรถ ผู้ประจำเครื่องอุปกรณ์การขนส่งตามกฎหมาย
ว่าด้วยการขนส่งผู้ลากเข็นยานพาหนะ.
【 ผู้คน 】แปลว่า: น. คนทั่วไป.
【 ผู้ค้ำประกัน 】แปลว่า: น. ผู้ให้คำรับรองต่อเจ้าหนี้เพื่อชำระหนี้ในเมื่อลูกหนี้ไม่ชำระ
หนี้นั้น; (กฎ) ผู้ที่ทำสัญญาผูกพันตนต่อเจ้าหนี้ เพื่อชำระหนี้
ในเมื่อลูกหนี้ไม่ชำระหนี้นั้น.
【 ผู้คุม 】แปลว่า: น. เจ้าพนักงานผู้ควบคุมดูแลนักโทษ.
【 ผู้โฆษณา 】แปลว่า: (กฎ) น. บุคคลซึ่งรับผิดชอบในการผลิตสิ่งพิมพ์และจัดให้สิ่งพิมพ์
นั้นแพร่หลายด้วยประการใด ๆ ไม่ว่าจะเป็นโดยการขาย เสนอขาย
จ่ายแจก หรือเสนอจ่ายแจกและไม่ว่าการนั้นจะเป็นการให้เปล่า
หรือไม่.
【 ผู้จัดการ 】แปลว่า: น. บุคคลที่มีหน้าที่บริหารและควบคุมดูแลกิจการ.
【 ผู้จัดการมรดก 】แปลว่า: (กฎ) น. บุคคลที่ตั้งขึ้นโดยพินัยกรรมหรือโดยคำสั่งศาลให้มี
สิทธิและหน้าที่ที่จะทำการอันจำเป็น เพื่อให้การเป็นไปตาม
คำสั่งแจ้งชัดหรือโดยปริยายแห่งพินัยกรรม และเพื่อจัดการ
มรดกโดยทั่วไป หรือเพื่อแบ่งปันทรัพย์มรดก.
【 ผู้ชาย 】แปลว่า: น. ชาย.
【 ผู้ชายพายเรือ 】แปลว่า: (สํา) น. ผู้ชายทั่วไป เช่น ผู้ชายพายเรืออยู่เต็มไป. (ขุนช้างขุนแผน),
ผู้ชายรายเรือ ก็ว่า เช่น ดิฉันเป็นผู้หญิงสาว ไม่เหมือนผู้ชายรายเรือ.
(มิตรสภา).
【 ผู้ชำนาญการพิเศษ 】แปลว่า: (กฎ) น. ผู้มีความชํานาญพิเศษในการใด ๆ เช่น ในทางวิทยาศาสตร์
ศิลปะ ฝีมือ พาณิชยการ การแพทย์ หรือกฎหมายต่างประเทศ
ซึ่งความเห็นของผู้นั้นอาจมีประโยชน์ในการวินิจฉัยคดีในการ
สอบสวน ไต่สวนมูลฟ้องหรือพิจารณาคดีอาญาไม่ว่าผู้นั้นจะมี
อาชีพในการนั้นหรือไม่ก็ตาม.
【 ผู้เชี่ยวชาญ 】แปลว่า: (กฎ) น. ผู้มีความรู้เชี่ยวชาญในทางศิลปะ วิทยาศาสตร์ การฝีมือ
การค้าหรือการงานที่ทํา หรือในกฎหมายต่างประเทศ ซึ่งความเห็น
ของผู้นั้นอาจเป็นประโยชน์ในการวินิจฉัยชี้ขาดข้อความในประเด็น
แห่งคดีแพ่ง ไม่ว่าผู้นั้นจะมีอาชีพในการนั้นหรือไม่ก็ตาม.
【 ผู้ญาณ 】แปลว่า: (โบ) น. พยาน.
【 ผู้ดี 】แปลว่า: น. คนที่เกิดในตระกูลดี, คนที่มีมารยาทดีงาม.
【 ผู้ดีแปดสาแหรก 】แปลว่า: น. ผู้ดีที่สืบทอดกันลงมาตั้งแต่ต้นวงศ์สกุลคือบิดามารดาของปู่
และย่า ๔ บิดามารดาของตาและยาย ๔ รวมเป็น ๘; โดยปริยาย
หมายถึงคนที่ทํากรีดกรายเอาอย่างผู้ดี. /(ดู แปดสาแหรก)./
【 ผู้ดูแลนักเรียน 】แปลว่า: น. ข้าราชการที่ทำหน้าที่เป็นผู้ปกครองนักเรียนในต่างประเทศ.
【 ผู้โดยสาร 】แปลว่า: น. ผู้ใช้บริการยานพาหนะเช่นรถ เรือ โดยเสียค่าบริการ; ผู้อาศัย
ไปด้วย.
【 ผู้ตราส่ง, ผู้ส่ง 】แปลว่า: (กฎ) น. บุคคลผู้ทำความตกลงกับผู้ขนส่งเพื่อให้ขนส่งของไป.
(อ. consignor).
【 ผู้ต้องกักขัง 】แปลว่า: (กฎ) น. ผู้ที่ถูกกักขังตามหมายกักขังของศาล. /(ดู กักขัง ประกอบ)./
【 ผู้ต้องขัง 】แปลว่า: (กฎ) น. บุคคลที่ถูกขังอยู่ในเรือนจํา ได้แก่ นักโทษเด็ดขาด
คนต้องขัง และคนฝาก.
【 ผู้ต้องหา 】แปลว่า: (กฎ) น. บุคคลผู้ถูกหาว่าได้กระทําความผิด แต่ยังมิได้ถูกฟ้องต่อศาล.
【 ผู้ถูกกักกัน 】แปลว่า: (กฎ) น. ผู้ซึ่งถูกศาลพิพากษาให้กักกัน. /(ดู กักกัน ประกอบ)./
【 ผู้ทรง 】แปลว่า: (กฎ) น. บุคคลผู้มีตั๋วเงินไว้ในครอบครอง โดยฐานเป็นผู้รับเงิน
หรือเป็นผู้รับสลักหลัง ถ้าเป็นตั๋วเงินสั่งจ่ายให้แก่ผู้ถือ ผู้ถือก็
นับว่าเป็นผู้ทรงเหมือนกัน.
【 ผู้แทน 】แปลว่า: น. ผู้ที่ทำหน้าที่ในฐานะเป็นตัวแทนของบุคคลหน่วยราชการ
หรือหน่วยงาน; (ปาก) ผู้แทนราษฎร.
【 ผู้แทนโดยชอบธรรม 】แปลว่า: (กฎ) น. บุคคลซึ่งตามกฎหมายมีสิทธิที่จะทําการแทนบุคคลผู้ไร้
ความสามารถหรือเป็นบุคคลที่จะต้องให้คําอนุญาตหรือให้ความ
ยินยอมแก่ผู้ไร้ความสามารถในอันที่จะกระทําการอย่างใด
อย่างหนึ่ง; บุคคลซึ่งตามกฎหมายเป็นผู้มีอํานาจให้ความยินยอม
แก่ผู้เยาว์ในการทํานิติกรรมบางอย่างซึ่งผู้เยาว์ไม่มีอํานาจตาม
กฎหมายที่จะทําเองโดยลําพัง.
【 ผู้แทนราษฎร 】แปลว่า: น. บุคคลที่ได้รับเลือกตั้งจากประชาชนผู้มีสิทธิเลือกตั้งให้ทําหน้าที่
นิติบัญญัติในสภา, (ปาก) ผู้แทน.
【 ผู้ไทย 】แปลว่า: น. ชนชาติไทยสาขาหนึ่งแถวสิบสองจุไทย.
【 ผู้น้อย 】แปลว่า: น. คนที่มีอายุน้อย, ผู้ที่ถือกันว่ามีสถานภาพด้อยกว่า, คนที่อยู่
ใต้บังคับบัญชา.
【 ผู้นำจับ 】แปลว่า: (กฎ) น. บุคคลผู้มิใช่พนักงานเจ้าหน้าที่ซึ่งนำความมาแจ้งต่อ
พนักงานเจ้าหน้าที่ให้ทำการจับกุมผู้กระทำความผิด.
【 ผู้บริโภค 】แปลว่า: (กฎ) น. ผู้ซื้อหรือได้รับบริการจากผู้ประกอบธุรกิจ และหมายความ
รวมถึงผู้ซึ่งได้รับการเสนอหรือชักชวนจากผู้ประกอบธุรกิจเพื่อให้ซื้อ
สินค้าหรือรับบริการด้วย; ผู้เข้าทำสัญญาในฐานะผู้ซื้อ ผู้เช่า ผู้เช่าซื้อ
ผู้กู้ ผู้เอาประกันภัย หรือผู้เข้าทำสัญญาอื่นใดเพื่อให้ได้มาซึ่งทรัพย์สิน
บริการหรือประโยชน์อื่นใดโดยมีค่าตอบแทน ทั้งนี้ การทำสัญญานั้น
ต้องเป็นไปโดยมิใช่เพื่อการค้า ทรัพย์สิน บริการ หรือประโยชน์อื่นใดนั้น
และหมายความรวมถึงผู้เข้าทำสัญญาในฐานะผู้ค้ำประกันของบุคคล
ดังกล่าวซึ่งมิได้กระทำเพื่อการค้าด้วย. (อ. consumer).
【 ผู้บังคับบัญชา 】แปลว่า: น. ข้าราชการหรือพนักงานรัฐวิสาหกิจที่มีอำนาจปกครองดูแล
ผู้ใต้บังคับบัญชา.
【 ผู้บุพการี 】แปลว่า: น. ผู้ที่ทำอุปการะมาก่อน ได้แก่ บิดา มารดา ปู่ ย่า ตา ยาย
ทวด; (กฎ) ญาติทางสาโลหิตโดยตรงขึ้นไป ได้แก่ บิดามารดา
ปู่ย่า ตายาย ทวด.
【 ผู้ปกครอง 】แปลว่า: น. ผู้ที่ทำหน้าที่ปกครองดูแล; (กฎ) บุคคลซึ่งศาลตั้งให้ใช้อำนาจ
ปกครองผู้เยาว์ที่ยังไม่บรรลุนิติภาวะและไม่มีบิดามารดา หรือ
บิดามารดาถูกถอนอำนาจปกครอง.
【 ผู้ประกอบการ 】แปลว่า: (กฎ) น. บุคคลซึ่งขายสินค้าหรือให้บริการในทางธุรกิจหรือวิชาชีพ
ไม่ว่าการกระทำดังกล่าวจะได้รับประโยชน์ หรือได้รับค่าตอบแทน
หรือไม่ และไม่ว่าจะได้จดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่มแล้วหรือไม่.
【 ผู้ประกอบธุรกิจ 】แปลว่า: (กฎ) น. ผู้ขาย ผู้ผลิตเพื่อขาย ผู้สั่งหรือนำเข้ามาในราชอาณาจักรเพื่อ
ขาย หรือผู้ซื้อเพื่อขายต่อซึ่งสินค้า หรือผู้ให้บริการ และหมายความรวม
ถึงผู้ประกอบกิจการโฆษณาด้วย.
【 ผู้ประพันธ์เพลง 】แปลว่า: น. ผู้แต่งทำนองเพลง, ผู้แต่งเนื้อร้องและทำนองเพลง, นักแต่งเพลง
ก็เรียก.
【 ผู้ป่วย 】แปลว่า: น. ผู้ที่ไม่สบายเพราะโรคหรือความไข้หรือเหตุอื่น, คนไข้ ก็ว่า.
【 ผู้ป่วยนอก 】แปลว่า: น. ผู้ป่วยที่มารับการตรวจรักษาที่โรงพยาบาล แต่ไม่ได้นอนพัก
รักษาตัวในโรงพยาบาล, คนไข้นอก ก็ว่า.
【 ผู้ป่วยใน 】แปลว่า: น. ผู้ป่วยที่พักรักษาตัวอยู่ในโรงพยาบาล, คนไข้ใน ก็ว่า.
【 ผู้เป็นหุ้นส่วน 】แปลว่า: (กฎ) น. บุคคลซึ่งนําสิ่งใดสิ่งหนึ่งมาลงหุ้นด้วยในห้างหุ้นส่วน
สิ่งที่นํามาลงหุ้นด้วยนั้น จะเป็นเงินหรือทรัพย์สินสิ่งอื่นหรือลง
แรงงานก็ได้, (ปาก) หุ้นส่วน.
【 ผู้พิทักษ์ 】แปลว่า: (กฎ) น. บุคคลซึ่งศาลมีคำสั่งตั้งให้เป็นผู้ปกครองดูแลคนเสมือน
ไร้ความสามารถ.
【 ผู้พิทักษ์สันติราษฎร์ 】แปลว่า: น. ตํารวจ.
【 ผู้พิพากษา 】แปลว่า: (กฎ) น. ข้าราชการตุลาการผู้มีอำนาจและหน้าที่ในการพิจารณา
พิพากษาอรรถคดี.
【 ผู้พิพากษาสมทบ 】แปลว่า: (กฎ) น. บุคคลซึ่งได้รับแต่งตั้งตามกฎหมายจัดตั้งศาลชำนัญพิเศษ
ให้เป็นองค์คณะร่วมกับผู้พิพากษาซึ่งเป็นข้าราชการตุลาการ มี
อำนาจและหน้าที่ในการพิจารณาพิพากษาคดี เช่น ผู้พิพากษา
สมทบในศาลเยาวชนและครอบครัว ผู้พิพากษาสมทบในศาลแรงงาน.
【 ผู้พิมพ์ 】แปลว่า: (กฎ) น. บุคคลซึ่งจัดการและรับผิดชอบในการพิมพ์.
【 ผู้เยาว์ 】แปลว่า: (กฎ) น. บุคคลผู้ยังไม่บรรลุนิติภาวะ.
【 ผู้รั้ง 】แปลว่า: (โบ) น. ผู้รักษาการ.
【 ผู้รับตราส่ง 】แปลว่า: (กฎ) น. บุคคลผู้ซึ่งผู้ตราส่งส่งของไปถึง. (อ. consignee).
【 ผู้รับบุตรบุญธรรม 】แปลว่า: (กฎ) น. ผู้ที่ได้จดทะเบียนรับบุตรของบุคคลอื่นมาเป็นบุตรของตน.
【 ผู้รับประกันภัย 】แปลว่า: (กฎ) น. คู่สัญญาฝ่ายซึ่งตกลงจะใช้ค่าสินไหมทดแทน หรือใช้เงิน
จํานวนหนึ่งให้ตามสัญญาประกันภัย.
【 ผู้รับประโยชน์ 】แปลว่า: (กฎ) น. บุคคลผู้จะพึงได้รับค่าสินไหมทดแทน หรือรับจํานวน
เงินใช้ให้ตามสัญญาประกันภัย.
【 ผู้รับพินัยกรรม 】แปลว่า: (กฎ) น. บุคคลผู้มีสิทธิรับมรดกโดยพินัยกรรม.
【 ผู้รับรอง 】แปลว่า: น. ผู้รับประกัน; ผู้ต้อนรับ.
【 ผู้รับเรือน 】แปลว่า: (กฎ) น. บุคคลที่เข้าทําสัญญาคํ้าประกันผู้คํ้าประกันอีกชั้นหนึ่ง.
【 ผู้รับเหมาก่อสร้าง 】แปลว่า: น. บุคคลที่รับจ้างก่อสร้างอาคารหรือสิ่งก่อสร้างต่าง ๆ โดยวิธีเหมา.
【 ผู้ร้าย 】แปลว่า: น. โจร, อาชญากร; ตัวโกงในการแสดงละครหรือภาพยนตร์เป็นต้น.
【 ผู้รู้ 】แปลว่า: น. ผู้ที่มีความรู้ความชำนาญในเรื่องนั้น ๆ เช่น เรื่องนี้ต้องให้ผู้รู้
เป็นคนชี้แจง.
【 ผู้ลากมากดี 】แปลว่า: น. ผู้ดี, ผู้มีสกุลสูง.
【 ผู้วิเศษ 】แปลว่า: น. ผู้มีอิทธิฤทธิ์, ผู้รอบรู้เวทมนตร์คาถาอาคม.
【 ผู้สนับสนุน 】แปลว่า: (กฎ) น. ผู้กระทำด้วยประการใด ๆ อันเป็นการช่วยเหลือหรือให้ความ
สะดวกในการที่ผู้อื่นกระทำความผิด ก่อนหรือขณะกระทำความผิด
แม้ผู้กระทำความผิดจะมิได้รู้ถึงการช่วยเหลือหรือให้ความสะดวกนั้น
ก็ตาม.
【 ผู้สร้างสรรค์ 】แปลว่า: (กฎ) น. ผู้ทำหรือผู้ก่อให้เกิดงาน โดยความคิดริเริ่มของตนเอง.
【 ผู้สำเร็จ 】แปลว่า: น. ผู้บําเพ็ญพรตจนมีอิทธิฤทธิ์, ผู้วิเศษ.
【 ผู้สืบตระกูล 】แปลว่า: น. ลูกหลานที่เป็นชายซึ่งสืบวงศ์สกุลโดยไม่ขาดสาย.
【 ผู้สืบสันดาน 】แปลว่า: (กฎ) น. ผู้สืบสาโลหิตโดยตรงลงมา ได้แก่ ลูก หลาน เหลน ลื่อ.
【 ผู้สื่อข่าว 】แปลว่า: น. ผู้รายงานข่าว, ผู้เขียนข่าว, ผู้บอกข่าว, (ใช้เฉพาะทางสื่อสาร
มวลชน), ผู้ส่งข่าว หรือ นักข่าว ก็เรียก.
【 ผู้เสียหาย 】แปลว่า: (กฎ) น. บุคคลผู้ได้รับความเสียหายเนื่องจากการกระทําผิด
ฐานใดฐานหนึ่งรวมทั้งบุคคลอื่นที่มีอํานาจจัดการแทนได้ตาม
ที่กฎหมายกําหนด.
【 ผู้หญิง 】แปลว่า: น. หญิง.
【 ผู้หญิงยิงเรือ 】แปลว่า: (สํา) น. ผู้หญิงทั่วไป เช่น ของพม่าเป็นเรื่องของพระอินทร์
ดูสนิทกว่าที่จะให้ผู้หญิงยิงเรือ, ผู้หญิงริงเรือ ก็ว่า เช่น
เห็นผู้หญิงริงเรือที่เนื้อเหลือง. (อภัย).
【 ผู้หญิงหากิน 】แปลว่า: น. หญิงค้าประเวณี.
【 ผู้หลักผู้ใหญ่ 】แปลว่า: น. ผู้มีอายุมาก เช่น โตจนเป็นผู้หลักผู้ใหญ่แล้วยังทำตัวเหลวไหล,
ผู้ที่เป็นหัวหน้าในการงาน, บุคคลชั้นผู้บังคับบัญชา เช่น งานนี้มี
ผู้หลักผู้ใหญ่มากันมาก; บุคคลที่วางตัวหรือมีความคิดและความ
ประพฤติเหมาะสมกับสถานภาพ เช่น แต่งงานแล้วดูเป็นผู้หลัก
ผู้ใหญ่มากขึ้น.
【 ผู้ให้กำเนิด 】แปลว่า: น. พ่อแม่.
【 ผู้ใหญ่ 】แปลว่า: น. คนที่มีอายุมาก, บุคคลที่มีอายุครบ ๑๘ ปีบริบูรณ์แล้ว, คนที่เป็น
หัวหน้าในการงาน, บุคคลชั้นผู้บังคับบัญชา.
【 ผู้ใหญ่บ้าน 】แปลว่า: (กฎ) น. ตําแหน่งผู้ปกครองท้องที่ ซึ่งมีอํานาจหน้าที่ปกครอง
บรรดาราษฎรที่อยู่ในเขตหมู่บ้าน.
【 ผู้อนุบาล 】แปลว่า: (กฎ) น. บุคคลซึ่งศาลมีคําสั่งแต่งตั้งให้เป็นผู้ปกครองดูแลคน
ไร้ความสามารถ.
【 ผู้อยู่ในอุปการะ 】แปลว่า: (กฎ) น. ผู้ที่ได้อยู่ในความอุปการะของผู้ตายตลอดมาโดยจำเป็น
ต้องมีอุปการะ และความตายของผู้นั้นทำให้ได้รับความเดือดร้อน
เพราะขาดความอุปการะ.
【 ผู้อุปการะ 】แปลว่า: (กฎ) น. ตามพระราชบัญญัติบำเหน็จบำนาญข้าราชการ หมายความถึง
(๑) ผู้ที่ได้อุปการะเลี้ยงดูให้การศึกษาผู้ตายมาแต่เยาว์ฉันบิดามารดา
กับบุตร หรือ (๒) ผู้ที่ได้อุปการะข้าราชการประจำหรือข้าราชการบำนาญ
ผู้มีรายได้ไม่เพียงพอแก่อัตภาพ หรือได้อุปการะข้าราชการบำนาญผู้ซึ่ง
ป่วยเจ็บทุพพลภาพหรือวิกลจริตไม่สามารถที่จะช่วยตัวเองได้ ผู้อุปการะ
ตามข้อนี้ต้องเป็นผู้ให้อุปการะประจำเป็นส่วนใหญ่.
【 ผู้เอาประกันภัย 】แปลว่า: (กฎ) น. คู่สัญญาฝ่ายซึ่งตกลงจะส่งเบี้ยประกันภัยตามสัญญา
ประกันภัย.
【 ผูก 】แปลว่า: ก. เอาเชือกเป็นต้นสอดคล้องกันให้เกิดเป็นเงื่อน เพื่อทําให้มั่นหรือ
ติดต่อกันในตัวหรือกับสิ่งอื่น เช่น ผูกเชือก ผูกลวด ผูกโบ, ติดต่อ
หรือติดพันกันแน่นกับสิ่งใดสิ่งหนึ่ง เช่น ผูกใจ ผูกโกรธ ผูกมิตร,
ประกอบเข้า เช่น ผูกประโยค ผูกปริศนา ผูกลาย, ติดพันกันด้วย
เรื่องสิทธิและหน้าที่ตามที่ตกลงกัน เช่น ผูกตลาด ผูกท่า; คุ้มครอง
(ใช้ในการเล่นหมากรุก) เช่น เอาม้าผูกโคน เอาเรือผูกม้า; ขมวด
เช่น ผูกคิ้วนิ่วหน้าไม่พาที. (นิ. นรินทร์); จอง เช่นผูกเวร; ตรงข้าม
กับ แก้. น. ลักษณนามเรียกหนังสือใบลานที่ร้อยหูไว้มัดหนึ่ง ๆ
ว่า คัมภีร์เทศนาผูกหนึ่ง.
【 ผูกกระได 】แปลว่า: ก. ทอดสะพานเข้าไปสืบข่าว เช่น ก็ให้ผูกกระไดข่าวคอย. (ลอ).
【 ผูกขวัญ 】แปลว่า: ก. เอาเส้นด้ายผูกข้อมือเด็กแล้วกล่าวเรียกขวัญว่า “ขวัญเอ๋ย
มาอยู่กับเนื้อกับตัว” แล้วกล่าวให้พรต่อไปตามสมควร.
【 ผูกขาด 】แปลว่า: ก. สงวนสิทธิไว้แต่ผู้เดียว.
【 ผูกดวง 】แปลว่า: (โหร) ก. นําเครื่องหมายแทนพระเคราะห์มี อาทิตย์ จันทร์ อังคาร
พุธ เสาร์ พฤหัสบดี ศุกร์ เป็นต้น บรรจุลงในดวงตามช่องจักรราศี
ทั้ง ๑๒ ที่โคจรมาสถิตตามวัน เดือน ปี และเวลาตกฟากของเจ้าของ
ชะตานั้น ดูว่าอาทิตย์ตกอยู่ในราศีใด แล้วเอาองศาอาทิตย์ของ
วันเกิดเจ้าของชะตามาคํานวณว่า เมื่อเวลา ๖.๐๐ นาฬิกา อาทิตย์
อยู่ในราศีดังกล่าวมาแล้วนานเท่าใด เรียกว่า อดีตอุทัย และเวลา
เหลืออีกนานเท่าใดจึงจะพ้นไปจากราศีนั้น เรียกว่า อนาคตอุทัย
แล้วเอาเวลาตกฟากตั้งลบด้วย ๖.๐๐ นาฬิกา และอนาคตอุทัย
ต่อไปเอาอันโตนาทีของราศีถัด ๆ ไปลบทีละราศี ถ้าเวลาหรือเลข
ที่เหลือไม่พอให้อันโตนาทีของราศีใดลบได้ ลัคนาก็อยู่ที่ราศีนั้น
การผูกดวงนี้เพื่อทํานายโชคชะตาเป็นต้น.
【 ผูกดอก 】แปลว่า: (โบ) ก. ทําหนังสือสัญญาเป็นลูกจ้างรับเงินล่วงหน้าแล้วให้ดอกเบี้ย
แทนรับใช้การงาน.
【 ผูกปิ่นโต 】แปลว่า: ก. ว่าจ้างให้ทำอาหารใส่ปิ่นโตส่งให้ตามที่ตกลงกัน, (ปาก) ว่าปิ่นโต,
กินปิ่นโต ก็ว่า.
【 ผูกพัทธสีมา 】แปลว่า: น. เรียกพิธีสังฆกรรมที่สงฆ์กําหนดเขตแดนขึ้น โดยมีหินเป็นต้น
เป็น เครื่องหมาย ว่า พิธีผูกพัทธสีมา.
【 ผูกพัน 】แปลว่า: ก. มีความเป็นห่วงกังวลเพราะรักใคร่เป็นต้น; ก่อให้เกิดพันธะ
ที่จะต้องปฏิบัติตาม; (การคลัง) ก่อหนี้สินผูกมัดรัฐบาลให้ต้อง
จ่ายในงบประมาณแผ่นดินต่อ ๆ ไป เช่น หนี้ผูกพัน งบประมาณ
ผูกพัน รายจ่ายผูกพัน.
【 ผูกภาษี 】แปลว่า: (โบ) ก. ว่าเหมาการเก็บภาษีไปทําเองแล้วให้เงินแก่หลวงตาม
สัญญา.
【 ผูกมัด 】แปลว่า: ก. ผูกพันไว้แน่น.
【 ผูกหู 】แปลว่า: ก. ทําเครื่องหมายกําหนดไว้เพื่อกรรมสิทธิ์หรือประโยชน์อย่างใด
อย่างหนึ่ง, กําหนดไว้, จองไว้.
【 เผ 】แปลว่า: น. ชื่อการพนันชนิดหนึ่ง ใช้ไพ่ป๊อก มักเล่นกัน ๔ คน เจ้ามือแจกไพ่
ควํ่า ๑ ใบแรก แล้วแจกไพ่หงายอีก ๔ ใบ ก็มี แจกไพ่หงายใบที่ ๒
และที่ ๓ เหลือนอกนั้นแจกควํ่า ก็มี ผู้ใดถือไพ่รวมได้แต้มหรือศักดิ์
สูงกว่าตามกติกา ผู้นั้นชนะ.
【 เผง 】แปลว่า: ว. เสียงดังเช่นนั้น, โดยปริยายหมายความว่า แน่เทียว, ไม่ผิดพลาด,
เช่น ตรงเผง ถูกเผง, เพะ ก็ว่า.
【 เผชิญ 】แปลว่า: [ผะเชิน] ก. ประเชิญ, ชนกัน, ปะทะกัน, ต่อกัน.
【 เผชิญภัย 】แปลว่า: ก. เจออันตรายเฉพาะหน้า, กล้าเสี่ยงภัยโดยรู้ว่าจะมีอันตราย.
【 เผชิญหน้า 】แปลว่า: ก. เจอกันซึ่งหน้า (ใช้แก่ผู้ที่ไม่ชอบหน้ากัน).
【 เผ็ด 】แปลว่า: ว. มีรสอย่างรสพริก.
【 เผ็ดร้อน 】แปลว่า: ว. ทั้งเผ็ดทั้งร้อนอย่างรสพริกไทยหรือดีปลี; รุนแรง เช่น โต้คารม
อย่างเผ็ดร้อน.
【 เผด็จ 】แปลว่า: [ผะเด็ด] ก. ตัด, ขจัด, ขาด. (ข. ผฺฎาจ่).
【 เผด็จการ 】แปลว่า: น. การใช้อํานาจบริหารเด็ดขาด, เรียกลัทธิหรือแบบการปกครอง
ที่ผู้นำคนเดียวหรือบุคคลกลุ่มเดียวใช้อำนาจอย่างเด็ดขาดในการ
บริหารประเทศว่า ลัทธิเผด็จการ, เรียกผู้ใช้อำนาจเช่นนั้นว่า
ผู้เผด็จการ.
【 เผด็จศึก 】แปลว่า: ก. ปราบข้าศึกลงได้อย่างเด็ดขาด.
【 เผดิม 】แปลว่า: [ผะเดิม] ก. ประเดิม, เริ่มแรก, ตั้งต้น, ลงมือก่อน.
【 เผดียง 】แปลว่า: [ผะเดียง] ก. บอกให้รู้, บอกนิมนต์, ใช้ว่า ประเดียง ก็มี.
【 เผน 】แปลว่า: เผนะ น. ฟอง (นํ้า). (ส.; ป. เผณ).
【 เผนธรรม 】แปลว่า: ว. มีปรกติเหมือนฟอง (นํ้า) คือ เป็นอยู่ชั่วคราว; ไม่ถาวร. (ส.).
【 เผ่น 】แปลว่า: ก. อาการที่กระโดดโจนไปโดยไม่รั้งรอ.
【 เผนิก 】แปลว่า: [ผะเหฺนิก] ก. เบิก.
【 เผย 】แปลว่า: ก. ค่อย ๆ ขยายออก, ค่อย ๆ แย้มออก, เช่น เผยหน้าต่าง เผยปาก.
【 เผยแผ่ 】แปลว่า: ก. ทําให้ขยายออกไป, ขยายออกไป, เช่น เผยแผ่พระศาสนา.
【 เผยแพร่ 】แปลว่า: ก. โฆษณาให้แพร่หลาย เช่น เผยแพร่ความรู้.
【 เผยอ 】แปลว่า: [ผะเหฺยอ] ก. เปิดน้อย ๆ เช่น เผยอปาก เผยอฝาหม้อไว้ ฝากาเผยอ.
ว. อวดดี, ทำไปโดยไม่รู้จักประมาณตน, เช่น เผยอทํา เผยอพูด.
【 เผยิบ, เผยิบ ๆ 】แปลว่า: [ผะเหฺยิบ] ว. อาการที่ของแบนบางกระพือขึ้นกระพือลงช้า ๆ
เช่น นกกระพือปีกเผยิบ ๆ, พะเยิบ หรือ พะเยิบ ๆ ก็ว่า.
【 เผยิบผยาบ 】แปลว่า: [–ผะหฺยาบ] ว. พะเยิบพะยาบ.
【 เผล, เผล้ 】แปลว่า: [เผฺล, เผฺล้] ว. เฉ, ไม่ตรง, ไพล่, เช่น ใส่หมวกเผล้ไปข้างหนึ่ง.
【 เผล่ 】แปลว่า: [เผฺล่] ว. อาการที่ยิ้มอย่างกระหยิ่มอิ่มใจ.
【 เผล็ด 】แปลว่า: [เผฺล็ด] ก. ผลิออก, งอกออก.
【 เผลอ 】แปลว่า: [เผฺลอ] ก. หลงลืมไปชั่วขณะ เช่น เผลอตัว เผลอสติ, เลินเล่อ, ไม่
ระวังตัว, เช่น เผลอไปแผล็บเดียว แมวคาบปลาไปกินเสียแล้ว.
【 เผลอไผล 】แปลว่า: [ไผฺล] ก. หลง ๆ ลืม ๆ, ลืมตัวไปชั่วขณะ, เลินเล่อ.
【 เผลอสติ 】แปลว่า: [สะติ] ก. หลงลืมสติไปชั่วขณะ, ขาดสติไปชั่วขณะ.
【 เผละ 】แปลว่า: [เผฺละ] ว. เสียงอย่างเสียงสาดโคลน; โดยปริยายหมายความว่า
ไม่เป็นที่เป็นทาง เช่น โยนเผละ ทิ้งเผละ; ลักษณะเนื้อของคนอ้วน
เที่กระเพื่อม เรียกว่า นื้อเผละ; ลักษณะที่ของข้น ๆ ที่ไหลล้น
เลอะเทอะ ในคำว่า ไหลเผละ.
【 เผละผละ 】แปลว่า: ว. อ้วนจนเนื้อเหลวไม่มีรูปมีทรง เช่น อ้วนเผละผละ.
【 เผลาะ 】แปลว่า: [เผฺลาะ] ว. เสียงหลุดจากช่องกระบอก.
【 เผลาะแผละ 】แปลว่า: [แผฺละ] น. ลูกโป่งแก้วที่เด็กเป่าเล่น.
【 เผลียง 】แปลว่า: [เผฺลียง] น. ฝน. (ข. เภฺลียง).
【 เผอเรอ 】แปลว่า: ว. ขาดความเอาใจใส่ในสิ่งที่ต้องทํา.
【 เผอเรอกระเชอก้นรั่ว 】แปลว่า: (สํา) ว. เลินเล่อ ไม่ระวังดูแลให้รอบคอบ ก่อให้เกิดความเสียหาย.
【 เผอิญ 】แปลว่า: [ผะเอิน] ว. ที่เกิดขึ้นโดยไม่รู้ตัวหรือไม่คาดหมาย, บังเอิญ, หาก
ให้เป็น, จําเพาะเป็น, ใช้ว่า เพอิญ หรือ พรรเอิญ ก็มี.
【 เผอิล 】แปลว่า: [ผะเอิน] ก. ตกใจ, แตกตื่น. (ข. เผฺอีล).
【 เผะ 】แปลว่า: ว. เผละ.
【 เผา 】แปลว่า: ก. ทําให้ร้อนให้สุกหรือให้ไหม้เป็นต้นด้วยไฟ เช่น เผาเหล็ก
เผากล้วย เผาป่า, โดยปริยายหมายความว่า ทําให้ร้อน เช่น
แดดเผา, ทําให้เร่าร้อน เช่น กิเลสเผา, ทําให้หมดไป เช่นเผา
กิเลส.
【 เผาขน 】แปลว่า: ว. ในระยะประชิด เช่น ยิงเผาขน.
【 เผาจริง 】แปลว่า: (ปาก) ก. จุดไฟเผาศพ, นําดอกไม้จันทน์ ธูป เทียนใส่ในไฟเผาศพ.
【 เผาถ่าน 】แปลว่า: ก. เผาไม้จนสุกมีสีดำเพื่อใช้เป็นเชื้อเพลิง.
【 เผาหลอก 】แปลว่า: (ปาก) ก. นําดอกไม้จันทน์ ธูป เทียนไปวางใต้หีบศพ เป็นพิธี
อย่างหนึ่งในประเพณีเผาศพ ทําก่อนเผาจริง.
【 เผาหัว 】แปลว่า: ก. ใช้เปลวไฟพ่นเผาหัวสูบของเครื่องยนต์ประเภทกึ่งดีเซลซึ่งใช้
นํ้ามันขี้โล้เป็นเชื้อเพลิง จนหัวสูบร้อนจัดก่อนติดเครื่อง, เรียก
เครื่องยนต์ประเภทนี้ว่า เครื่องยนต์เผาหัว.
【 เผาอิฐ 】แปลว่า: ก. เผาดินซึ่งส่วนมากทำเป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้าให้สุกเพื่อใช้ก่อตึก
หรือกำแพงเป็นต้น.
【 เผ่า 】แปลว่า: น. เหล่ากอ, กลุ่มชนเชื้อชาติเดียวกัน (มักใช้แก่ชนกลุ่มน้อยของ
ประเทศ) เช่น ชาวเขาเผ่าต่าง ๆ.
【 เผ่าพันธุ์ 】แปลว่า: น. เชื้อสาย.
【 เผ้า 】แปลว่า: น. ผม, มักใช้เข้าคู่กับคํา ผม เป็น ผมเผ้า หรือ เผ้าผม.
【 เผ้าผง 】แปลว่า: น. ผง.
【 เผาะ ๑, เผาะ ๆ 】แปลว่า: ว. เปราะ; เสียงดังเช่นนั้นอย่างเสียงหักไม้เปราะ เช่น ข้อเท้าข้อมือ
ลั่นเผาะ น้ำตาร่วงเผาะ ๆ.
【 เผาะ ๒ 】แปลว่า: น. ชื่อเห็ดชนิด /Astraeus hygrometricus/ (Pers.) Morgan ในวงศ์
Astraeaceae เกิดใต้ดินดอกเห็ดอ่อน เป็นก้อนกลม เมื่อแก่โผล่ขึ้น
มาเหนือดิน เปลือกนอกแข็งแล้วแตกเป็นแฉกคล้ายดาว กลาง
ดอกเห็ดเป็นถุงกลมมีสปอร์สีนํ้าตาล ดอกอ่อนต้มสุกแล้วกินได้,
พายัพเรียก เห็ดถอบ.
【 เผิ้ง 】แปลว่า: /ดู ผึ้ง ๑./
【 เผิน ๆ 】แปลว่า: ว. ผิว ๆ, ผาด ๆ, ตื้น ๆ, เช่น มองเผิน ๆ แลเผิน ๆ, (มักใช้แก่กิริยา
ที่ดูหรือมอง).
【 เผียน 】แปลว่า: ก. หมุนไป, ผันไป, มักใช้เข้าคู่กับคำ ผัน เป็น ผันเผียน หรือ เผียนผัน.
【 เผือ 】แปลว่า: (กลอน) ส. ข้า, ฉัน, เช่น สองพี่คิดเองอ้า อย่าได้ถามเผือ. (ลอ), เป็น
สรรพนามบุรุษที่ ๑.
【 เผื่อ 】แปลว่า: ว. สํารอง เช่น กักนํ้าไว้เผื่อแล้ง; ให้มากไว้กว่าที่ต้องการสําหรับ
ส่วนตัวหรือผู้อื่น เช่นกินเผื่อ เอาข้าวมาเผื่อ. สัน. ถ้า, หาก, สมมุติ,
เผื่อว่า ก็ใช้.
【 เผื่อขาดเผื่อเหลือ, เผื่อเหลือเผื่อขาด 】แปลว่า: ว. ที่เตรียมไว้เผื่อขาดหรือไม่พอ.
【 เผื่อแผ่ 】แปลว่า: ก. เอื้อเฟื้อ, เจือจาน, ให้ประโยชน์แก่ผู้อื่นด้วยความโอบอ้อมอารี,
แผ่เผื่อ ก็ว่า.
【 เผื่อเรียก 】แปลว่า: ว. ลักษณะการฝากเงินไว้กับธนาคารโดยจะเรียกให้จ่าย
เมื่อใดก็ได้ เรียกว่าฝากเผื่อเรียก.
【 เผื่อเลือก 】แปลว่า: ว. ที่สำรองไว้มาก ๆ เพื่อจะได้เลือก.
【 เผื่อว่า 】แปลว่า: สัน. ถ้าว่า, สมมุติว่า, หากว่า, เช่น เผื่อว่ามากันมาก ๆ จะได้
มีที่นั่ง, เผื่อ ก็ใช้.
【 เผื่อเหนียว 】แปลว่า: (ปาก) ว. ลักษณะที่ทําไว้มากกว่าที่ต้องการ เช่น ตีเผื่อเหนียว.
【 เผือก ๑ 】แปลว่า: น. ชื่อไม้ล้มลุกมีหัวชนิด/ Colocasia esculenta/ Schott ในวงศ์
Araceae ต้นและใบคล้ายบอน หัวทําให้สุกแล้วกินได้.
【 เผือกกะลา 】แปลว่า: /ดู กระดาด, กระดาดขาว./
【 เผือกโทป้าด 】แปลว่า: /ดู กระดาด, กระดาดขาว./
【 เผือก ๒ 】แปลว่า: ว. ขาวอย่างผิดปรกติ เช่น ควายเผือก.
【 เผือด 】แปลว่า: ว. จางไป, หมองไป, (ใช้แก่สีและผิว) เช่น หน้าเผือด สีเผือดไป ผิว
ซีดเผือด.
【 เผือน ๑ 】แปลว่า: (กลอน) น. ป่า.
【 เผือน ๒ 】แปลว่า: (แบบ) ก. ขัดถู เช่น กูก็มิไปยังอย้าวเรือน เผือนถู. (ม. คําหลวง ชูชก).
【 เผื่อน 】แปลว่า: น. บัวเผื่อน. /(ดู บัว)./
【 แผ่ 】แปลว่า: ก. คลี่ขยายกระจายออกไปให้มีลักษณะแบนราบหรือกว้างกว่าเดิม
หรืออาการอื่น ๆ ที่คล้ายคลึงเช่นนั้น เช่น แผ่อาณาเขต แผ่หาง; ให้
เช่น แผ่ส่วนบุญ.
【 แผ่กระจาด 】แปลว่า: (ปาก) ก. นอนแผ่เต็มที่ เช่น ลงไปแผ่กระจาดอยู่บนร้านข้างโรง
ยี่เกแล้ว. (รัตนทวารา).
【 แผ่แง่ 】แปลว่า: ก. แสดงท่าทางท่วงทีเป็นชั้นเชิง.
【 แผ่ซ่าน 】แปลว่า: ก. ซึมซาบกระจายไปทั่ว.
【 แผ่ตน 】แปลว่า: ก. อวดตน, แต่งตัวผึ่งผาย.
【 แผ่เผื่อ 】แปลว่า: ก. เจือจาน, ให้ประโยชน์แก่ผู้อื่นด้วยความโอบอ้อมอารี, เผื่อแผ่ ก็ว่า.
【 แผ่เมตตา 】แปลว่า: ก. ปรารถนาให้ผู้อื่นมีความสุข.
【 แผ่พังพาน, แผ่แม่เบี้ย 】แปลว่า: ก. อาการที่งูเห่าหรืองูจงอางเป็นต้นชูและแผ่คอให้แบนเพื่อ
เตรียมฉกศัตรูเป็นต้น.
【 แผ่สองสลึง 】แปลว่า: (ปาก) ว. อาการที่นอนหงายมือตีนเหยียดออกไปเต็มที่.
【 แผ่หลา 】แปลว่า: (ปาก) ว. อาการที่นอนเหยียดแขนขาเต็มที่.
【 แผ่อำนาจ 】แปลว่า: ก. แสดงอํานาจ, ขยายอํานาจ.
【 แผก 】แปลว่า: ว. แตกต่าง. ก. แยกออก, แตกออก, ต่างออกไปอีกส่วนหนึ่ง.
【 แผง 】แปลว่า: น. เครื่องสานชนิดหนึ่ง เป็นแผ่นอย่างเสื่อลําแพน มีกรอบไม้โดย
รอบ ใช้เป็นเครื่องกั้นเครื่องกำบังเป็นต้น, โดยปริยายหมายถึงสิ่ง
ที่มีลักษณะคล้ายคลึงเช่นนั้น เช่น ติดแถบที่หน้าอกเป็นแผง.
【 แผงคอ 】แปลว่า: น. แผงทําด้วยสักหลาดหรือกํามะหยี่ สําหรับติดคอเสื้อราชปะแตน
ซึ่งเป็นเครื่องแบบเอกชนที่ขอเข้าเฝ้า หรือเครื่องแบบนิสิตชาย
จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย หรือเครื่องแบบนักเรียนโรงเรียน
วชิราวุธวิทยาลัยเป็นต้น; (โบ) แผงทําด้วยสักหลาดหรือกํามะหยี่
สําหรับติดคอเสื้อราชปะแตนซึ่งเป็นเครื่องแบบทางราชการ; ขน
ที่สันคอม้า.
【 แผงไฟ 】แปลว่า: น. แผงที่รวมสายไฟสำหรับควบคุมกระแสไฟ.
【 แผงลอย 】แปลว่า: น. ที่ที่จัดไว้ในถนนสาธารณะหรือที่สาธารณะ รวมตลอดถึง
อาคาร แคร่ แท่นโต๊ะ แผง เสื่อ พื้นดิน เรือ หรือ แพ สำหรับ
ขายอาหาร น้ำแข็ง หรือสิ่งของอย่างอื่น.
【 แผด ๑ 】แปลว่า: ก. เปล่งเสียงดังสนั่น (ตามปรกติใช้ประกอบกับคำ เสียง เป็น
แผดเสียง); ฉายแสงกล้า (ใช้แก่แดด).
【 แผด ๒ 】แปลว่า: [ผะแด] น. บท (ใช้ในกลอน) เช่น จบสิบสองกำนัน ครูไม้หนึ่ง ๑๔
แผด. (กาพย์ขับไม้). (ข.).
【 แผน ๑ 】แปลว่า: น. สิ่งที่กําหนดถือเป็นแนวดําเนิน เช่น วางแผน, แบบ, ตำรา,
เช่น แผนโบราณ แผนปัจจุบัน.
【 แผนการ 】แปลว่า: น. แผนตามที่กะกําหนดไว้.
【 แผนงาน 】แปลว่า: น. แผนที่วางไว้เป็นแนวในการดําเนินการ.
【 แผนที่ 】แปลว่า: น. แบบที่เขียนย่อจากพื้นดิน บอกแม่นํ้า ฝั่งทะเล และอื่น ๆ.
【 แผนผัง 】แปลว่า: น. แบบที่เขียนย่อหรือขยายจากของต่าง ๆ เช่นตึก เรือน.
【 แผนภาพ 】แปลว่า: น. ภาพหรือเค้าโครงที่เขียนขึ้นเพื่อช่วยในการอธิบายเรื่องราว.
【 แผนภูมิ 】แปลว่า: น. แผนที่ เส้น หรือ ตาราง ที่ทําขึ้นเพื่อแสดงเรื่องใดเรื่องหนึ่ง.
(อ. chart).
【 แผน ๒ 】แปลว่า: (โบ; กลอน) น. เรียกพระพรหมว่า ขุนแผน เช่น ขุนแผนแรกเอา
ดินดูที่. (แช่งนํ้า).
【 แผ่น 】แปลว่า: น. สิ่งที่มีลักษณะแบน ๆ อย่างกระดาษหรือกระดาน เช่น แผ่น
กระดาษ แผ่นกระดาน, ลักษณนามใช้เรียกสิ่งที่มีลักษณะเช่นนั้น
เช่น กระดาษแผ่นหนึ่ง กระดาน ๒ แผ่น.
【 แผ่นดิน 】แปลว่า: น. พื้นดินของโลก; รัฐ, ประเทศ, เช่น แผ่นดินไทย; รัชกาล เช่น
ผลัดแผ่นดิน.
【 แผ่นดินกลบหน้า 】แปลว่า: (สํา) ก. ตาย.
【 แผ่นดินไหว 】แปลว่า: น. การสั่นสะเทือนของแผ่นดินที่รู้สึกได้ ณ บริเวณใดบริเวณหนึ่ง
บนผิวโลก ส่วนใหญ่เกิดจากการเคลื่อนตัวของเปลือกโลกที่รองรับ
ผิวโลกอยู่ บางครั้งเกิดจากภูเขาไฟระเบิด.
【 แผ่นผงอน, แผ่นพก, แผ่นภพ 】แปลว่า: น. พื้นดิน.
【 แผ่นเสียง 】แปลว่า: น. วัสดุแผ่นกลมบางซึ่งบันทึกเสียงไว้ในลักษณะเป็นร่องบน
ผิวพื้น เมื่อใส่บนแผ่นหมุนของหีบเสียง วางเข็มลงในร่องแล้ว
ให้จานหมุนไป ก็จะเกิดเสียงตามที่บันทึกไว้, จานเสียง ก็เรียก.
【 แผนก 】แปลว่า: [ผะแหฺนก] น. ส่วนย่อย; พวก, หมู่; ส่วนราชการที่รองมาจากกอง
เช่น แผนกสารบรรณแผนกคลัง.
【 แผล 】แปลว่า: [แผฺล] น. เนื้อหนังที่แตกแยกออกเพราะเป็นโรคหรือถูกของมีคม
เป็นต้น เช่น ขาเป็นแผล; รอยชํารุด เช่น ทุเรียนเป็นแผล เนื้อผลไม้
เป็นแผล.
【 แผลเก่า 】แปลว่า: (สํา) น. ความเจ็บชํ้าที่ฝังใจอยู่ไม่รู้ลืม.
【 แผลเป็น 】แปลว่า: น. แผลที่หายแล้ว แต่ยังมีรอยอยู่.
【 แผลริมแข็ง 】แปลว่า: น. แผลที่อวัยวะสืบพันธุ์เนื่องจากเชื้อกามโรคซิฟิลิส จะเกิดเป็น
ตุ่มขึ้นก่อนแล้วแตกเป็นแผล ลักษณะก้นแผลเรียบ ขอบนูนแข็ง
แผลมักสะอาด ไม่รู้สึกเจ็บ.
【 แผลริมอ่อน 】แปลว่า: น. แผลที่อวัยวะสืบพันธุ์เนื่องจากเชื้อกามโรคชนิด /Haemophilus/
/ducreyi/ จะเกิดเป็นตุ่มขึ้นก่อน แล้วแตกเป็นแผล ลักษณะขอบแผล
อ่อนคล้ายแผลเปื่อย เลือดออกง่าย เจ็บ และบางครั้งต่อมนํ้าเหลือง
บริเวณขาหนีบจะบวมโต.
【 แผลง 】แปลว่า: [แผฺลง] ก. แปลงสิ่งเดิมให้เพี้ยนแปลกไป เช่น แผลงสระ แผลง
พยัญชนะ. ว. ที่แตกต่างไปจากปรกติ เช่น เล่นแผลง คําแผลง.
【 แผลงฤทธิ์, แผลงฤทธิ์แผลงเดช 】แปลว่า: (ปาก) ก. อาละวาดด้วยความโกรธเพราะถูกขัดใจ, ออกฤทธิ์ ก็ว่า.
【 แผลงศร 】แปลว่า: ก. ยิงลูกธนูออกไปด้วยแรงแห่งฤทธิ์.
【 แผล็บ ๑, แผล็บ ๆ 】แปลว่า: [แผฺล็บ] ว. ชั่วระยะเวลาเดี๋ยวเดียวอย่างฟ้าแลบ เช่น โผล่แผล็บ
ทําแผล็บเดียวเสร็จ แลบลิ้นแผล็บ ๆ, แพล็บ หรือ แพล็บ ๆ ก็ว่า.
【 แผล็บ ๒ 】แปลว่า: [แผฺล็บ] ว. เป็นเงา, ใช้แก่คำ มัน ในคำว่า มันแผล็บ.
【 แผล็ว 】แปลว่า: [แผฺล็ว] ว. รวดเร็ว (มักใช้แก่กริยากระโดด) เช่น กระโดดแผล็ว.
【 แผละ ๑ 】แปลว่า: [แผฺละ] ว. เสียงดังเช่นนั้น; แสดงอาการอ่อนกําลัง เช่น ล้มแผละ.
【 แผละ ๒ 】แปลว่า: น. ชื่อเพลงไทยทํานองหนึ่ง, แพละ ก็ว่า.
【 แผ่ว, แผ่ว ๆ 】แปลว่า: ว. เบา ๆ เช่น เสียงแผ่ว คือเสียงเบาเกือบไม่ได้ยิน หายใจแผ่ว คือ
หายใจเบาจนเกือบไม่รู้สึกว่าหายใจ วาดแผ่ว ๆ คือวาดเบา ๆ พอ
ให้เห็น ปัดแผ่ว ๆ คือปัดเบา ๆ พอให้หมดฝุ่นละออง.
【 แผ้ว ๑ 】แปลว่า: ก. ทําให้เตียน สะอาด หรือหมดสิ้นไป, มักใช้ประกอบกับคําอื่น
เช่น แผ้วถาง แผ้วกวาด. ว. สะอาด, หมดจด, บริสุทธิ์, มักใช้เข้าคู่
กับคํา ผ่อง เป็น ผ่องแผ้ว.
【 แผ้วพาน 】แปลว่า: ก. รบกวน เช่น ภัยอันตรายอย่าได้แผ้วพาน.
【 แผ้ว ๒ 】แปลว่า: น. เสือปลาขนาดใหญ่. (ดู เสือปลา ที่ เสือ ๑).
【 โผ ๑ 】แปลว่า: ก. อ้าแขนโถมตัวเข้าหา, โดยปริยายหมายถึงกิริยาอาการคล้ายคลึง
เช่นนั้น เช่น นกโผลงจับกิ่งไม้.
【 โผ ๒ 】แปลว่า: (ปาก) น. บัญชีรายชื่อบุคคลที่เตรียมไว้ล่วงหน้า. (จ. โผว ว่า บัญชี).
【 โผง 】แปลว่า: ว. เสียงดังเช่นนั้น เช่น ไม้หักโผง ปลาฮุบโผง; โดยปริยายหมายความ
ว่า ไม่ยับยั้งอ้อมค้อม (ใช้ในลักษณะอาการที่นึกจะพูดก็พูดออกมา
ตรง ๆ ไม่เกรงใจ), โผงผาง ก็ว่า.
【 โผงผาง 】แปลว่า: ว. ลักษณะการพูดตรง ๆ ไม่เกรงใจ, ไม่ยับยั้งอ้อมค้อม, โผง ก็ว่า.
【 โผงเผง 】แปลว่า: ก. เอ็ดอึงเป็นทํานองเกะกะเกเร.
【 โผฏฐัพ–, โผฏฐัพพะ 】แปลว่า: [โผดถับพะ–] น. สิ่งที่มาถูกต้องกาย คือ สิ่งที่เย็น ร้อน อ่อน แข็ง
หยาบ ละเอียด. (ป.).
【 โผฏฐัพธรรม 】แปลว่า: น. สิ่งที่รู้สึกได้ด้วยกาย, สิ่งที่สัมผัสได้ด้วยกาย.
【 โผน 】แปลว่า: ก. ทําให้ตัวโลดลอยออกไป, อาการที่กระโดดเข้าไปทันที.
【 โผเผ 】แปลว่า: ว. อ่อนเพลีย, ไม่มีแรง.
【 โผย 】แปลว่า: ก. โปรย, ออก, เช่น โผยผล.
【 โผล่ 】แปลว่า: [โผฺล่] ก. ผุดขึ้น, สูงขึ้น, เช่น โผล่ขึ้นมาจากน้ำ; ชะโงกออกมา,
เยี่ยมออกมา, เช่น โผล่หัวออกมาจากรัง, ยื่นออกให้ปรากฏ เช่น
โผล่หน้า.
【 โผลกเผลก 】แปลว่า: [โผฺลกเผฺลก] ว. กะโผลกกะเผลก, อาการเดินไม่ปรกติ คือยกขา
ข้างหนึ่งไม่ได้ระดับกับอีกข้างหนึ่งอย่างคนขาพิการเดิน, อาการ
ที่เดินไปด้วยความลำบากหรือเคลื่อนไปบนพื้นที่ที่ขรุขระลุ่ม ๆ
ดอน ๆ, โขยกเขยก ก็ว่า.
【 โผละ 】แปลว่า: [โผฺละ] ว. เสียงดังอย่างเสียงทุบมะพร้าวให้แตก.
【 โผอน ๑ 】แปลว่า: [ผะโอน] น. ผอูน, น้องหญิง.
【 โผอน ๒ 】แปลว่า: ก. น้อมไป, โน้มไป, ทําให้อ่อนตาม.
【 โผะ 】แปลว่า: ว. เสียงที่หมอและควาญช้างร้องเมื่อทําพิธีบํารูงาช้าง เป็นการ
เยาะเย้ยเมื่อรําท่าต่าง ๆ แล้ว.
【 ไผ 】แปลว่า: (ถิ่นพายัพ, อีสาน) ส. ใคร.
【 ไผ่ 】แปลว่า: น. ชื่อไม้พุ่มหลายชนิดและหลายสกุลในวงศ์ Gramineae ขึ้นเป็นกอ
ลําต้นเป็นปล้อง ๆ เช่น ไผ่จีน (/Arundinaria suberecta Munro/)
ไผ่ป่า (/Bambusa arundinacea/ Retz.) ไผ่สีสุก (/B. flexuosa/ Munro
และ /B. blumeana/ Schult.) ไผ่ไร่ (/Gigantochloa albociliata/ Munro)
ไผ่ดํา (/Phyllostachys nigra/ Munro).
【 ไผท 】แปลว่า: [ผะไท] น. แผ่นดิน. (ข. ไผฺท).
【 ไผทโกรม 】แปลว่า: [โกฺรม] น. แผ่นดินตํ่า หมายความว่า ใต้หล้า คือ พื้นโลกเรานี้.
【 ไผ่ผัง 】แปลว่า: ก. ไปเร็ว, วิ่งเร็ว. (เพี้ยนมาจาก ผายผัง).
【 ฝ 】แปลว่า: พยัญชนะตัวที่ ๒๙ นับเป็นพวกอักษรสูง.
【 ฝน ๑ 】แปลว่า: น. นํ้าที่ตกลงมาจากเมฆเป็นเม็ด ๆ; ลักษณนามใช้นับอายุ หมายความว่า
รอบปี, ขวบปี, เช่นควาย ๓ ฝน คือ ควายที่มีอายุ ๓ ปี เขาผ่านร้อนผ่านหนาว
มา ๑๘ ฝน.
【 ฝนชะช่อมะม่วง 】แปลว่า: น. ฝนที่ตกเล็กน้อยประปรายในเดือนมกราคมถึงเดือนมีนาคม
ซึ่งเป็นระยะที่มะม่วงออกช่อพอดี, ฝนชะลาน ก็เรียก.
【 ฝนชะลาน 】แปลว่า: น. ฝนชะช่อมะม่วง ชาวนาเรียกว่า ฝนชะลาน เพราะมักตกใน
ระยะเวลาที่ยังนวดข้าวไม่เสร็จ.
【 ฝนซู่ 】แปลว่า: น. ฝนเม็ดใหญ่ที่ตกลงมาซู่ใหญ่เพียงครู่เดียวแล้วหยุด, ฝนไล่ช้าง
ก็เรียก.
【 ฝนตกก็แช่ง ฝนแล้งก็ด่า 】แปลว่า: (สํา) การทําอะไร ๆ จะให้ถูกใจคนทั้งหมดนั้นเป็นไปไม่ได้.
ว. ทําอย่างไร ๆ ก็ไม่ถูกใจสักอย่าง.
【 ฝนตกขี้หมูไหล 】แปลว่า: (สํา) ก. พลอยเหลวไหลไปด้วยกัน, มักใช้เข้าคู่กับ คนจัญไรมาพบกัน
ว่า ฝนตกขี้หมูไหล คนจัญไรมาพบกัน.
【 ฝนตกไม่ทั่วฟ้า 】แปลว่า: (สํา) ก. ให้หรือแจกจ่ายอะไรไม่ทั่วถึงกัน.
【 ฝนตกไม่มีเค้า 】แปลว่า: (สํา) น. เรื่องที่เกิดขึ้นโดยไม่มีวี่แววหรือไม่ได้คาดคิดไว้ก่อน.
【 ฝนตกอย่าเชื่อดาว 】แปลว่า: (สํา) ก. อย่าไว้วางใจใครหรืออะไรจนเกินไป, มักใช้เข้าคู่กับ มีเมียสาว
อย่าเชื่อแม่ยาย ว่า ฝนตกอย่าเชื่อดาว มีเมียสาวอย่าเชื่อแม่ยาย.
【 ฝนทอง 】แปลว่า: น. เครื่องหมายรูปสระ เป็นรูปรอยขีดเดียวดังนี้ ? สําหรับเขียนบน
พินทุ อิ เป็นสระ อี; ชื่อขนมชนิดหนึ่ง.
【 ฝนเทียม 】แปลว่า: น. ฝนที่เกิดจากกรรมวิธีทางวิทยาศาสตร์ เช่นโดยการโปรย
นํ้าแข็งแห้งในอากาศ.
【 ฝนไล่ช้าง 】แปลว่า: น. ฝนเม็ดใหญ่ที่ตกลงมาซู่ใหญ่เพียงครู่เดียวแล้วหยุด, ฝนซู่
ก็เรียก.
【 ฝนสั่งฟ้า 】แปลว่า: (ปาก) น. ฝนที่ตกหนักตอนปลายฤดูฝน.
【 ฝนสั่งฟ้า ปลาสั่งหนอง 】แปลว่า: (สํา) สั่งเสียเป็นครั้งสุดท้าย, ทําการอันใดที่เป็นสิ่งสําคัญเพื่อ
ไว้อาลัยก่อนจากไป, นํ้าสั่งฟ้า ปลาสั่งฝน ก็ว่า.
【 ฝนหลวง 】แปลว่า: น. ฝนเทียมที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณา
โปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้ทำขึ้นเพื่อบรรเทาความแห้งแล้ง.
【 ฝนห่าแก้ว 】แปลว่า: (ถิ่น–ปักษ์ใต้) น. ฝนลูกเห็บขนาดเล็ก เช่น ฝนห่าแก้วตกแล้วพ้นไป
ฝนห่าใหญ่เทลงเทลง.
【 ฝน ๒ 】แปลว่า: ก. ถู เช่น ฝนยา; ลับ เช่น ฝนมีด.
【 ฝนทั่งให้เป็นเข็ม 】แปลว่า: (สํา) ก. เพียรพยายามสุดความสามารถจนกว่าจะสําเร็จผล.
【 ฝนแสนห่า ๑ 】แปลว่า: น. วิธีเขียนหนังสืออย่างหนึ่งใช้ตัวเลขแทนตัวหนังสือ; ชื่อดอกไม้ไฟ
ชนิดหนึ่งมีประกายไฟพุ่งออกมาคล้ายไฟพะเนียง แต่หมุนรอบตัว.
(รูปภาพ ฝนแสนห่า)
【 ฝนแสนห่า ๒ 】แปลว่า: น. (๑) ชื่อไม้เถาชนิด /Argyreia capitiformis (Poir.) Ooststr. ในวงศ์ /
Convolvulaceae เถามียางขาว ใบออกสลับกัน โคนใบเว้าเป็นรูปหัวใจ
ดอกใหญ่ สีม่วงแดงหรือสีชมพู ลักษณะคล้ายดอกผักบุ้ง. (๒) ชื่อไม้เถา
ชนิด /Myxopyrum smilacifolium/ Blume ในวงศ์ Oleaceae เถาไม่มียาง
ใบออกตรงข้ามกัน ดอกเล็กมาก สีเหลืองอ่อน เนื้อไม้ใช้ทํายาได้. (๓)
/ดู อบเชย./
【 ฝรั่ง ๑ 】แปลว่า: [ฝะหฺรั่ง] น. ชนชาติผิวขาว; คําประกอบชื่อสิ่งของบางอย่างที่มาจาก
ต่างประเทศ ซึ่งมีลักษณะคล้ายของไทย เช่น ขนมฝรั่ง ละมุดฝรั่ง
มันฝรั่ง ตะขบฝรั่ง ผักบุ้งฝรั่ง แตรฝรั่ง.
【 ฝรั่งกังไส 】แปลว่า: น. เครื่องลายครามซึ่งมีลายที่ฝรั่งทําเอาแบบอย่างจีน, โดยปริยาย
หมายถึงคนที่วางท่าเป็นฝรั่ง.
【 ฝรั่งมังค่า 】แปลว่า: (ปาก) น. ชนชาติผิวขาว.
【 ฝรั่ง ๒ 】แปลว่า: [ฝะหฺรั่ง] น. ชื่อเพลงไทยจำพวกหนึ่ง มีชื่อขึ้นต้นด้วยคำว่า ฝรั่ง เช่น
ฝรั่งควง ฝรั่งกลายฝรั่งจรกา.
【 ฝรั่ง ๓ 】แปลว่า: [ฝะหรั่ง] น. ชื่อไม้ต้นขนาดเล็กถึงขนาดกลางชนิด /Psidium guajava/
L. ในวงศ์ Myrtaceae ผลกินได้ มีหลายพันธุ์ เช่น ฝรั่งขี้นก.
【 ฝรั่งขี้นก 】แปลว่า: น. ชื่อฝรั่งพันธุ์หนึ่ง ผลเล็ก ไส้แดง, โดยปริยายหมายถึงคนที่วางท่า
เป็นฝรั่ง.
【 ฝรั่งเศส 】แปลว่า: น. ชาวยุโรป มีประเทศตั้งอยู่ทิศตะวันตกภาคพื้นยุโรป, ชื่อภาษาของ
ชนชาตินั้น.(ฝ. Fran?aise).
【 ฝ่อ ๑ 】แปลว่า: ก. เหี่ยวยุบ, เหี่ยวแฟบ, เช่น หัวหอมฝ่อ หัวกระเทียมฝ่อ ไข่เหาฝ่อ,
โดยปริยายหมายความว่า ตกใจ, ใจหาย, เสียขวัญ, เช่น ใจฝ่อ ดีฝ่อ.
【 ฝ่อ ๒ 】แปลว่า: น. มะฝ่อ.
【 ฝอย 】แปลว่า: น. สิ่งที่เป็นเส้นเล็ก ๆ ละเอียด เช่น ฝอยขัดหม้อ, หรือสิ่งที่มีลักษณะ
คล้ายคลึงเช่นนั้น เช่น ยาฝอย ฉีดนํ้าเป็นฝอย; คําอธิบายวิธีใช้ยา
หรือเวทมนตร์ต่าง ๆ; โดยปริยายหมายความว่าข้อความที่ไม่ใช่
เนื้อหา. (ปาก) ก. พูดมากและเกินความจริง.
【 ฝอยทอง ๑ 】แปลว่า: น. ชื่อขนมชนิดหนึ่ง ทําด้วยไข่แดงผสมไข่นํ้าค้างเล็กน้อย ใส่กรวย
โรยเป็นเส้นเล็ก ๆ ในนํ้าเชื่อมเดือด ๆ แล้วจับเป็นแพ, ลักษณนาม
ว่า แพ; ชื่อดอกไม้ไฟชนิดหนึ่งคล้ายไฟพะเนียง.
【 ฝอยทอง ๑ 】แปลว่า: /ดูใน ฝอย./
【 ฝอยทอง ๒ 】แปลว่า: น. ชื่อพืชเบียนล้มลุกชนิด /Cuscuta chinensis/ Lam. ในวงศ์
Convolvulaceae ไม่มีใบ ต้นเป็นเส้นเล็ก ๆ สีเหลือง เมล็ดใช้ทํายาได้.
【 ฝัก 】แปลว่า: น. ซอง, สิ่งหุ้มเมล็ดของพืชบางอย่างเช่นถั่ว โดยมากรูปยาว ๆ กลม
บ้าง แบนบ้าง, สิ่งที่ใช้สวมหอกดาบเป็นต้น มีรูปคล้ายตัวหอกดาบที่
อยู่ข้างใน มักทําด้วยหนัง ไม้ทองเหลือง; ลูกอัณฑะ.
【 ฝักแค 】แปลว่า: น. กระดาษห่อดินปืน ทําเป็นสายยาวแบน ๆ คล้ายฝักของต้นแค
ใช้เป็นชนวน; ชื่อตะเข็บผ้าชนิดหนึ่งรูปเหมือนฝักของต้นแค.
【 ฝักถั่ว 】แปลว่า: (ปาก) น. การแสดงความอ่อนน้อม อ้อนวอน หรือขอร้องโดยวิธี
ยกมือไหว้ เช่น มืออ่อนเป็นฝักถั่ว, การพลอยยกมือแสดงความ
เห็นชอบตามเขาไป มักใช้พูดตําหนิ นักการเมืองในเวลาลง
คะแนนเสียง.
【 ฝักบัว ๑ 】แปลว่า: น. ชื่อฝีชนิดหนึ่ง ขึ้นตามหลังและต้นคอ มีลักษณะเหมือนฝักบัว
มีหัวหลายหัว; ชื่อขนมชนิดหนึ่ง ทําด้วยแป้งผสมเชื้อ มีลักษณะ
เหมือนฝักบัว; ที่สําหรับโปรยนํ้า ให้เป็นฝอย มีลักษณะเหมือน
ฝักบัว ติดอยู่ที่ท่อประปาสำหรับอาบน้ำหรือติดที่กระป๋อง รดน้ำ
ต้นไม้.
【 ฝักเพกา 】แปลว่า: น. เครื่องประดับยอดปรางค์ ทําเป็นรูปหอก มีกิ่งเป็นรูปดาบ
แตกสาขาออกไป ๔ ทิศ, แง่งขิง ลําภุขัน สลัดได นพศูล หรือ
นภศูล ก็เรียก.
【 ฝักมะขาม 】แปลว่า: น. ไม้สําหรับตีหัวคน ยาวราวศอกเศษ รูปแบนคล้ายฝักมะขาม
เรียก ไม้ฝักมะขาม; ส่วนย่อยที่ต่อกันเป็นกงเกวียน.
【 ฝักบัว ๑ 】แปลว่า: /ดูใน ฝัก./
【 ฝักบัว ๒ 】แปลว่า: น. ชื่อนกชนิดหนึ่ง. (พจน. ๒๔๙๓).
【 ฝักฝ่าย 】แปลว่า: น. พวก, ข้าง. ก. เข้าพวก, เข้าข้าง.
【 ฝักใฝ่ 】แปลว่า: ก. เอาใจใส่, ผูกพัน.
【 ฝักพร้า ๑ 】แปลว่า: น. ถั่วฝักพร้า. /(ดู ถั่วพร้า ที่ ถั่ว ๑)./
【 ฝักพร้า ๒ 】แปลว่า: /ดู ดาบลาว และ ท้องพลุ./
【 ฝักยาว 】แปลว่า: น. ถั่วฝักยาว. /(ดู ถั่วฝักยาว ที่ ถั่ว ๑)./
【 ฝัง 】แปลว่า: ก. จมหรือทําให้จมลงไปจากระดับพื้นจนมิดทั้งหมดหรือมิดแต่
บางส่วน เช่น ฝังศพ ฝังทรัพย์ ฝังเสา, ทําให้จมติดแน่นอยู่ในสิ่ง
ต่าง ๆ เช่น ฝังเพชร ฝังลาย, โดยปริยายหมายถึงลักษณะอาการ
คล้ายคลึงเช่นนั้น เช่น ฝังใจ ฝังหัว.
【 ฝังเข็ม 】แปลว่า: ก. เอาเข็มที่ทำเป็นพิเศษชะโลมน้ำมันมนตร์ วางบนแขนให้ปลาย
จิ้มลงในเนื้อ แล้วเสกให้ค่อย ๆ เข้าไปในแขนโดยเชื่อว่าเพื่อให้อยู่ยง
คงกระพัน; วิธีการรักษาโรคแบบหนึ่งตามตำราแพทย์จีนโดยใช้
เข็มปักลงตามตำแหน่งจุดต่าง ๆ เพื่อรักษาโรคหรือ ไม่ให้รู้สึกเจ็บ
เวลาผ่าตัด.
【 ฝังใจ 】แปลว่า: ก. ติดตรึงใจ, จําได้แม่นยํา.
【 ฝังรกฝังราก, ฝังรกราก 】แปลว่า: ก. ตั้งถิ่นฐานประจํา.
【 ฝังรอย 】แปลว่า: น. วิธีทําคุณอย่างหนึ่ง โดยเอารอยตีนของอมิตรมาเสกคาถาอาคม
แล้วนําไปฝังที่ใต้บันไดเรือน ป่าช้า หรือทางสามแพร่ง, มักใช้เข้าคู่
กับคำ ฝังรูป เป็น ฝังรูปฝังรอย.
【 ฝังรูป 】แปลว่า: น. วิธีทําคุณอย่างหนึ่ง โดยปั้นรูปสมมุติของอมิตรขึ้นด้วยขี้ผึ้งหรือ
ดินเหนียวจากป่าช้า เสกคาถาอาคม แล้วนําไปฝังที่ใต้บันไดเรือน
ป่าช้า หรือทางสามแพร่ง, มักใช้เข้าคู่กับคำ ฝังรอย เป็น ฝังรูปฝังรอย.
【 ฝังหัว 】แปลว่า: ก. เชื่ออย่างแน่นแฟ้น.
【 ฝั่ง 】แปลว่า: น. ที่ดินริมนํ้าเป็นขอบเขตทะเล แม่นํ้า ลําคลอง เป็นต้น.
【 ฝั่งฝา 】แปลว่า: น. ปึกแผ่น, หลักฐาน, (มักใช้แก่ผู้ที่มีครอบครัว).
【 ฝัด 】แปลว่า: ก. อาการที่แยกของเบาออกจากของหนักโดยกระดกภาชนะเช่น
กระด้งขึ้น ๆ ลง ๆ ค่อนข้างเร็ว เพื่อสะบัดแกลบ รำ หรือผงออก
จากข้าวเป็นต้น. ว. เรียกกุ้งแห้งที่เอาเปลือกออกแล้วว่า กุ้งฝัด,
กุ้งฟัด ก็ว่า.
【 ฝัน 】แปลว่า: น. การเห็นเป็นเรื่องราวเมื่อหลับ, โดยปริยายหมายถึงการนึกเห็นใน
ขณะที่ตื่นอยู่ ซึ่งไม่อาจจะเป็นจริงได้. ก. เห็นเป็นเรื่องราวเมื่อหลับ,
นึกเห็น, นึกเห็นสิ่งที่เป็นไปไม่ได้.
【 ฝันกลางวัน 】แปลว่า: (ปาก) ก. นึกฝันถึงสิ่งที่ไม่อาจเป็นจริงได้.
【 ฝันเปียก 】แปลว่า: น. การหลั่งนํ้ากามในขณะนอนหลับและฝัน.
【 ฝันเฟื่อง 】แปลว่า: ก. คิดฟุ้งซ่านไปตามอารมณ์.
【 ฝา 】แปลว่า: น. เครื่องปิดภาชนะต่าง ๆ หรือสิ่งอื่นที่มีลักษณะคล้ายคลึงเช่นนั้น
เช่น ฝาหม้อ ฝาโอ่งฝาท่อ; ฝ้าหรือเยื่อที่จับอยู่ข้างบนของเหลวเช่น
นํ้านมเป็นต้น; เครื่องกั้นด้านนอกหรือเครื่องกั้นแบ่งห้องของตัวเรือน
โรงเป็นต้น เช่น ฝาบ้าน ฝาเรือน ฝาห้อง; ส่วนที่ปิดปากหอยหรือ
หุ้มตัวหอยซึ่งเปิดได้, ใช้เป็นลักษณนาม เช่น ขนมถ้วยฝาหนึ่ง
ขนมถ้วย ๒ ฝา.
【 ฝากระดาน 】แปลว่า: น. เรียกเรือนไทยแบบเก่าที่สร้างด้วยไม้จริงว่า เรือนฝากระดาน.
【 ฝาชี 】แปลว่า: น. เครื่องสานชนิดหนึ่ง รูปคล้ายกรวย สําหรับครอบสํารับคาวหวาน
เป็นต้น.
【 ฝาแฝด 】แปลว่า: ว. มี ๒ ฝาติดกัน, หมายความถึงผลไม้หรือสิ่งอื่นที่ออกมาติดกัน
ผิดธรรมดา เรียกว่า ฝาแฝด, ถ้าเป็นคนเมื่อคลอดออกมาจะติดกัน
หรือไม่ติดกัน ก็เรียกว่า ฝาแฝด.
【 ฝาละมี 】แปลว่า: น. สิ่งที่ปิดปากหม้อดินที่เป็นหม้อข้าวหม้อแกง; เรียกส่วนพระเจดีย์
ที่เป็นฐานรองรับปล้องไฉนของเจดีย์ทรงกลมหรือทรงลังกา คล้าย
ฝาละมี ว่า บัวฝาละมี.
【 ฝาสายบัว 】แปลว่า: น. ฝาไม้กระดานตีตามแนวยืนและทับแนวด้วยไม้เส้นเล็ก ๆ ทุก
รอยต่อของแผ่นฝามองดูคล้ายก้านบัว.
【 ฝาสำหรวด 】แปลว่า: น. ฝาเรือนเครื่องสับแบบหนึ่ง มีโครงไม้คร่าวยืนเป็นหลักซึ่งวาง
ห่างกัน ๑ ฝ่ามือ ระหว่างไม้คร่าวแต่ละช่อง ขัดไม้แผ่นเล็ก ๆ
ที่เรียกว่า ไม้เซ็น หรือลูกเซ็น วางตามขวาง ด้านหลังไม้เซ็น
กรุใบจากอ่อนเป็นต้นแล้วขัดด้วยเข็มไม้ไผ่อีกชั้นหนึ่ง.
【 ฝาเสี้ยว 】แปลว่า: น. แผงฝาที่ประกอบขึ้นเพื่อใช้ปิดด้านสกัดของเรือนพะไล
โดยเฉพาะ.
【 ฝาหอยโข่ง 】แปลว่า: น. ฝาเรือนเครื่องผูกแบบหนึ่ง มีโครงไม้ไผ่ยืนเป็นหลักซึ่งวาง
ห่างกัน ๑ ฝ่ามือ ด้านในของโครงยืนจะมีไม้ไผ่ผ่าซีกหรือแผ่นไม้
เล็ก ๆ ที่เรียกว่า ไม้เซ็นหรือลูกเซ็น วางตามขวาง ด้านหลัง
ไม้เซ็นกรุใบจากอ่อนเป็นต้นแล้วขัดด้วยเข็มไม้ไผ่อีกชั้นหนึ่ง.
【 ฝาหุ้มกลอง 】แปลว่า: น. ฝาด้านสกัดของเรือนฝากระดาน.
【 ฝาไหล 】แปลว่า: น. แผ่นไม้กระดานวางตามแนวยืน แต่ละแผ่นเว้นช่องว่างเท่า
ความกว้างของไม้แผ่นหนึ่งตลอดทั้งแผง ฝาชนิดนี้ประกอบด้วย
แผงดังกล่าววางชิดและซ้อนขนานกันในรางซึ่งเลื่อนเปิดปิดได้.
【 ฝ่า ๑ 】แปลว่า: น. พื้นของมือและเท้า, มักพูดเข้าคู่กันว่า ฝ่ามือฝ่าเท้า.
【 ฝ่าพระบาท 】แปลว่า: ส. ท่าน (ใช้แก่เจ้านาย), เป็นสรรพนามบุรุษที่ ๒.
【 ฝ่า ๒ 】แปลว่า: ก. กล้าผ่าน (เข้าไปหรือออกมา) หรือฝืนอยู่ในที่อันตราย, ทนรับ,
ทนสู้, เช่น ฝ่าอุปสรรค ฝ่าอันตราย; ทวน เช่น ฝ่ากระแสคลื่น.
【 ฝ่าคมหอกคมดาบ 】แปลว่า: (สํา) ก. เสี่ยงภัยในสงคราม, เสี่ยงอันตรายจากอาวุธนานาชนิด.
【 ฝ่าฝืน 】แปลว่า: ก. ขัดขืน, ล่วง, ละเมิด.
【 ฝ่าฟัน 】แปลว่า: ก. ต่อสู้กับความยากลําบาก.
【 ฝ่ามรสุม 】แปลว่า: ก. ต่อสู้ฟันฝ่าอุปสรรคชีวิตมามาก.
【 ฝ้า 】แปลว่า: น. อนุภาคเล็ก ๆ ที่รวมตัวกัน มีลักษณะเป็นแผ่นบาง ลอยอยู่บนผิวนํ้า
หรือติดอยู่ที่แผลเป็นต้น; แผ่นที่ดาดกรุหลังคา เพดาน หรือปิดใต้ตง.
ว. ขุ่นมัวไม่ผ่องใส (ใช้แก่ผิว) เช่น กระจกฝ้า เพชรเป็นฝ้า, เรียกหน้า
ที่มีลักษณะเป็นจุดหรือรอยผื่นสีคลํ้า ๆ ว่า หน้าเป็นฝ้า.
【 ฝ้าฟาง 】แปลว่า: ว. ขุ่นมัว ทำให้เห็นไม่ถนัด เช่น นัยน์ตาฝ้าฟาง.
【 ฝาก 】แปลว่า: ก. มอบให้ไว้เป็นต้นว่าเพื่อให้ช่วยดูแลคุ้มครองหรือพิทักษ์รักษา เช่น
ฝากตัว ฝากบ้าน, ให้ปรากฏเป็นเกียรติ เช่น ฝากชื่อเสียง ฝากฝีมือ,
ให้นําไปหรือให้ทําแทนตัว เช่น ฝากจดหมาย ฝากหน้าที่.
【 ฝากกอง 】แปลว่า: ก. ผสมเข้ากับเขาด้วย.
【 ฝากกาย 】แปลว่า: ก. ฝากตน, ฝากตัว, ฝากเนื้อฝากตัว.
【 ฝากไข้ 】แปลว่า: ก. มอบหมายให้รักษาพยาบาลเมื่อเจ็บไข้.
【 ฝากครรภ์ 】แปลว่า: ก. ฝากตัวให้อยู่ในความดูแลของแพทย์หรือผดุงครรภ์ในระหว่าง
ตั้งครรภ์, ฝากท้อง ก็ว่า.
【 ฝากตน, ฝากตัว, ฝากเนื้อฝากตัว 】แปลว่า: ก. มอบตัวให้อยู่ในความดูแลหรืออุปการะของผู้อื่น, ฝากกาย ก็ว่า.
【 ฝากทรัพย์ 】แปลว่า: (กฎ) น. ชื่อสัญญาซึ่งบุคคลคนหนึ่ง เรียกว่า ผู้ฝาก ส่งมอบทรัพย์สิน
ให้แก่บุคคลอีกคนหนึ่ง เรียกว่า ผู้รับฝากและผู้รับฝากตกลงว่าจะเก็บ
รักษาทรัพย์สินนั้นไว้ในอารักขาแห่งตน แล้วจะคืนให้.
【 ฝากท้อง 】แปลว่า: (ปาก) ก. อาศัยกินด้วย, ขอกินด้วย; ฝากครรภ์.
【 ฝากเนื้อไว้กับเสือ 】แปลว่า: (สํา) ก. ฝากสิ่งใดสิ่งหนึ่งไว้กับคนที่ชอบสิ่งนั้น ย่อมสูญหาย
ได้ง่าย, ไว้วางใจคนที่ไม่ควรไว้วางใจ.
【 ฝากบำเรอ 】แปลว่า: (โบ) น. ประเพณีที่หญิงชายได้เสียกันเองในเวลาที่ผู้ชายยังอยู่
ในระหว่างฝากตัวรับใช้พ่อแม่ผู้หญิง.
【 ฝากประจำ 】แปลว่า: ก. ฝากเงินไว้กับธนาคารโดยจะได้รับดอกเบี้ยเมื่อฝากครบตาม
เวลาที่กําหนดไว้.
【 ฝากปลาไว้กับแมว 】แปลว่า: (สํา) ก. ฝากสิ่งใดสิ่งหนึ่งไว้กับคนที่ชอบสิ่งนั้น ย่อมสูญหาย
ได้ง่าย, ไว้วางใจคนที่ไม่ควรไว้วางใจ.
【 ฝากผี 】แปลว่า: ก. มอบหมายให้ช่วยทําศพให้ เช่น จะฝากผีลูกรักเมื่อตักษัย.
(สังข์ทอง).
【 ฝากผีฝากไข้ 】แปลว่า: ก. ขอยึดเป็นที่พึ่งจนวันตาย.
【 ฝากเผื่อเรียก 】แปลว่า: ก. ฝากเงินไว้กับธนาคารโดยจะเรียกให้จ่ายเมื่อใดก็ได้.
【 ฝากฝัง 】แปลว่า: ก. มอบหมายให้ช่วยอุปการะ.
【 ฝากโรงเรียน 】แปลว่า: ก. นําเด็กไปสมัครเข้าเป็นนักเรียนในโรงเรียน.
【 ฝากไว้ก่อน 】แปลว่า: (ปาก) ก. ผูกใจเจ็บ, ตั้งใจจะแก้แค้นภายหลัง.
【 ฝากสู่ 】แปลว่า: (ถิ่น–อีสาน) ก. อนุญาตให้ชายสมสู่อยู่กินกับหญิงฉันผัวเมียกันได้
ตั้งแต่วันสู่ขอแล้วทําพิธีแต่งงานในภายหลัง.
【 ฝาง 】แปลว่า: น. ชื่อไม้ต้นขนาดเล็กชนิด /Caesalpinia sappan/ L. ในวงศ์
Leguminosae ต้นมีหนามดอกสีเหลือง เนื้อไม้สีแดงใช้ย้อมผ้า
และทํายาได้; สีแดงสด.
【 ฝาด ๑ 】แปลว่า: น. ชื่อไม้ต้นในสกุล/ Lumnitzera/ วงศ์ Combretaceae ขึ้นตามป่า
ชายเลน ใช้ทําฟืน เปลือกใช้ฟอกหนัง มี ๒ ชนิด คือ ฝาดขาว (/L. racemosa/
Willd.) ดอกสีขาว และ ฝาดแดง (/L. littorea/ Voigt) ดอกสีแดง.
【 ฝาด ๒ 】แปลว่า: ว. รสชนิดหนึ่งอย่างรสหมากดิบทําให้ฝืดคอ กลืนไม่ลง นํ้าลายแห้ง.
【 ฝาน 】แปลว่า: ก. ตัด เฉือน แฉลบให้เป็นแผ่นหรือเป็นชิ้นเป็นอัน เช่น ฝานกล้วย
ฝานบวบ ฝานมะม่วง.
【 ฝาย 】แปลว่า: น. ที่กั้นนํ้าเพื่อการชลประทาน.
【 ฝ่าย 】แปลว่า: น. ข้าง, พวก, ส่วน.
【 ฝ่ายขวา 】แปลว่า: (การเมือง) น. กลุ่มที่มีอุดมคติทางการเมืองการเศรษฐกิจเป็นต้น
โน้มไปทางอนุรักษนิยม.
【 ฝ่ายค้าน 】แปลว่า: น. ฝ่ายที่แสดงความเห็นโต้แย้งความเห็นของฝ่ายเสนอในการ
โต้วาที, ตรงข้ามกับ ฝ่ายเสนอ, สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรของ
พรรคที่ไม่ได้ร่วมเป็นรัฐบาล ซึ่งทําหน้าที่ค้านรัฐบาลในรัฐสภา,
โดยปริยายหมายถึงผู้ที่มีความเห็นโต้แย้งกับผู้อื่น เช่น เรื่องนี้
แม้ใครจะเห็นด้วยก็ตาม แต่ฉันขอเป็นฝ่ายค้าน.
【 ฝ่ายซ้าย 】แปลว่า: (การเมือง) น. กลุ่มที่มีอุดมคติทางการเมืองการเศรษฐกิจเป็นต้น
นิยมการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วและรุนแรง, โดยทั่วไปใช้หมายถึง
กลุ่มที่นิยมลัทธิสังคมนิยมและคอมมิวนิสต์.
【 ฝ่ายใน 】แปลว่า: น. เจ้านายและข้าราชการเป็นต้นที่เป็นสตรีสังกัดอยู่ภายใน
พระราชฐานชั้นใน.
【 ฝ่ายเป็นกลาง 】แปลว่า: (การเมือง) น. กลุ่มที่มีอุดมคติทางการเมืองการเศรษฐกิจเป็นต้น
ไม่ฝักใฝ่หนักไปทางฝ่ายซ้ายหรือฝ่ายขวา.
【 ฝ่ายเสนอ 】แปลว่า: น. ฝ่ายที่แสดงความเห็นให้ฝ่ายค้านโต้แย้งตามญัตติในการโต้วาที,
ตรงข้ามกับ ฝ่ายค้าน.
【 ฝ่ายหน้า 】แปลว่า: น. เจ้านายและข้าราชการซึ่งไม่ใช่ฝ่ายใน.
【 ฝ้าย 】แปลว่า: น. ชื่อไม้พุ่มหลายชนิดในสกุล /Gossypium/ วงศ์ Malvaceae เมล็ด
ให้นํ้ามัน ปุยหุ้มเมล็ดใช้ทอผ้า เปลือกรากใช้ทํายาได้ ที่ปลูกกันมาก
คือ ชนิด /G. hirsutum/ L.
【 ฝ้ายคำ 】แปลว่า: /ดู สุพรรณิการ์./
【 ฝ้ายผี 】แปลว่า: /ดู ชะมดต้น./
【 ฝิ่น 】แปลว่า: น. ชื่อไม้ล้มลุกชนิด/ Papaver somniferum/ L. ในวงศ์ Papaveraceae
ยางซึ่งกรีดจากผลนํามาเคี่ยวให้เหนียวเป็นยาเสพติด ใช้ทํายาได้.
【 ฝิ่นต้น 】แปลว่า: /ดู กระโดงแดง (๒)./
【 ฝี ๑ 】แปลว่า: น. โรคจําพวกหนึ่ง เป็นต่อมบวมขึ้นกลัดหนองข้างใน เรียกชื่อ
ต่าง ๆ กันหลายชนิด เช่น ฝีคัณฑมาลา ฝีดาษ ฝีประคําร้อย,
ราชาศัพท์ว่า พระยอด.
【 ฝีกาฬ 】แปลว่า: น. ฝีพิษร้ายที่ทําให้ปวดร้อน กระสับกระส่าย มีสีดํา เป็นแล้วมักตาย.
【 ฝีคัณฑมาลา 】แปลว่า: น. ชื่อฝีชนิดหนึ่งที่ขึ้นเป็นแถวตามคอ.
【 ฝีคัณฑสูตร 】แปลว่า: น. ชื่อฝีชนิดหนึ่ง มักเป็นที่บริเวณขอบทวารหนัก.
【 ฝีดาษ 】แปลว่า: น. ชื่อโรคระบาดชนิดหนึ่ง เกิดจากเชื้อไวรัส มีอาการไข้สูงแล้วมี
ผื่นขึ้นดาษตามใบหน้าและลำตัว ต่อมาผื่นจะกลายเป็นตุ่ม ตุ่มใส
ตุ่มหนอง และตกสะเก็ด ตามลำดับ เมื่อหายแล้วมีแผลเป็นเป็น
รอยบุ๋ม, ไข้ทรพิษ ก็เรียก, โบราณเรียก ไข้หัว. (อ. smallpox,
variola).
【 ฝีดิบ 】แปลว่า: น. ฝีที่เป็นแก่คนอยู่ไฟเมื่อคลอดลูก เป็นฝีหัวเดียว มักขึ้นแถวท้อง.
【 ฝีในท้อง 】แปลว่า: น. วัณโรคที่เกิดในทรวงอกหรือในช่องท้อง.
【 ฝีประคำร้อย 】แปลว่า: น. ชื่อฝีชนิดหนึ่ง เกิดขึ้นบริเวณลำคอ เป็นเม็ดเรียงกันรอบคอ.
【 ฝีฝักบัว 】แปลว่า: น. ชื่อฝีชนิดหนึ่ง ขึ้นตามหลังและต้นคอ มีลักษณะเหมือนฝักบัว
มีหัวหลายหัว.
【 ฝีมะม่วง 】แปลว่า: น. ชื่อฝีที่โคนขาหนีบเกิดจากต่อมนํ้าเหลืองได้รับการติดเชื้อกามโรค
ชนิด /Lymphogranuloma venereum./
【 ฝีหัวขาด 】แปลว่า: น. ชื่อฝีชนิดหนึ่ง เมื่อแรกขึ้นเป็นตุ่มเล็ก ๆ แล้วจึงเป็นฝี.
【 ฝี ๒ 】แปลว่า: ใช้นําหน้าคําอื่น หมายความว่า การกระทําหรือการแสดงออกมา
ในบางลักษณะ.
【 ฝีจักร 】แปลว่า: น. ฝีเข็มของจักรเย็บผ้าที่ถี่หรือห่าง, ความเร็วของเรือที่ใช้เครื่องยนต์.
【 ฝีตีน 】แปลว่า: น. ฝีเท้า.
【 ฝีเท้า 】แปลว่า: น. ความสามารถในการเดิน วิ่ง ช้าหรือเร็ว หนักหรือเบา เป็นต้น
เช่น ม้าฝีเท้าดีม้าฝีเท้าจัด คนฝีเท้าหนัก, ฝีตีน ก็ว่า.
【 ฝีปาก 】แปลว่า: น. คารมของผู้กล่าว, ราชาศัพท์ว่า ฝีพระโอษฐ์.
【 ฝีพาย 】แปลว่า: น. คนที่มีความสามารถในการพายเรือ โดยเฉพาะในการพายเรือ
พระที่นั่งหรือเรือแข่งเป็นต้น.
【 ฝีมือ 】แปลว่า: น. ความเชี่ยวชาญในการใช้มืออย่างมีศิลปะ เช่น มีฝีมือในการเย็บปัก
ถักร้อย มีฝีมือในการปรุงอาหาร, เรียกการช่างทำด้วยมืออย่างมีศิลปะ
ว่า การช่างฝีมือ, ราชาศัพท์ว่า ฝีพระหัตถ์; โดยปริยายหมายถึงความ
สามารถหรือทักษะและชั้นเชิงในการปฏิบัติการใด ๆ เช่น เขามีฝีมือ
ในการแก้ปัญหาต่าง ๆ ให้สำเร็จลุล่วงไปได้โดยรวดเร็ว.
【 ฝีไม้ลายมือ 】แปลว่า: น. ความสามารถในวิชาความรู้.
【 ฝีเย็บ 】แปลว่า: น. บริเวณระหว่างอวัยวะเพศกับทวารหนัก สําหรับหญิงมักฉีกขาด
ได้ง่ายเนื่องจากการคลอดบุตร.
【 ฝี่ 】แปลว่า: ก. ซ้อนกันเป็นชั้น.
【 ฝีก 】แปลว่า: ก. แฝง, เร้น, ซ่อน.
【 ฝีจัก 】แปลว่า: น. ขวัญที่แสกหน้า ถือว่าเป็นลักษณะไม่ดีสําหรับหญิง ๑ ใน ๓ อย่าง
คือ ฝีจัก ยักหล่มถ่มร้าย, สีจัก ก็ว่า.
【 ฝีหมอบ 】แปลว่า: /ดู พญารากดํา/.
【 ฝึก 】แปลว่า: ก. ทํา (เช่นบอก แสดง หรือปฏิบัติ เป็นต้น) เพื่อให้เกิดความรู้
ความเข้าใจจนเป็นหรือมีความชํานาญ เช่น ฝึกทหาร ฝึกกาย
บริหาร ฝึกงาน.
【 ฝึกงาน 】แปลว่า: ก. สอนให้ทํางานจนทําเป็น.
【 ฝึกปรือ 】แปลว่า: ก. ฝึกให้ทําจนเป็น, หัดให้ทําจนดี, เช่น ฝึกปรือช้างม้า.
【 ฝึกฝน 】แปลว่า: ก. เพียรฝึก, พยายามฝึก, เช่นฝึกฝนตนเองให้ชำนาญในการ
เย็บปักถักร้อย.
【 ฝึกสอน 】แปลว่า: ก. ฝึกหัดการสอนในโรงเรียนตามหลักสูตรวิชาการศึกษา;
สอนให้ทําจนเป็น, สอนให้เป็นคนดี, เช่น เฝ้าฝึกสอน.
【 ฝึกหัด 】แปลว่า: ก. ฝึกให้ชํานาญ, หัดให้ทําจนชํานาญ, เช่น ฝึกหัดทำเลข ฝึกหัด
ทำการบ้าน.
【 ฝืด 】แปลว่า: ว. เคลื่อนไหวไม่สะดวกไม่คล่องเพราะแรงต้านทานมีการเสียดสี
เป็นต้น เช่น ประตูฝืด กินข้าวฝืดคอ, โดยปริยายหมายถึงอาการ
คล้ายคลึงเช่นนั้น เช่น การค้าฝืด; เรียกภาวะทางเศรษฐกิจที่ปริมาณ
เงินหมุนเวียนในประเทศมีน้อยไป การใช้จ่ายลดน้อยลงทำให้ราคา
สินค้าตก ว่า เงินฝืด.
【 ฝืดเคือง 】แปลว่า: ก. มีไม่สู้จะพอใช้พอสอย.
【 ฝืน 】แปลว่า: ก. ต้องจําใจทําสิ่งที่ไม่อยากจะทํา เช่น ฝืนกิน ฝืนทํา; ขัด, ไม่ทําตาม,
เช่น ฝืนระเบียบ; ขืน, ขืนไว้, เหนี่ยวรั้ง, เช่น ฝืนใจ.
【 ฝืนท้อง 】แปลว่า: ก. อาการที่หมอตําแยโกยลูกที่อยู่ในท้องซึ่งเลื่อนลงไปข้างล่าง
ให้กลับมาอยู่ที่เดิม, โกยท้อง.
【 ฝุ่น 】แปลว่า: น. ดินแห้งหรือสิ่งอื่นที่ละเอียดเป็นผง เช่น ฝุ่นละออง ฝุ่นชอล์ก;
ผงขาว ๆ คล้ายแป้งใช้ผัดหน้าหรือทาสิ่งของต่าง ๆ เช่น ฝุ่นผัดหน้า.
【 ฝุ่นเมือง 】แปลว่า: (โบ) น. พลเมือง, ราษฎร.
【 ฝูง 】แปลว่า: น. พวก, หมู่, (ใช้แก่คนสามัญทั่ว ๆ ไป) เช่น ฝูงคน ฝูงชน, ใช้แก่อมนุษย์
สามัญทั่ว ๆ ไป เช่น ฝูงเทวดา ฝูงยักษ์, ใช้แก่สัตว์ (นอกจากช้าง) เช่น
ฝูงสัตว์ ฝูงวัว ฝูงควาย ฝูงมด.
【 ฝูงบิน 】แปลว่า: น. ขบวนบิน โดยปรกติมีเครื่องบิน ๖ เครื่องขึ้นไป.
【 เฝ้า 】แปลว่า: ก. ระวังดูแล, รักษา, เช่น เฝ้าไข้ เฝ้าขโมย เฝ้าบ้าน; มุ่งทำแต่สิ่งใด
สิ่งหนึ่ง เช่น เฝ้าถาม เฝ้าแต่ร้องไห้; จ้องดู, คอยดู, เช่น นั่งเฝ้า
โทรทัศน์ตลอดวัน; (ราชา) ไปพบ, ไปหา, เช่น เฝ้าเจ้านาย.
【 เฝ้าไข้ 】แปลว่า: ก. คอยดูแล ปรนนิบัติ พยาบาลผู้ป่วยไข้.
【 เฝ้าคอย 】แปลว่า: ก. รอคอย, คอยด้วยใจจดใจจ่อ.
【 เฝ้ายาม 】แปลว่า: ก. เฝ้าสถานที่หรือระวังเหตุการณ์ตามกำหนดเวลา.
【 เฝ้าศพ 】แปลว่า: ก. อยู่เป็นเพื่อนเจ้าภาพในงานศพ.
【 เฝ้าแหน 】แปลว่า: [–แหนฺ] ก. เฝ้าระวังเหตุการณ์, เฝ้าเจ้านายตามตําแหน่ง.
【 เฝือ ๑ 】แปลว่า: น. ที่นา ๒๕ ตารางวา หรือ ๑๐๐ ตารางเมตร เรียกว่า เฝือหนึ่ง;
ชื่อเครื่องมือค้นด้ายในการทอผ้า.
【 เฝือ ๒ 】แปลว่า: ว. รก, ยุ่ง, เรื้อ; เคลือบคลุม, ไม่แจ่มแจ้ง, เช่น ข้อความยังเฝืออยู่,
หมดความสำคัญ เช่น มากเสียจนเฝือ, บ่อย ๆ หรือซ้ำ ๆ ซาก ๆ
จนทำให้หมดความสำคัญหรือหมดความสนใจ เช่น เรื่องนี้พูดกัน
จนเฝือ.
【 เฝือก ๑ 】แปลว่า: น. ของทําเป็นซี่ ถักให้ติดกันเป็นผืน สําหรับกั้นนํ้า ดักปลา หรือห่อศพ.
【 เฝือก ๒ 】แปลว่า: น. อุปกรณ์ที่ใช้ดามกระดูกและข้อ มีหลายชนิดตามวัสดุที่ใช้ ปัจจุบัน
นิยมทําด้วยปูนปลาสเตอร์ เรียกว่า เฝือกปูน.
【 เฝือง 】แปลว่า: น. ใช้เข้าคู่กับคํา ฝา เป็น ฝาเฝือง หมายความว่า ฝา.
【 เฝื่อน 】แปลว่า: ว. รสที่เจือฝาดและขื่นอย่างรสดีเกลือ; วางหน้าไม่สนิทเหมือนกิน
ของมีรสเฝื่อน.
【 แฝก, แฝกหอม 】แปลว่า: น. ชื่อไม้ล้มลุกชนิด /Vetiveria zizanioides/ (L.) Nash ในวงศ์
Gramineae ใบใช้มุงหลังคา รากใช้ทํายาได้.
【 แฝง 】แปลว่า: ก. หลบ แอบ ซ่อน เร้น โดยอาศัยสิ่งกําบัง. ว. เคลือบคลุม, ที่ซ่อนเร้น
เช่น ความร้อนแฝง.
【 แฝด ๑ 】แปลว่า: ว. เป็นคู่ (ใช้เรียกลูกที่เกิดจากท้องแม่เดียวกัน ในระยะเวลาเดียวกัน
หรือใกล้กัน) เช่น มีลูกแฝด, โดยอนุโลมเรียกลูกที่เกิดจากท้องแม่
คนเดียวกันแม้เกินกว่า ๒ คนก็ได้ เช่น แฝด ๓ แฝด ๖, ติดกันเป็นคู่
เช่น มะม่วงแฝด ผลไม้แฝด.
【 แฝดน้ำ 】แปลว่า: น. ภาวะการตั้งครรภ์ที่มีปริมาณนํ้าครํ่ามากกว่าปรกติ.
【 แฝดเลือด 】แปลว่า: น. ภาวะที่เลือดออกมากทางช่องคลอดก่อนคลอดลูก.
【 แฝด ๒ 】แปลว่า: น. เรียกยาหรือสิ่งที่ผู้หญิงให้ผัวกินเพื่อให้หลงรักตัวคนเดียวว่า
ยาแฝด.
【 ใฝ่ 】แปลว่า: ก. มุ่ง, หวัง, ใคร่, ผูกพัน.
【 ใฝ่ใจ 】แปลว่า: ก. เอาใจผูกพันอยู่.
【 ใฝ่ต่ำ 】แปลว่า: ก. นิยมไปในทางเลว.
【 ใฝ่ฝัน 】แปลว่า: ก. คิดอยากได้, มุ่งหวัง, เช่น ใฝ่ฝันอยากไปเมืองนอก.
【 ใฝ่ร้อนจะนอนเย็น ใฝ่เย็นจะดิ้นตาย 】แปลว่า: (สํา) ก. มุ่งหวังจะสบายต้องทํางาน
【 ถ้าเกียจคร้านจะลําบากยากจน. 】แปลว่า:
【 ใฝ่สูง 】แปลว่า: ก. ทะเยอทะยานเกินตัว.
【 ใฝ่สูงจนเกินศักดิ์, ใฝ่สูงให้เกินศักดิ์ 】แปลว่า: (สํา) ก. หวังสิ่งที่เกินฐานะของตน (มักใช้ในความปฏิเสธ)
【 เช่น 】แปลว่า:
อย่าใฝ่สูงจนเกินศักดิ์ อย่าใฝ่สูงให้เกินศักดิ์.
【 ไฝ 】แปลว่า: น. จุด หรือตุ่มนูนที่มีสีดําหรือแดงขึ้นอยู่คงที่ตามตัว แต่ขนาด
อาจเปลี่ยนได้.