กรุงเทพมหานคร หรือบางกอก เมืองหลวงของประเทศไทย เริ่มก่อตั้งภายหลังจากที่พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ทรงครองราชย์ ปราบดาภิเษกเป็นปฐมกษัตริย์แห่งราชจักรีวงศ์ เมื่อวันเสาร์ที่ ๖ เมษายน เดือน ๕ แรม ๙ ค่ำ ปีขาล พ.ศ. ๒๓๒๕ พระองค์โปรดเกล้าฯ ให้สร้างพระราชวังทางคุ้งแม่น้ำเจ้าพระยาฟากตะวันออกเนื่องจากเป็นชัยภูมิที่ดีกว่ากรุงธนบุรี เพราะมีแม่น้ำเจ้าพระยาเป็นแนวคูเมืองด้านตะวันตก และด้านใต้อาณาเขตของกรุงเทพฯ ในขั้นแรกถือแนวคูเมืองเดิมฝั่งตะวันออกของกรุงธนบุรี คือแนวคลองหลอด ตั้งแต่ปากคลองตลาดจนออกสู่แม่น้ำเจ้าพระยาบริเวณสะพานสมเด็จพระปิ่นเกล้า เป็นบริเวณเกาะรัตนโกสินิทร มีพื้นที่ประมาณ ๑.๘ ตารางกิโลเมตรบริเวณที่สร้างพระราชวังนั้นเดิมเป็นที่อยู่อาศัยของพระยาราชเศรษฐี และชาวจีน ซึ่งโปรดเกล้าฯ ให้ย้ายไปอยู่ที่สำเพ็ง ในการก่อสร้างพระราชวังโปรดเกล้าฯ ให้พระยาธรรมาธิบดี และพระยาวิจิตรนาวี เป็นแม่กองคุมการก่อสร้าง ทำพิธียกเสาหลักเมืองเมื่อวันอาทิตย์ เดือน ๖ ขึ้น ๑๐ ค่ำ ย่ำรุ่งแล้ว ๕๔ นาที(๒๑ เมษายน ๒๓๒๕) พระราชวังแล้วเสร็จเมื่อปึ พ.ศ. ๒๓๒๘ จึงได้จัดให้มีพิธีบรมราชาภิเษกตามแบบแผน รวมทั้งงานฉลองพระนคร โดยพระราชทานนามพระนครว่า
“กรุงเทพมหานคร บวรรัตนโกสินิทร มหินทรายุธยา มหาดิลกภพ นพรัตน์ราชธานีบุรีรมย์อุดมราชนิเวศน์มหาสถาน อมรพิมานอวตารสถิต สักกะทัตติยวิษณุกรรมประสิทธิ์”
ต่อมาในสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๔ ทรงเปลื่ยน คำว่า บวรรัตนโกสินิทร เป็น อมรรัตนโกสินิทร ต่อมาได้รวมจังหวัดธนบุรีกับกรุงเทพฯ เปลื่ยนชื่อเปืน กรุงเทพมหานคร เมื่อ วันที่ ๑๔ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๑๕
อาณาเขต
ทิศเหนือติดต่อกับจังหวัดนนทบุรี
ทิศใต้ ติดต่อกับจังหวัดสมุทรปราการ
ทิศตะวันออก ติดต่อกับจังหวัดฉะเชิงเทรา
ทิศตะวันตก ติดต่อกับจังหวัดนครปฐม
การคมนาคม
ทางบก มีรถประจำทางขององค์การขนส่งมวลชนกรุงเทพ (ขสมก.) และรถร่วมบริการให้บริการในเขตกรุงเทพมหานคร และปริมณฑล ให้บริการตั้งแต่เวลา ๐๔.๐๐-๒๓.๐๐ น. โดยบางสายให้บริการตลอด ๒๔
ชั่วโมง และมีรถรับจ้างอื่น ๆ บริการสอบถามเส้นทางการเดินทางในกรุงเทพฯ และปริมณฑล โทร.
๑๓๔๘ www.bmta.co.th/th/bus
นอกจากนี้ มีรถไฟฟ้าบีที่เอสให้บริการเส้นทางถนนพหลโยธิน (เริ่มจากสถานีหมอชิต ถนนสุขุมวิท ถนน
สีลม สอบถามข้อมูลเส้นทางรถไฟฟ้าบีที่เอส โทร. ๐ ๒๖๑๗ ๖๐๐๐, ๐ ๒๖๑๗ ๗๓๐๐, ๐ ๒๖๑๗ ๗๓๔๑
www.bts.co.th และมีรถไฟฟ้าใต้ดินให้บริการเส้นทางจากรถไฟฟ้าใต้ดิน (MRT) สถานีบางซื่อผ่าน
ลาดพร้าว ถนนรัชดาภิเษก สามย่าน สิ้นสุดสถานีรถไฟหัวลำโพง ตั้งแต่เวลา ๐๖.๐๐-๒๔.๐๐ น.
สอบถามข้อมูล โทร. ๐ ๒๖๖๔ ๖๔๐๐ www.bangkokmetro.co.th
ทางน้ำมีบริการเรือโดยสารข้ามฟากท่าช้าง ท่าพระจันทร์ ท่าเตียน ท่าเทเวศร์ ท่าคลองสาน ท่าสี่พระยา ฯลฯ และบริการเรือด่วนเจ้าพระยาไปจังหวัดนนทบุรี ทุกวัน ตั้งแต่เวลาประมาณ ๐๖.๐๐- ๑๙.๐๐ น.
สอบถามข้อมูลได้ที่บริษัท เรือด่วนเจ้าพระยา โทร. ๐ ๒๔๔๕ ๘๘๘๘, ๐ ๒๔๔๙ ๓๐๐๐-๒ www.chaophrayaexpressboat.com
นอกจากนี้ มีเรีอหางยาวแล่นไปตามคลองแสนแสบ คลองบางกอกน้อย และไปตามคลองต่างๆ เป็นต้น
ทางรถไฟ การรถไฟแห่งประเทศไทย มีบริการเดินรถไฟไปตามสถานีรถไฟชานเมืองภายในเขตกรุงเทพฯ
ได้แก่
สายเหนือและสายตะวันออกเฉียงเหนือวิ่งไปถึงสถานีรถไฟดอนเมือง
สายตะวันออกวิ่งไปถึงสถานีรถไฟหัวตะเข้ และสายใต้วิ่งไปถึงสถานีรถไฟตลิ่งชั้น
สอบถามตารางเวลาและรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่หน่วยบริการเดินทางสถานีรถไฟกรุงเทพฯ
(หัวลำโพง) โทร. ๑๖๙๐, ๐ ๒๒๒๓ ๗๐๑๐, ๐ ๒๒๒๓ ๗๐๒๐ www.railway.co.th