บทที่ 1
郑人买履 Zhèng rén mǎi lǚ ชาวเจิ้งซื้อเกือก
郑人有欲买履者,先自度(duó)其足,而置之其坐。至之市而忘操之。已得履,乃曰:“吾忘持度(dù)。”反归取之。及反,市罢,遂(suì)不得履。
人曰:“何不试之以足? ”
曰:“宁(nìng)信度,无自信也。”
เมืองเจิ้งมีนายหนึ่งอยากซื้อเกือก จึงวัดเท้าตัวเองก่อน แล้วก็วางไว้ตรงที่ตัวเองนั่ง จากนั้นก็ไปตลาดแต่ลืมหยิบขนาดที่วัดมาด้วย พอเลือกรองเท้า ก็ว่า “ตายห่า ลืมขนาดเท้า” ก็เลยกลับบ้านไปเอาขนาดเท้าที่วัดไว้ พอกลับมา ตลาดวายแล้ว ก็เลยไม่ได้ซื้อเกือก
คนเห็นดังนั้นก็ถาม “ทำไมไม่ใช้เท้าตัวเองวัดล่ะ”
ชายชาวเจิ้งตอบว่า “เชื่อไม้บันทัดที่วัดไว้มากกว่าเชื่อ(เท้า)ตัวเอง”
คำอธิบาย
1.郑:เป็นชื่อเมืองเล็กๆเมืองหนึ่งในสมัยชุนชิว ตอนนี้คือเขต 新郑 ในมณฑลเหอหนาน
2.欲:อยากจะ ต้องการจะ
3.者:คนที่…….
4.先:ก่อนอื่น
5.度(duó):วัด(ระยะ/ขนาด)
6.而:แล้ว และจากนั้น
7.置:วางไว้ที่ ใส่ไว้ที่
8.之:สรรพนาม มัน ในที่นี้หมายถึง ขนาดเท้าที่วัดไว้แล้ว
9.其:ของเขา
10.坐:อักษรพ้องความหมาย มีความหมายเหมือน “座” ที่นั่ง
11.至:รอจนถึง ถึง
12.之:ไปยัง….. ไปที่…...
13.操:หยิบมาด้วย
14.已:ได้...แล้ว
15.得:ได้รับ
16.履:รองเท้า เกือก
17.乃:ดังนั้นจึง
18.持:หยิบ
19.度(dù):ขนาดที่วัดไว้แล้ว
20.反:“返” กลับ
21.市罢:ตลาดวาย
23.遂:ก็แล้ว
24.曰:พูด พูดว่า
25.宁(nìng):ยอม
26.无:ไม่
27.自信:เชื่อตัวเอง
28.以:ใช้
ชายชาวเจิ้งนายนี้ทำผิดมหันต์ก็คือเขาเชื่อแต่ไม้บันทัดที่วัดขนาดเท้าไว้แล้ว แต่กลับไม่เชื่อขนาดเท้าของตัวเอง จึงทำให้คนอื่นหัวเราะเยาะเอา รองเท้าก็ไม่ได้ซื้อ คำถามก็คือ ในชีวิตจริงจะมีเหรอใครที่ไม่เชื่อเท้าตัวเองแต่เชื่อไม้บรรทัด ลองๆนึกดู หลาย ๆ ครั้งคนเราไม่ว่าทำอะไรก็ตาม ทำงานหรือแก้ไขปัญหาก็เชื่อแต่เนื้อหาที่ในตำราว่าไว้ ไม่ยอมลองพิเคราะห์จากสถานการณ์จริง หนังสือว่าอย่างไรก็เออออห่อหมกไป แต่ว่าอะไรที่ในตำราไม่มี แต่ในชีวิตจริงของคนเรามีก็ดันไม่เชื่อซะงั้น คนพรรค์นี้เชื่อแต่ตำรา อะไรที่ไม่ได้เขียนก็ทึกทักเอาว่าไม่มี ความคิดความอ่านก็อยู่แค่ในกรอบ ทำอะไรก็เจอแต่อุปสรรค